Od Bali do Nairobi – nowy impuls dla wielostronnej liberalizacji handlu rolnego na forum WTO

Abstrakt

W związku z niepowodzeniem prowadzonych od 2001 r. wielostronnych negocjacji liberalizacyjnych, opartych na szerokim programie negocjacji Rundy Doha, podczas przygotowań do konferencji ministerialnych WTO na Bali i w Nairobi zadecydowano o zmianie podejścia negocjacyjnego na bardziej selektywne. Rezultatem ograniczenia zakresu negocjowanych kwestii było przyjęcie niewielkich pakietów decyzyjnych, zwanych „Pakietem z Bali” i „Pakietem z Nairobi”. Celem artykułu jest analiza decyzji związanych z rolnictwem, które weszły w skład wymienionych pakietów, oraz próba oceny ich znaczenia dla procesu liberalizacji handlu rolnego w ramach WTO. Przeprowadzone badania, oparte na przeglądzie literatury, tekstów prawnych WTO oraz danych statystycznych z bazy WITS-Comtrade, wykazały, że w ramach nowego podejścia przyjęto kilka istotnych, wiążących prawnie zobowiązań w obszarze rolnictwa, z których największą wartość ma zobowiązanie do całkowitej eliminacji subsydiów eksportowych w handlu rolnym. Mimo że w rozmowach nie poruszano wielu kontrowersyjnych kwestii, to stopniowe rozszerzanie zakresu negocjacji może przyczynić się do końcowego sukcesu Rundy Doha WTO.