Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweCertain predictors of coping with stress in adolescents
Słowa kluczowe:
adolescents, coping with stress, communication with peersAbstrakt
Background
The purpose of the study was to search for variables that show a relationship with coping with stress as well as to search for the possibility of predicting a stress coping mechanism in the studied adolescents. Two questions were formulated in the study: Are mental resilience and communication with peers significant predictors of coping with stress in the studied group? To what extent will the analysed predictors explain individual strategies to cope with stress?
Participants and procedure
The study involved three tools: the Resilience Measurement Scale (RMS-18), the Coping Inventory for Stressful Situations Questionnaire (CISS), and the Scale of Communication of Adolescents with Peers (SCAP). The study was carried out on a randomly selected group of 546 adolescents. Due to the pandemic conditions prevailing at that time, the online form of data collection was used. Study tools along with the record were placed on the LimeSurvey platform, and then posted via Facebook on groups for adolescents, not only in secondary schools. Each subject could withdraw at any time without any negative consequences. The collected questionnaires are part of a larger empirical project.
Results
The study results showed that open communication with peers as well as general resilience and the resilience factor optimistic attitude and energy had a positive relationship.
Conclusions
The general conclusion from the study is that mental resilience and openness in peer relationships are conducive to undertaking strategies of coping with stress in the studied adolescents.
Downloads
Bibliografia
Armstrong, M. I., Birnie-Lefcovitch, S., & Unger, M. T. (2005). Pathways between social support, family well being, quality of parenting, and child resilience: What we know. Journal of Child and Family Studies, 14, 269–281. https://doi.org/10.1007/s10826-005-5054-4.
Bargiel, Z. (1997). Stres – problem otwarty [Stress – an open issue]. Publishing House of the Mikołaj Kopernik University.
Barnes, H. L., & Olson, D. H. (1985). Parent-adolescent communication and the circumplex model. Child Development, 56, 438–447. https://doi.org/10.2307/1129732.
Endler, N. S., & Parker, J. D. (1990). Multidimensional assessment of coping: a critical evaluation. Journal of Personality and Social Psychology, 58, 844–854. https://doi.org/10.1037/0022-3514.58.5.844.
Grygiel, P., & Humenny, G. (2015). Efektywność nauczania a relacje rówieśnicze [Education effectiveness and peer relationships]. In R. Dolata, A. Hawrot, G. Humenny, A. Jasińska-Maciążek, M. Koniewski, P. Majkut, & A. Otręba-Szklarczyk (Eds.), (Ko)warianty efektywności nauczania. Wyniki badania w klasach IV-VI [(Co)variants of edecuation effectiveness. Study results in class 4-6] (pp. 85–116). Instytut Badań Edukacyjnych.
Harris, J. R. (2000). Geny czy wychowanie? [Genes or upbringing]. Jacek Santorski & Co.
Herbert, M. (2004). Rozwój społeczny ucznia [Social development of a student]. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Heszen, I., & Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia [Psychology of health]. PWN.
Hobfoll, S. E. (2006). Stres, kultura i społeczność: psychologia i filozofia stresu [Stress, culture and society: The psychology and philosophy of stress]. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Iskra, J., & Klinkosz, W. (2013). Prężność a poczucie bezpieczeństwa młodzieży rozpoczynającej studia [Resilience and the sense of security of adolescents starting their studies]. In Z. Gaś (Ed.), Młodzież zagubiona – młodzież poszukująca [Lost adolescents – searching adolescents] (pp. 153–170). Publishing House of the Higher School of Economy and Innovation.
Izdebski, P., & Suprynowicz, M. (2011). Rozwój pourazowy a prężność [Posttraumatic growth and resilience]. Nauki o Edukacji. Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorski, 5, 61–69.
Jędrzejko, M., & Walancik, M. (2019). Zagrożenia dorastania. Od rozwoju zaburzonego do zrównoważonego [Dangers of growing up. From disturbed to balanced development]. Publishing House ASPRA.
Juczyński, Z., & Ogińska-Bulik, N. (2009). Narzędzia pomiaru stresu i radzenia sobie ze stresem [Tools for measuring stress and coping with stress]. Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. Springer. Mendecka, G. (2003). Środowisko rodzinne w percepcji osób aktywnych twórczo [Family environment in the perception of creatively active persons]. Publishing House of the Pedagogical University in Czestochowa.
Napora, E. (2017). Wsparcie społeczne dziadków i komunikowanie się z rówieśnikami predyktorami prężności u adolescentów z rodzin samotnych matek [Social support of grandparents and communication with peers as predictors of resilience in adolescents from single mother families]. Roczniki Psychologiczne, 20, 775–793. https://doi.org/10.18290/rpsych.2017.20.4-3pl.
Napora, E. (2019). Relacje w rodzinie samotnej matki. Znaczenie wsparcia od dziadków dla komunikowania się z rówieśnikami u adolescentów [Relationships in the single mother family. The importance of support from grandparents for communicating with peers in adolescents]. The Publishing House of the Jan Długosz University.
Napora, E., & Pękala, B. (2014). Komunikacja z matką a siła związku córki z rówieśnikami tej samej płci [Communication with mother and the strength of a daughter’s relationship with her peers of the same sex]. Polskie Forum Psychologiczne, 19, 479– 494. https://doi.org/10.14656/PFP20140404.
Napora, W. (2014). Style radzenia sobie ze stresem i ocena poznawcza u artystów występujących publicznie [Styles of coping with stress and the cognitive assessment of artists giving public performances]. Psychologia Wychowawcza, 6, 119–127. https://doi.org/10.5604/00332860.1140768.
Newman, T. (2002). Promoting resilience: a review of effective strategies for child care services. Center for Evidence Based Social Sciences.
Obuchowska, I. (2002). Adolescencja [Adolescence]. In B. Harwas-Napierała & J. Trempała (Eds.), Psychologia rozwoju człowieka [Human development psychology] (Vol. 2, pp. 163–201). PWN.
Ogińska-Bulik, N. (2010). Szkoła jako środowisko kształtowania psychologicznych zasobów jednostki chroniących przed podejmowaniem zachowań ryzykownych – rola prężności [School as an environment for shaping psychological resources individuals protecting against undertaking risky behaviors – the role of resilience]. In D. Bilski (Ed.), Szkoła jako środowisko edukacji zdrowotnej [School as an environment for health education] (pp. 21– 34). Wydawnictwo WSEZiNS.
Ogińska-Bulik, N., & Juczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży: charakterystyka i pomiar – polska skala SPP-18 [Resilience in children and adolescents: Characteristics and measurement – Polish scale SPP-18]. Polskie Forum Psychologiczne, 16, 7–28.
Ogińska-Bulik, N., & Zadworna-Cieślak, M. (2015). Rola prężności psychicznej w radzeniu sobie ze stresem związanym z egzaminem maturalnym [The role of mental resilience in coping with stress connected with the matriculation examination]. Przegląd Badań Edukacyjnych, 2, 8–24. https://doi.org/10.12775/PBE.2014.019.
Oleszkowicz, A., & Senejko, A. (2013). Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji [Psychology of adolescence. Development changes in the age of globalization]. PWN.
Oshio, A., Nakaya, M., Kaneko, H., & Nagamine, S. (2002). Development and validation of an adolescent resilience scale. Japanese Journal of Counseling Science, 35, 57–65.
Pawelec, M., & Łukasiewicz, J. (2012). Szantaż emocjonalny w relacjach rówieśniczych [Emotional manipulation in peer relationships]. Roczniki Nauk o Rodzinie i Pracy Socjalnej, 4, 299‒312.
Pisula, E. (2003). Środowiskowe i osobowościowe uwarunkowania radzenia sobie ze stresem przez dzieci i młodzież [Environmental and personality determinants of coping with stress by children and adolescents] In A. Jurkowski (Ed.), Z zagadnień współczesnej psychologii wychowawczej [The issues of contemporary educational psychology]. Instytut Psychologii PAN.
Robins, R. W., John, O. P., Caspi, A., Moffitt, T. E., & Stouthamer-Loeber, M. (1996). Resilient, overcontrolled, and undercontrolled boys. Three replicable personality types. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 157–171. https://doi. org/10.1037/0022-3514.70.1.157.
Rutter, M. (1987). Psychosocial resilience and protective mechanisms. American Journal of Orthopsychiatry, 57, 316–331. https://doi.org/10.1111/j.1939-0025.1987.tb03541.x.
Ryś, M. (2012). Rodzina na rozdrożu w zmieniającym się świecie [Family at cross roads in a changing world]. Paper presented at the 3rd International Scientific Conference, Lublin.
Schneider, B. H., & Younger, A. J. (1996). Adolescentparent attachment and adolescents’ relations with their peers: a closer look. Youth and Society, 28, 95– 108. https://doi.org/10.1177/0044118X96028001004.
Sęk, H. (2001). O wieloznacznych funkcjach wsparcia społecznego [Ambiguous functions of social support]. In L. Cierpiałkowska & H. Sęk (Eds.), Psychologia kliniczna i psychologia zdrowia [Clinical psychology and psychology of health] (pp. 13–33). Humaniora.
Smahel, D., Brown, B. B., & Blinka, L. (2012). Associations between online friendship and Internet addiction among adolescents and emerging adults. Developmental Psychology, 48, 381–388. https://doi.org/10.1037/a0027025.
Stach-Hejosz, M. (2011). Postawa religijna a relacje interpersonalne katechizowanej młodzieży gimnazjalnej [Religious attitude and interpersonal relationships of catechized junior high school students]. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 44, 166–176.
Strelau, J., Jaworowska, A., Wrześniewski, K., & Szczepaniak, P. (2005). Kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Podręcznik. [The Coping Inventory for Stressful Situations. Manual]. Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Strycharczyk, D., & Clough, P. (2012). Developing mental toughness, improving performance, wellbeing and positive behaviours in others. Kogan Page.
Szcześniak, M., Bajkowska, I., Czaprowska, A., & Sileńska, A. (2022). Adolescents’ self-esteem and life satisfaction: Communication with peers as a mediator. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19, 3777. https://doi.org/10.3390/ijerph19073777.
Tomé, G., Matos, M., Simões, C., Diniz, J. A., & Camacho, I. (2012). How can peer group influence the behaviour of adolescents: Explanatory model. Global Journal of Health Science, 4, 26–35. https://doi.org/10.5539/gjhs.v4n2p26.
Wagnild, G. M., & Young, H. M. (1993). Development and psychometric evaluation of the Resilience Scale. Journal of Nursing Measurement, 1, 165–178.
Walęcka-Matyja, K., & Napora, E. (2022). Analiza psychologiczna rodzinnych i osobowych uwarunkowań osiągnięć szkolnych uczniów [Psychological analysis of family and personal determinants of school achievements of students]. Publishing House of the University of Łódź (in print).
Wrześniewski, K. (1996). Pomiar radzenia sobie ze stresem – wybrane zagadnienia [Measurement of coping with stress – selected issues]. Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna, 8–9, 34–46.
