Tendencje protekcjonistyczne w handlu światowym
Słowa kluczowe:
polityka handlowa, protekcjonizm, cła, instrumenty pozataryfoweAbstrakt
Przedmiotem artykułu jest ocena rozwoju tendencji protekcjonistycznych w gospodarce światowej po kryzysie gospodarczym 2008–2009. Naturalną prawidłowością jest wzrost działań protekcjonistycznych w okresach kryzysów. W pracy przedstawiono stosowanie barier tradycyjnych (nakładanych przy przekraczaniu przez towar granicy celnej) oraz współczesnych barier o charakterze regulacyjnym (wynikających z wewnętrznej polityki gospodarczej krajów). Analiza obejmuje bariery nakładane w latach 2009–2017. Jako specyficzne przejawy protekcjonizmu wskazano także brak postępów w multilateralnych negocjacjach handlowych prowadzonych na forum Światowej Organizacji Handlu oraz spadek zainteresowania zawieraniem regionalnych porozumień handlowych. Ocena wpływu protekcjonistycznych narzędzi nie jest jednoznaczna, widać jednak stopniowy wzrost zainteresowania protekcjonizmem, zwłaszcza w latach 2015–2017. Częściej także wprowadza się bariery o charakterze pozataryfowym – subsydia, środki ochronne i wymogi składnika krajowego.
Downloads
Bibliografia
Białowąs T., 2017, Główne czynniki spadku dynamiki handlu międzynarodowego w latach 2008–2015, International Business and Global Economy, nr 36.
Bown Ch., 2017, Steel, Aluminum, Lumber, Solar. Trump’s Stealth Trade Protection, Peterson Institute Policy Brief, PB17-21.
Constantinescu C., Mattoo A., Ruta M., 2015, The Global Trade Slowdown. Cyclical or Structural?, Policy Research Working Paper, no. 7158, World Bank Group, Washington, D.C.
Crowley M., Song H., Meng N., 2016, Tariff Scares. Trade policy uncertainty and foreign market entry by Chinese firms, CEPR Discussion Paper, no. 11722.
Draper P., Lacey S., Ramkolowan Y., 2014, Mega-Regional Trade Agreements. Implications for the African, Caribbean, and Pacific countries, ECIPE Occasional Paper, no. 2.
ECB, 2016, Understanding the weakness in global trade. What is the new normal?, European Central Bank Occasional Paper Series, no. 178.
Eichengreen B., 2008, Should we fear a trade backlash?, The Guardian, 31 December, https://www.theguardian.com/commentisfree/2008/dec/31/trade-policy-tariffs-us-uk [dostęp: 15.01.2018].
Evenett S., Fritz J., 2015a, Crisis-era trade distortions cut LDC export growth by 5.5% per annum, [w:] The Global Trade Slowdown. A New Normal?, ed. B. Hoekman, VoxEU ebook, CEPR Press.
Evenett S., Fritz J., 2015b, ‘Peak trade’ in the steel sector, [w:] The Global Trade Slowdown. A New Normal?, ed. B. Hoekman, VoxEU, CEPR Press.
Evenett S., Fritz J. (eds.), 2017, Will Awe Trump Rules? The 21st GTA Report, CEPR Press.
Genereux F., 2017, Protectionism. A brake on economic growth, Desjardins Economic Studies, February 17.
GTA, 2017, Global Trade Alert, http://www.globaltradealert.org/data-exports [dostęp: 10.02.2018].
Handley K., Limao N., 2016, Policy uncertainty, trade and welfare. Theory and evidence for China and the U.S., NBER Working Paper, no. 19376.
Hoekman B. (ed.), 2015, The Global Trade Slowdown. A New Normal?, VoxEU, CEPR Press.
IMF, 2016, World Economic Outlook. Subdued Demand – Symptoms and Remedies, October.
Jean S., 2017, The Slowing in World Trade. A Structural Break, the Cause of Uncertainty, Foundation Robert Schuman European Issue, no. 421.
Kee H., Neagu Ch., Nicita A., 2013, Is Protectionism on the Rise? Assessing National Trade Policies during the Crisis of 2008, The Review of Economics and Statistics, vol. 95, no. 1.
Kommerskollegium, 2016, Protectionism in the 21st Century, National Board of Trade, Stockholm.
Larch M., Lechthaler W., 2011, “Buy National” and protectionism in the great recession. Can it work?, Intereconomics, vol. 46, no. 4.
McDonald B., Henn Ch., 2011, Protectionist Responses to the Crisis. Damage Observed in Product-Level Trade, IMF Working Papers, no. 11/139.
Mucha-Leszko B., 2014, Globalna czy regionalna liberalizacja handlu międzynarodowego?, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Współczesne Problemy Ekonomiczne. Globalizacja. Liberalizacja. Etyka, nr 8.
Narine S., 2017, The End of the TPP. Symptoms of American Decline and ASEAN’s Response, ISEAS, no. 25.
Ollivaud P., Schwellnus C., 2015, Does the Post-Crisis Weakness of Global Trade Solely Reflect Weak Demand?, OECD Economics Department Working Papers, no. 1216, OECD Publishing, Paris.
Pasierbiak P., 2016, Shift in Japanese Policy towards Preferential Trade Agreements and its Impact on Foreign Merchandise Trade, Contemporary Issues in Business and Government, vol. 22, no. 1.
Stone, S., Messent J., Flaig D., 2015, Emerging Policy Issues. Localisation Barriers to Trade, OECD Trade Policy Papers, no. 180, OECD Publishing, Paris.
UNCTAD, 2018, UNCTADStat Database, http://unctadstat.unctad.org [dostęp: 03.02.2018].
Wojtas M., 2015a, Międzynarodowa polityka handlowa w XXI wieku – główne trendy, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, t. 1, nr 41.
Wojtas M., 2015b, Wzrost znaczenia barier pozataryfowych w polityce handlowej, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio H, Oeconomia, vol. 49, no. 2.
Wojtas M., 2016, Negocjacje Rundy Doha – postępy w czasie Konferencji Ministerialnych w Bali i Nairobi, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 3.
Wojtas M., 2017, Przyczyny spowolnienia światowego handlu, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, t. 2, nr 49.
WTO, 2017a, Report to the TPRB from The Director-General on trade-related developments, WT/TPR/OV/W/11.
WTO, 2017b, World Trade Statistical Review 2017.
WTO, 2018, http://rtais.wto.org [dostęp: 10.02.2018].