Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweResilience and coping in difficult social situations among children from low socioeconomic families
Słowa kluczowe:
mental resources, coping in difficult situations, povertyAbstrakt
Background
The study aimed to compare factors influencing social adaptation of children from families at risk of social exclusion versus their peers with higher socioeconomic status. The analysis applied to coping strategies in difficult social situations as well as intrapersonal and interpersonal attitudes, and attitudes towards the world.
Participants and procedure
The study involved 169 children (girls n = 85, boys n = 84) aged 13-14 years. Children were included in the criterion group based on a statutory minimum subsistence level applicable for a given year in Poland.
Results
Children with higher levels of resilience scored high in cognitive-intellectual and physical spheres as well as in personality, pro-social, socio-moral and support spheres and the sense of efficacy. Factors such as socioeconomic status and family structure were found to differentiate children in terms of coping mechanisms and attitudes towards themselves, other people and the world.
Conclusions
The study revealed that the child’s psychological resilience is of particular importance for social adaptation.
Downloads
Bibliografia
Aksman, J., & Wysocka, E. (2011). Kwestionariusz nastawień intrapersonalnych, interpersonalnych i nastawień wobec świata. Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły podstawowej klas IV-VI [Questionnaire of intrapersonal and interpersonal attitudes and attitudes towards the world. Test manual – version for primary school students, grades IV-VI]. Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Borucka, A., & Pisarska, A. (2010). Koncepcja resilience – czyli jak pomóc dzieciom i młodzieży z grup podwyższonego ryzyka [The concept of resilience – or how to help children and adolescents from highrisk groups]. Pracownia Profilaktyki Młodzieżowej Pro-M.
Borecka-Biernat, D. (2003). Kwestionariusz radzenia sobie w trudnych sytuacjach społecznych [Questionnaire of coping strategies in difficult social situations]. Przegląd Psychologiczny, 46, 9–36.
Gawlina, Z. (2006). Małżeństwo i rozwód w opinii młodzieży [Marriage and divorce in young people’s opinion]. Roczniki Socjologii Rodziny, 17, 83–99.
Grzegorzewska, I., & Cierpiałkowska, L. (2012). Realizacja zadań rozwojowych przez młodzież z rodzin z leczącym się i pijącym ojcem alkoholikiem [Developmental tasks accomplishment by youth from families with treated and drinking alcohol father]. Polskie Forum Psychologiczne, 17, 5–26.
Klohnen, E. C. (1996). Conceptual analysis and measurement of the construct of ego-resiliency. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 1067–1079. https://doi.org/10.1037/0022-3514.70.5.1067.
Lewis O. (1976). Nagie życie [Naked life]. Państwowy Instytut Wydawniczy. Łukaszewska, J. (2010). Ubóstwo i zamożność – różnice stylów życia [Poverty and affluence – differences in lifestyles]. In R. Szarfenberg, C. Żołędowski, & M. Theiss (Eds.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne – perspektywa poznawcza [Poverty and social exclusion – a cognitive perspective] (pp. 86–97). Elipsa.
Masten A. (2001). Ordinary magic. Resilience processes in development. The American Psychologist, 56, 227–238. https://doi.org/10.1037//0003-066x.56. 3.227.
Masten, A., & Powell, J. (2003). A resilience framework for research policy and practice. In S. Luthar (Ed.), Resilience and vulnerability (pp. 1–28). Cambridge University Press.
Ogińska-Bulik, N., & Juczyński, Z. (2008). Skala pomiaru prężności – SPP-25 [Resilience Scale – SPP-25]. Nowiny Psychologiczne, 3, 39–56.
Ogińska-Bulik, N., & Juczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży: charakterystyka i pomiar – polska skala SPP-18 [Resilience in children and adolescents: characteristics and measurement – Polish scale SPP-18]. Polskie Forum Psychologiczne, 16, 7–28.
Opora, R. (2011). Nieletni niedostosowani społecznie, lecz odporni psychicznie [Juveniles socially maladjusted but mentally resistant]. In W. Junik (Ed.), Resilience. Teoria – badania – praktyka [Resilience. Theory – research – practice] (pp. 29–44). Parpamedia.
Ostaszewski, K. (2008). Czynniki ryzyka i czynniki chroniące w zachowaniach ryzykownych dzieci i młodzieży [Risk factors and protective factors in risky behaviors of children and adolescents]. In J. Mazur, J. Tabak, A. Małkowska-Szkutnik, K. Ostaszewski, H. Kołoło, A. Dzielska, & A. Kowalewska (Eds.), Czynniki chroniące młodzież 15-letnią przed podejmowaniem zachowań ryzykownych [Factors protecting 15-year-old adolescents from engaging in risky behaviors] (pp. 19–44). Instytut Matki i Dziecka, Zakład Ochrony i Promocji Zdrowia Dzieci i Młodzieży.
Radochoński, M. (2009). Psychopatologia życia emocjonalnego dzieci i młodzieży. Wybrane zagadnienia [Psychopathology of emotional life of children and adolescents. Selected issues]. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Rutter M. (1987). Psychosocial resilience and protective mechanisms. The American Journal of Orthopsychiatry, 57, 316–331. https://doi.org/10.1111/j. 1939-0025.1987.tb03541.x.
Sęk, H. (2004). Psychologia ryzyka, zdrowie i zachowania zdrowotne w kontekście rozwoju psychoseksualnego człowieka i jego zaburzeń [Risk psychology, health and health behaviors in the context of human psychosexual development and its disorders]. In M. Beisert (Ed.), Seksualność w cyklu życia człowieka [Sexuality in the human life cycle] (pp. 61– 84). Zakład Wydawniczy K. Domke.
Strelau, J. (1993). The location of the regulative theory of temperament (RTT) among other temperament theories. In J. Hettema & I. J. Deary (Eds.), Foundations of personality (pp. 113–132). Springer.
Sygit-Kowalkowska, E., Szrajda, J., Weber-Rajer, M., Porażyński, K., & Ziółkowski, M. (2017). Prężność jako predyktor zdrowia psychicznego kobiet odbywających karę pozbawienia wolności [Resilience as a predicator of mental health of incarcerated women]. Psychiatria Polska, 51, 549–560. https://doi.org/10.12740/PP/OnlineFirst/62617.
Tarkowska, E. (2002). Zróżnicowanie polskiej biedy w świetle badań jakościowych [Differentiation of poverty in Poland: qualitative research studies perspective]. Problemy Polityki Społecznej, 4, 119–132
Yildiz, M.A. (2017). Pathways to positivity from perceived stress in adolescents: Multiple mediation of emotion regulation and coping strategies. Current Issues in Personality Psychology, 5, 272–284. https://doi.org/10.5114/cipp.2017.67894.
