Etymologie i „etymologie” Juliusza Słowackiego

Abstrakt

Przedmiotem analizy w artykule są 43 nazwy (w większości nazwy własne) pochodzące z utworów literackich, pism filozoficznych i korespondencji Juliusza Słowackiego. Poeta czyni je przedmiotem rozważań etymologicznych: objaśnia i komentuje, a także wyzyskuje ich wartość treściową. Objaśnienia etymologiczne Słowackiego (tylko nieliczne z nich są trafne) mają bardzo różny charakter i pełnią różne funkcje w utworach, z których pochodzą. Wszystkie te quasi-etymologie były związane z koncepcją ideowo-artystyczną, która znalazła swój wyraz przede wszystkim w Królu-Duchu, dlatego też stąd pochodzi najwięcej przykładów (22). Oddają one także ówczesną wiedzę i poglądy na temat pochodzenia np. imion legendarnych i historycznych postaci, upowszechnioną w XIX-wiecznej historiografii polskiej. Niezależnie od tego, w jakim stopniu trafne są próby objaśniania nazw, dowodzą one zainteresowania poety językiem i wagi, jaką przywiązywał on do słowa i jego znaczenia.