Zoo jako projekt socjalizacyjny

Autor

  • Tomasz Nowicki Uniwersytet Gdański

DOI:

https://doi.org/10.26881/ae.2017.14.09

Słowa kluczowe:

zoo, posthumanizm, animal studies, laboratoryzacja, wiedza, władza, spojrzenie

Abstrakt

W statusie epistemologicznym ogrodów zoologicznych można zobaczyć realizację procesu wiedzy-władzy wspierającego coś więcej niż przestarzały kartezjański model nauki. Wycieczka do zoo to historyczna podróż do źródła paradygmatu poznania i pytania o sposób i znaczenie, jakie nadawane jest reprezentacji zwierząt. Zobaczyć zwierzęta w klatkach to jedna z pierwszych lekcji na temat tego, czym ma być wiedzące spojrzenie. Zdobycie doświadczenia poprzez obserwację prowadzi do przyjęcia oczywistości homogenizacji treści poznania ze środowiska naturalnego. Zwierzęta są przekształcane w obiekty poznania poprzez przekształcenie subiektywności ich doświadczenia w obiektywność laboratorium. Jako treści poznania są one poddawane ekspozycji w zamkniętym systemie klatka – wybieg – akwarium, które stanowią reprezentacje laboratoryzacji natury. Podobnie jak panoptykon tradycja istnienia ogrodów zoologicznych i ukształtowanego wokół nich dyskursu naucza, że wytwarzanie obiektywności = normatywności to proces konstruowania warunków ludzkiego spojrzenia jako relacji wiedzy-władzy.

mnisw174.png

Modernizacja działania Czasopisma oraz tłumaczenia na język angielski artykułów Ars Educandi na lata 2012-2017 zostały sfinansowane ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z zadania Działalności Upowszechniającej Naukę (DUN).

Zadanie: Wdrożenie modułu redakcyjnego na platformie Uniwersyteckich Czasopism Naukowych - systemu wspomagającego redagowanie i zarządzanie czasopismem naukowym Ars Educandi sfinansowano w ramach umowy 661/P-DUN/2018 z dnia 12.06.2018 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Zadanie: Stworzenie nowoczesnej wersji on-line czasopisma Ars Educandi przez wdrożenie modułu publikacyjnego na platformie Uniwersyteckich Czasopism Naukowych oraz obsługę międzynarodowych baz indeksacyjnych sfinansowano w ramach umowy 661/P-DUN/2018 z dnia 12.06.2018 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Zadanie: Przygotowanie anglojęzycznej wersji ostatnich 6 roczników (2012-2017) czasopisma naukowego Ars Educandi i ich wydanie w wersji online sfinansowano w ramach umowy 661/P-DUN/2018 z dnia 12.06.2018 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Afeltowicz Ł., Pietrowicz K., 2009, Czy socjologowie są w stanie budować maszyny społeczne?, „Kultura i Społeczeństwo” nr 1.

Agamben G., 2008, Homo sacer: suwerenna władza i nagie życie, tłum. M. Salwa, Warszawa: Prószyński i S-ka.

Derrida J., 2008, Zwierzę, którym więc jestem (dalej idąc śladem), tłum. M. Koza, http://www.academia.edu/3316323/Jacques_Derrida_Zwierze_ktorym_wiec_jestem_dalej_idac_sladem_ [dostęp: 13.10.2017].

Foucault M., 2009, Nadzorować i karać: narodziny więzienia, tłum. T. Komendant, Warszawa: Aletheia.

Foucault M., 2006, Słowa i rzeczy: archeologia nauk humanistycznych, tłum. T. Komendant, Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Gucwiński A., Strojny W., 1977, Znajomi z zoo, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne 41.

Haraway D., 2008, Wiedze usytuowane. Kwestia nauki w feminizmie i przywilej ograniczonej/częściowej perspektywy, tłum. A. Czarnacka, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0062haraway1988.pdf [dostęp: 13.10.2017].

Horkheimer M., Adorno T., 2010, Dialektyka oświecenia: fragmenty filozoficzne, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Jamieson, D., 2011, Przeciw ogrodom zoologicznym[w:] W obronie zwierząt, red. P. Singer, tłum. M. Betley, Warszawa: Czarna Owca.

Linneusz K., 1776, Systema naturae, s. 13, za: M. Foucault, 2006, Słowa i rzeczy: archeologia nauk humanistycznych, tłum. T. Komendant, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, s. 149.

Macnaghten P., Urry J., 2005, Alternatywne przyrody, tłum. B. Baran, Warszawa: Scholar.

McCartney P., 2010, If slaughterhouses had glass walls, everyone would be vegetarian, https://www.youtube.com/watch?v=odgldsDVDis [dostęp: 13.10.2017].

McClintock A., 1995, Imperial leather: race, gender and sexuality in the colonial contess, New York–London: Routledge, http://selforganizedseminar.files.wordpress.com/2011/07/mcclintock_imperial-leather.pdf [dostęp: 13.10.2017].

Paglia C., 1990, Sexual Personae: art and decadence from Nefertiti to Emily Dickinson, London: Yale University Press.

Opublikowane

2017-10-11

Jak cytować

Nowicki, T. (2017). Zoo jako projekt socjalizacyjny. Ars Educandi, (14), 139–151. https://doi.org/10.26881/ae.2017.14.09