Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweWszechobecność organizacyjna orientacji przedsiębiorczej: identyfikacja poziomów i jednostek analizy
Słowa kluczowe:
orientacja przedsiębiorcza, poziomy hierarchii, szczeble zarządzaniaAbstrakt
Celem artykułu jest identyfikacja sposobów organizacyjnego manifestowania EO na różnych poziomach i jednostkach analizy. We wstępie przedstawiono orientację przedsiębiorczą jako koncepcję na polu zarządzania strategicznego i przedsiębiorczości oraz uzasadnienie wyboru tematyki opracowania. W pierwszej części artykułu zdefiniowano i omówiono wszechobecność jako ważną koncepcję badań EO. Oprócz tego opisano przyczyny potencjalnej heterogeniczności EO wewnątrz organizacji w wymiarze pionowym. Część druga przedstawia wielopoziomowość w analizie orientacji przedsiębiorczej wewnątrz organizacji. Rozpoznano pionowe na wskroś poziomy hierarchii, którymi EO przenika organizacje. Studia literatury wskazały na potencjalne odchylenie w EO na wskroś poziomów organizacyjnych i grupach menedżerskich. Ustalono, że wszechobecność EO może się przejawiać w organizacjach w sposób heterogeniczny. Oznacza to, że sposób eksponowania EO może się różnić w zależności od poziomów hierarchii. Na koniec przedstawiono, jak konceptualizacja wszechobecności otwiera nowe możliwości przyszłych badań EO na różnych poziomach analizy (indywidualnego, zespołu, organizacji). Wykorzystaną metodą badawczą są studia literatury.
Downloads
Bibliografia
Bartlett C.A., Ghoshal S. (1993), Beyond the reform: Toward a managerial theory of the firm, „Strategic Management Journal”, Vol. 14, No. 52.
Bratnicka K. (2016), Fundamenty inteligentnego rozwoju przedsiębiorstwa: spojrzenie interakcjonistyczne, „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów”, nr 149.
Bratnicki M. (2007), Renta przedsiębiorczości w statycznych i dynamicznych otoczeniach, w: M. Laszuk (red.), Przedsiębiorczy menedżer w przedsiębiorczej organizacji, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Corley K.G. (2004), Defined by our strategy or our culture? Hierarchical differences in perceptions of organizational identity and change, „Human Relations”, Vol. 57, No. 9.
Covin J.G., Green K.M., Slevin D.P. (2006), Strategic process effects on the entrepreneurial orientation – sales growth rate relationship, „Entrepreneurship Theory and Practice”, Vol. 30, No. 1.
Covin J.G., Slevin D.P. (1991), A conceptual model of entrepreneurship as firm behavior, „Entrepreneurship Theory and Practice”, Vol. 16, No. 1.
Dyduch W. (2008), Pomiar przedsiębiorczości organizacyjnej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice.
Dyduch W. (2013), Twórcza strategia organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
Dyduch W., Bratnicki M. (2017), Przywództwo strategiczne a tworzenie wartości w organizacjach, „Organizacja i Kierowanie”, nr 2(176).
Floyd S.W., Lane P.J. (2000), Strategizing throughout the organization: Managing role conflict in strategic renewal, „Academy of Management Review”, Vol. 25, No. 1.
Floyd S.W., Wooldridge B. (1999), Knowledge creation and social networks in corporate entrepreneurship: The renewal of organizational capability, „Entrepreneurship Theory and Practice”, Vol. 23, No. 3.
Hayton J.C. (2005), Promoting corporate entrepreneurship through human resource management practices: A review of empirical research, „Human Resource Management Review”, Vol. 15, No. 1.
Hogg M.A., Terry D.J. (2000), Social identity and self-categorization process in organizational contexts, „Academy of Management Review”, Vol. 25, No. 1.
Hornsby J.S., Kuratko D.F., Zahra S.A. (2002), Middle managers’ perception of the internal environment for corporate entrepreneurship: Assessing a measurement scale, „Journal of Business Venturing”, Vol. 17, No. 3.
Ingram T. (2016), Związki między niepewnością dotyczącą zadań, zaangażowaniem i zachowaniami innowacyjnymi w miejscu pracy. Model teoretyczny, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Zarządzanie”, nr 7.
Karpacz J. (2016), Autonomia w kontekście orientacji przedsiębiorczej: wymiar organizacyjny i indywidualny, „Organizacja i Kierowanie”, nr 4.
Karpacz J., Nogalski B. (2012), Studium przypadku w badaniu orientacji przedsiębiorczej organizacji, w: R. Krupski (red.), Metody badań zarządzania strategicznego, „Prace Naukowe”, nr 2, Wydawnictwo Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości w Wałbrzychu, Wałbrzych.
Koźmiński A.K. (2013), Ograniczone przywództwo. Studium empiryczne, Poltext, Warszawa.
Kraśnicka T., Ingram T. (2016), Rola przywództwa transformacyjnego w kształtowaniu zachowań innowacyjnych pracowników, w: Zasoby organizacji. Zagadnienia epistemologiczne i metodologiczne, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 422, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Kuratko D.F., Ireland R.D., Covin J.G., Hornsby J.S. (2005), A model of middle-level managers’ entrepreneurial behavior, „Entrepreneurship Theory and Practice”, Vol. 29, No. 6.
Lumpkin G.T., Dess G.G. (1996), A model of middle-level managers’ entrepreneurial behavior, „Entrepreneurship Theory and Practice”, Vol. 21.
Lumpkin G.T., Dess G.G. (2001), Linking two dimensions of entrepreneurial orientation to firm performance: The moderating role of environment and industry life cycle, „Journal of Business Venturing”, Vol. 16, No. 5.
Miller D. (1983), The correlates of entrepreneurship in three types of firms, „Management Science”, Vol. 29, No. 7.
Mintzberg H., Waters J.A. (1985), Of strategies, deliberate and emergent, „Strategic Management Journal”, Vol. 6, No. 3.
Rapp A., Agnihotri R., Baker T.L., Andzulis J. (2015), Competitive intelligence collection and use by sales and service representatives: how managers’ recognition and autonomy moderate individual performance, „Journal of the Academy Marketing Science”, Vol. 43, No. 3.
Rauch A., Wiklund J., Lumpkin G.T., Frese M. (2009), Entrepreneurial orientation and business per- formance: An assessment of past research and suggestions for the future, „Entrepreneurship. Theory and Practice”, Vol. 33, No. 3.
Stopford J.M., Baden-Fuller C.W.F. (1994), Creating corporate entrepreneurship, „Strategic Management Journal”, Vol. 15, No. 7.
Suszyński C. (2017), Wyobraźnia w zarządzaniu strategicznym – między linearną projekcją a lateralnym przełomem, w: Z. Dworzecki, G. Leśniak-Łebkowska (red.), Księga Jubileuszowa dla Profesor Marii Romanowskiej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Wales W., Monsen E., McKelvie A. (2011), The organizational pervasiveness of entrepreneurial orientation, „Entrepreneurship Theory and Practice”, Vol. 35, No. 5.
Wojtczuk-Turek A. (2012), Zachowania innowacyjne w pracy. Wybrane zagadnienia teoretyczne i praktyczne, Difin, Warszawa.
Zbierowski P. (2012), Orientacja pozytywna organizacji wysokiej efektywności, Wolters Kluwer, Warszawa.
Żukowska J. (2016), Rola coachingowego stylu zarządzania i narzędzi cochingowych w promowaniu postaw innowacyjnych, w: B.M. Jasiński, A. Wierzbica (red.), Paradoksy w zarządzaniu, Fundacja Rozwoju Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
