Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePożyczkodawca ostatniej instancji przed sądem. Uwagi na temat kontrowersyjnej roli Europejskiego Banku Centralnego w kryzysie finansowym
Słowa kluczowe:
Europejski Bank Centralny, pożyczkodawca ostatniej instancji, bezwarunkowe transakcje monetarne, europejska unia fiskalnaAbstrakt
Niedawny kryzys zadłużeniowy w Europie przełożył się na rosnące znaczenie Europejskiego Banku Centralnego (EBC). W celu stabilizacji rynków i inflacji bank ten był zmuszony podejmować działania wykraczające daleko poza jego tradycyjne kompetencje. EBC zaczął pełnić nową funkcję pożyczkodawcy ostatniej instancji, zapewniając bankom i rządom niemal nieograniczoną płynność, a także skupować obligacje rządowe w ramach bezwarunkowych transakcji monetarnych (OMT). Na temat nowej roli EBC toczy się burzliwa debata. W Niemczech miała ona swój finał przed Trybunałem Konstytucyjnym. Artykuł ten przedstawia podstawowe informacje dotyczące pożyczkodawców ostatniej instancji, jak również argumenty EBC i Bundesbanku. Jest kwestią dyskusyjną, czy nowa rola monetarna i - siłą rzeczy - fiskalna EBC mieści się w granicach przyznanych mu kompetencji. Niezależnie od siły perswazji poszczególnych argumentów, stabilizacja strefy euro wymaga podjęcia kroków zmierzających ku wprowadzeniu nowych rozwiązań fiskalnych i unii bankowej.
Downloads
Bibliografia
Bagehot W., 1874, Lombardstreet. Der Weltmarkt des Geldes in den Londoner Bankha üsern, H. Hartung & Sohn, Leipzig.
Baring F., 1967, Observations on the Establishment of the Bank of England, A.M. Kelley, New York.
De Grauwe P., 2013, The European Central Bank as Lender of Last Resort in the Government Bond Markets, CESifo Economic Studies, no. 3.
Demary M., Matthes J., 2013, EZB auf Abwegen? Teil 1: Die unkonventionelle Geldpolitik der EZB – eine Bestandsaufnahme, Institut der deutschen Wirtschaft Köln policy paper 13/2013.
Draghi M., 2014, Keynote Speech at the Eurofi Financial Forum, European Central Bank, https://www.ecb.europa.eu/press/key/date/2014/html/sp140911_1.en.html [access: 12.06.2016].
Friedman M., Schwartz A.J., 1961, A Monetary History of the United States, 1867–1960, Princeton University Press, Princeton.
Goodhart C.A.E., 2002, Myths about the Lender of Last Resort, [in:] Financial Crises, Contagion, and the Lender of Last Resort: A Reader, eds. Ch. Goodhart, G. Illing, Oxford University Press, Oxford – New York.
Hawtrey R.G., 2003, The Art of Central Banking. The Development of Monetary Theory 1920s & 1930s, vol. 1, eds. F. Capie, G.E. Wood, Routledge, London – New York.
Illing G., König Ph., 2014, Die Europäische Zentralbank als Lender of Last Resort, DIW Wochenbericht, no. 24.
Kindleberger Ch., 2001, Manien – Paniken – Crashs. Die Geschichte der Finanzkrisen dieser Welt, Börsenmedien, Kulmbach.
Mundell R., 1961, ATheory of Optimum Currency Areas, The American Economic Review, no. 4.
SVR, 2008/2009, Die Finanzkrise meistern – Wachstumskräfte stärken, Jahresgutachten des Sachverständigenrates zur Begutachtung der gesamtwirtschaftlichen Entwicklung, Bonifatius GmbH Druck – Buch – Verlag, Paderborn.
SVR, 2011/2012, Verantwortung für Europa wahrnehmen, Jahresgutachten des Sachverständigenrates zur Begutachtung der gesamtwirtschaftlichen Entwicklung, Bonifatius GmbH Druck – Buch – Verlag, Paderborn.
SVR, 2012/2013, Stabile Architektur für Europa – Handlungsbedarf im Inland, Jahresgutachten des Sachverständigenrates zur Begutachtung der gesamtwirtschaftlichen Entwicklung, Bonifatius GmbH Druck – Buch – Verlag, Paderborn.
SVR, 2013/2014, Gegen eine rückwärtsgewandte Wirtschaftspolitik, Jahresgutachten des Sachverständigenrates zur Begutachtung der gesamtwirtschaftlichen Entwicklung, Bonifatius GmbH Druck – Buch – Verlag, Paderborn.
SVR SG, 2015, Konsequenzen aus der Griechenland-krise für einen stabileren Euro-Raum, http://www.sachverstaendigenrat-wirtschaft.de/fileadmin/dateiablage/download/sondergutachten/sg2015.pdf [access: 12.06.2016].
Thornton H., 1939, An Enquiry into the Nature and Effects of the Paper Credit of Great Britain, ed., intro. F.A. Hayek, George Allen & Unwin, London.
Tietmeyer H., 1996, Währungsstabilität für Europa. Beiträge, Reden und Dokumente zur europäischen Währungsintegration aus vier Jahrzehnten, Nomos, Baden-Baden.
Weidmann J., 2013a, Wer hat die Oberhand? Das Problem der fiskalischen Dominanz. Vortrag auf der BdF-BBk-Konferenz ‘Macroeconomics and Finance’, Deutsche Bank, https://www.bundesbank.de/Redaktion/DE/Reden/2013/2013_05_24_weidmann.html [access:12.06.2016].
Weidmann J., 2013b, Krisenmanagement und Ordnungspolitik. Walter-Eucken-Vorlesung, Deutsche Bank, http://www.bundesbank.de/Redaktion/DE/Reden/2013/2013_02_11_weidmann.html [access: 12.06.2016].
Winkler A., 2015, The ECB as Lender of Last Resort: Banks versus Governments, Jahrbücher für Nationalökonomie und Statistik, no. 3.
