Poprawa funkcjonowania unii celnej UE w kontekście postanowień Unijnego Kodeksu Celnego

Abstrakt

Celem artykułu jest odpowiedź na dwa zasadnicze z perspektywy unii celnej państw członkowskich UE pytania, tj.: Czy nowe regulacje prawne wprowadzone przepisami Unijnego Kodeksu Celnego (UKC) w istocie wpłyną na poprawę funkcjonowania unii celnej UE jako całości? Czy UKC zagwarantuje jednolite stosowanie przepisów celnych na całym obszarze celnym UE przez krajowe służby celne państw członkowskich? Poszukując odpowiedzi na te pytania, w artykule przeprowadzono analizę przesłanek modernizacji unijnego prawa celnego oraz wskazano na główne cele przeprowadzonych zmian. Pogłębiona analiza nowych rozwiązań i regulacji, szczególnie dotyczących uproszczeń w obsłudze celnej podmiotów gospodarczych oraz realizacji procedur celnych, dowodzi, że w nowym kodeksie celnym uwzględniono wiele rozwiązań regulowanych dotychczas krajowymi aktami prawnymi na poziomie państw członkowskich. Powodowało to brak transparentnych i jednolitych dla wszystkich administracji celnych krajów UE wytycznych dla obsługi celnej. UKC zapewnia równe traktowanie podmiotów gospodarczych, w tym jednolite zasady dostępu do uproszczeń i ułatwień w obsłudze celnej. Analiza przeprowadzona w artykule pozwala na sformułowanie następujących wniosków:

1. Szeroki zakres regulacji zawartych w nowych przepisach prawa celnego, tak w rozporządzeniu ustanawiającym UKC, jak i w aktach wykonawczych i delegowanych, z dużym prawdopodobieństwem przyczyni się do poprawy funkcjonowania unii celnej i zapewnienia bezpieczeństwa w UE.
2. Z uwagi na zbyt krótki czas obowiązywania nowych przepisów nie można jednoznacznie ocenić wpływu nowych regulacji na funkcjonowanie unii celnej. Konieczna jest dalsza obserwacja procesu wdrażania postanowień kodeksowych do praktyki gospodarczej oraz badania ilościowe w obszarach regulowanych nowymi przepisami.

Ze względu na brak zbiorczych danych statystycznych za okres od maja 2016 r. do marca 2017 r. dotyczących wykorzystania nowych narzędzi obsługi celnej oraz procedur celnych wprowadzonych do praktyki gospodarczej przepisami UKC niemożliwa była analiza statystyczna wskazująca na efektywność dokonanych zmian. W związku z powyższym w artykule wykorzystano metodę badania dokumentów, metodę monograficzną oraz metodę wywiadu bezpośredniego.