Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePersonality disorders and the risk of violating legal norms – what we know about the complex nature of humans
Słowa kluczowe:
personality disorders, crime, practical implicationsAbstrakt
The article explores the relationship between theoretical knowledge of the psychology of personality disorders and its practical application in the area of justice. There is agreement in the literature on the relationship between a diagnosis of personality disorder and the increased risk of aggressive or violent behaviour, as pointed out by both the research of clinicians and judiciary workers. Nevertheless, the issue of explaining and understanding the relationship between personality disorders and violence has not yet been resolved, due to conceptualisation, diagnostic, methodological, psychotherapeutic and resocialisation difficulties. These controversies stimulate reflection and an attempt to determine whether the relationship between personality disorders and aggression is the same in all types of personality disorders.
Downloads
Bibliografia
Baron-Cohen, S. (2003). The essential difference: The Truth about the Male & Female Brain. New York: BasicBooks.
Baumeister, R. F., Heatherton, T. F., & Tice, D. M. (2000). Utrata kontroli. Jak i dlaczego tracimy zdolność samoregulacji [Losing Control: How and Why People Fail at Self-Regulation]. Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Blackburn, R., & Coid, J. W. (1999). Empirical clusters of DSM-III personality disorders in violent offenders. Journal of Personality Disorders, 13, 18–34.
Błachut, M., Badura-Brzoza, K., Jarząb, M., Gorczyca, P., & Hese, R. T. (2013). Podwójna diagnoza u osób uzależnionych lub szkodliwie używających substancji psychoaktywnych [Dual diagnosis in addicts or harmful use of psychoactive substances]. Psychiatria Polska, 2, 335–352.
Boduszek, D., Dhingra, K., Stander, C., Ioannou, M., & Palmer, D. (2014). Latent classes of criminal intent associated with criminal behaviour. Currrent Issues in Personality Psychology, 2, 92–102.
Buffington-Vollum, J., Edens, J. F., Johnson, D. W., & Johnson, J. K. (2002). Psychopathy as a predictor of institutional misbehavior among sex offenders: A retrospective replication. Criminal Justice and Behavior, 29, 497–511.
Cierpiałkowska, L. (2004). Psychologia zaburzeń osobowości. Wybrane zagadnienia [Psychology of personality disorders. Selected issues]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Cierpiałkowska, L. (2013). Personality disorders in DSM classifications. Current Issues in Personality Psychology, 1, 1–10.
Cierpiałkowska, L. (2014). Zaburzenia osobowości borderline [Borderline Personality disorder]. In L. Cierpiałkowska & E. Soroko (eds.), Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej [Personality disorders. Problems of clinical diagnosis] (pp. 171–197). Poznań: Wydawnictwo Naukowe AUM.
Cierpiałkowska, L., & Soroko, E. (eds.). (2014a). Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej [Personality disorders. Problems of clinical diagnosis]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe AUM.
Chodkiewicz, J. (2010). Nadużywanie alkoholu przez młodych mężczyzn i młode kobiety – znaczenie czynników temperamentalnych i charakterologicznych [Alcohol abuse by young men and young women – the importance of the teperamental and characterological factors]. Czasopismo Psychologiczne, 16, 181–188.
Chodkiewicz, J. (2012). Odbić się od dna. Rola jakości życia w przebiegu i efektach terapii osób uzależnionych od alkoholu [Bounce from the bottom. The role of quality of life and the effects of therapy of people addicted to alcohol]. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Cloninger, C. R., Sigvardson, S., Reich, T., & Bohman, M. (1988). Childhood personality predicts alcohol abuse in young adults. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 12, 494–505.
Cloninger, C. R., Sigvardsson, S., & Bohmann, M. (2002). Typ I i typ II alkoholizmu – uaktualnienie badań [Alcoholism typ I and II – Upgrade researches]. In Typologia alkoholizmu [Typology of alcoholism] (pp. 50–64). Warszawa: PARPA.
Coid J. (2002). Personality disorders in prisoners and their motivation for dangerous and disruptive behaviour. Criminal Behaviour and Mental Health, 12, 209–226.
Coid, J. (2003). Epidemiology, public health and the problem of personality disorder. British Journal of Psychiatry, 182, 44, 3–10.
Coid, J., Yang, M., Roberts, A., Ullrich, S., Moran, P., Bebbington, P., …Singleton, N. (2006). Violence and psychiatric morbidity in the national household population of Britain: public health implications. British Journal of Psychiatry, 189, 12–19.
Compton, W. M., Conway, K. P., Stinson, F. S., Colliver J. D., & Grant, B. F. (2005). Prevalence, correlates, and comorbidity of DSM-IV antisocial personality syndromes and alcohol and specific drug use disorders in the United States: results from The National Epidemiologic Survey of Alcohol and Related conditions. Journal of Clinical Psychiatry, 66, 677–685.
Dragan, M. (2008). Doświadczenia traumatyczne a uzależnienie od alkoholu [Traumatic expiriences and alcohol dependence]. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Dragan, M. (2016). Problemowe picie alkoholu przez młode kobiety. Rola niekorzystnych doświadczeń i samoregulacji emocji [Problem drinking of alcohol by young women. The role of the bad experiences and self regulation of emotions]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Esbec, E., & Echeburua, E. (2010). Violence and personality disorders: clinical and forensic implications. Actas Esp Psiquiatr, 38, 5, 249–261.
Fonagy, P, & Levinson, A. (2004). Offending and attachment: The relationship between interpersonal awareness and offending in a prison population with psychiatric disorder. Canadian Journal of Psychoanalysis, 12, 225–251.
Gałecki, P., Talarowska, M., Florkowski, A., Mossakowska, J., & Depko, A. (2010). Problemy kliniczne w terapii zaburzeń preferencji seksualnych – cześć druga [Clinical issues in the therapy of the sexual preferences disorders – part two]. Current Problems of Psychiatry, 11, 3, 187–192.
Gierowski, J. K. (1989). Motywacja sprawców zabójstw [Killers motivation]. Kraków: Wydawnictwo AM.
Gilbert, F., & Daffern, M. (2011). Illuminating the Relationship Between Personality Disorder and Violence: Contributions of the General Aggression Model. Psychology and Violence, 1, 3, 230–244.
Gorenstein, E. E., & Newman, J. P. (1980). Disinhibitory psychopathology: A new perspective and a model for research. Psychological Review, 87, 301–315.
Gościniak, J. (2014). Narcystyczne zaburzenie osobowości [Narcisstic Personality Disorder]. In L. Cierpiałkowska & E. Soroko (eds.), Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej (pp. 171–197). Poznań: Wydawnictwo Naukowe AUM.
Górska, D. (2014). Zależne zaburzenie osobowości [Dependent personality disorder]. In L. Cierpiałkowska & E. Soroko (eds.), Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej [Personality disorders. Problems of clinical diagnosis] (pp. 256–276). Poznań: Wydawnictwo Naukowe AUM.
Grabski, B., & Gierowski, J. K. (2012). Personality disroders – different outlooks and attempts at their integration. Psychiatria Polska, 5, 829–844.
Grann, M., Långström, N., Tengström, A., & Kullgren, G. (1999). Psychopathy (PCL-R) predicts violent recidivism among criminal offenders with personality disorders in Sweden. Law and Human Behavior, 23, 205–217.
Groth, J. (2010). Oblicza psychopatii. Obraz kliniczny i kategorie diagnostyczne [Faces of psychopathy Clinical picture and diagnostic categories]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Groth, J. (2014). Histrioniczne zaburzenie osobowości [Histrionic personality disorder]. In L. Cierpiałkowska & E. Soroko (eds.), Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej (171–197). Poznań: Wydawnictwo Naukowe AUM.
Hare, R. D. (1996). Psychopathy: A clinical construct whose time has come. Criminal Justice and Behavior, 23, 25–54.
Hare, R. D. (2003). Hare PCL-R (2nd ed.). Toronto: Multi-Health Systems.
Hare, R. D. (2006). Psychopaty: A clinical of forensic overview. Psychiatric Clinics of North America, 29, 3, 709-724.
Hart, S. D. (1998). The role of psychopathy in assessing risk for violence: Conceptual and methodological issues. Legal and Criminological Psychology, 3, 121–137.
Heitzman, J., Lew-Starowicz, M., Pacholski, M., & Lew-Starowicz, Z. (2014). Wykorzystywanie seksualne dzieci w Polsce – analiza badań 257 sprawców, którzy popełnili przestępstwa seksualne wobec małoletnich [Children sexual abuse in Poland – study of 257 sexual offenders against minors]. Psychiatria Polska, 48, 1, 105–120.
Hildebrand M., de Ruiter C., & de Vogel V. (2004). Psychopathy and Sexual Deviance in Treated Rapists: Association With Sexual and Nonsexual Recidivism. Sexual Abuse: A Journal of Research and Treatment, 16, 1, 1–24.
Hogue, T. E. (2010). Personality disorder classification in forensic settings. In J. M. Brown & E. A. Campbell (eds.), The Cambridge Handbook of Forensic Psychology (pp. 267–275). Cambridge: Cambridge University Press.
Howard, R. C, Huband N., Duggan C., & Mannion, A. (2008). Exploring the link between personality disorder and criminality in a community sample. Journal of Personality Disorder, 22, 589–603.
Jacobi, F., Wittchen, H. U., Hölting, C., Höfler, M., Pfister, H., Müller, N., & Lieb, R. (2004). Prevalence, co-morbidity and correlates of mental disorders in the general population: results from the German Health Interview and Examination Survey (GHS). Psychological Medicine, 34, 1–15.
Jakubik, A. (2003). Zaburzenia osobowości [Personality disorders]. Warszawa: PZWL.
Johnson J. G., Cohen P., Smailes E., Kasen S., Oldham J. M., Skodol A. E., & Brook J. S. (2000). Adolescent personality disorders associated with violence and criminal behavior during adolescence and early adulthood. American Journal of Psychiatry, 157, 1406–1412.
Klimkiewicz, A., Kimkiewicz, J., Jakubczyk, A., Kieres-Solomoński, I., & Wojnar, M. (2015). Współwystępowanie uzależnienia od alkoholu z innymi zaburzeniami psychicznymi. Część I. Epidemiologia podwójnego rozpoznania [Comorbidity of alcohol dependence with other psychiatric disorders. Part I. Epidemiology of dual diagnosis]. Psychiatria Polska, 49, 2, 265–275.
Logan, C., & Blackburn, R. (2009). Mental disorder in violent women in secure settings: Potential relevance to risk for future violence. International Journal of Law and Psychiatry, 32, 31–38.
Majchrzyk Z. (2001). Nieletni, młodociani i dorośli sprawcy zabójstw [Adolescent, Juvenile and adult murderers. Analysing motivational processes and personality diposiitions]. Warszawa: IPiN.
Marszał, M. (2014). Schizoidalne zaburzenie osobowości [Schizoid personality disorder]. In L. Cierpiałkowska & E. Soroko (eds.), Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej [Personality disorders. Problems of clinical diagnosis] (pp. 118–139). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
McGue, M., Slutske, W. & Iacono, W. G. (1999). Personality and substance use disorders: II. Alcoholism versus drug use disorders. Journal of Clinical Psychology, 67, 394–404.
Mellibruda, J., & Sobolewska-Mellibruda, Z. (2006). Integracyjna Psychoterapia Uzależnień. Teoria i praktyka [Integrative psychotherapy of dependences. Theory and practice]. Warszawa: IPZ PTP.
Millon, T., & Davis, R. (2005). Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie [Personality disorders in modern life]. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
Millon, T., Grossman, C., Millon, C., Meagher, S., & Ramnath, R. (2004). Personality Disorders in Modern Life (2nd ed.). Hoboken: John Wiley and Sons.
Morrison, J. (2016). DSM-5® bez tajemnic. Praktyczny przewodnik dla klinicystów [DSM-5. Made Easy. The Clinician’s Guide to Diagnosis]. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Oldham, J. M., & Morris, L. B. (1997). Twój psychologiczny autoportret. Dlaczego czujesz, kochasz, myślisz, działasz właśnie tak? [The New Personality Self-Portrait: Why You Think, Work, Love and Act the Way You Do]. Warszawa: Jacek Santorski & Co.
Pasikowski, T. (2014). Schizotypowe zaburzenie osobowości [Schizotypal personality disorder]. In L. Cierpiałkowska & E. Soroko (eds.), Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej [Personality disorders. Problems of clinical diagnosis] (pp. 171–197). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pastwa-Wojciechowska, B. (2004). Naruszanie norm prawnych w psychopatii. Analiza kryminologiczno-psychologiczna [Psychopathy and lawbreaking. Criminological and psychological analysis]. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Pastwa-Wojciechowska, B. (2008a). Psychopatyczne zaburzenia osobowości a problemy opiniowania sądowo psychologicznego w sprawach karnych [Psychopathic personality disorders and psychological problems and legal assessment in criminal matters]. Gdańskie Studia Prawnicze, 19, 205–224.
Pastwa-Wojciechowska, B. (2008b). Samoregulacja i samokontrola a psychopatyczne zaburzenia osobowości [Self-regulation and self-control and psychopatic personality disorders]. Czasopismo Psychologiczne, 14, 247–254.
Pastwa-Wojciechowska, B. (2013). Psychopaci. Sprawcy przestępstw seksualnych [Psychopaths. Perpetrators of sexual offences]. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Pastwa-Wojciechowska, B. (2015a). Użyteczność pojęcia zaburzeń osobowości w opiniowaniu sądowo-psychologicznym [The usefulness of the concept of personality disorders in the evaluation of court proceedings as well as the psychological]. In D. Rode (ed.), Modele psychologicznego opiniodawstwa w sprawach karnych [Psychological models ofexpertises in criminal law] (pp. 75–93). Gdańsk: GWP.
Pastwa-Wojciechowska, B. (2015b). Zaburzenia osobowości a perspektywa opiniowania sądowo-psychologicznego [Diagnosis of personality disorder and issues from psychological assessment for forensic perspective]. Polskie Forum Psychologiczne, 4, 499–513.
Pastwa-Wojciechowska, B. (2015c). Zaburzenia osobowości – problem czy nowe spojrzenie na ich rolę i znaczenie w procesie resocjalizacji [Personality disorder is a problem or a new look on their role and importance in the process of rehabilitation]. In A. Kieszkowska (ed.), Prawda-Dobro-Piękno. Wymiar filozoficzno-prawny i socjopedagogiczny [The Truth-Goodness-Beauty. The dimension of philosophy and legal and socjopedagogy] (pp. 328–336). Warszawa: Difin.
Poprawa, R. (2015). Skazani na problemy? W poszukiwaniu osobowościowych uwarunkowań angażowania się mężczyzn w picie alkoholu [Stuck on problems? In search of personal circumstances to engage men in drinking alcohol]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Portnow, A. A., & Piatnickaja, I. N. (1977). Klinika alkoholizmu [Clinical aspects of alcoholism]. Warszawa: PZWL.
Przybysz, J. (2003). Psychiatria sądowa [Forensic Psychiatry]. Toruń: Fundacja TUMULT.
Seto, M. C., & Barbaree, H. E. (1999). Psychopathy, treatment behaviour and sex offender recidivism. Journal of Interpersonal Violence, 14, 1235–1248.
Soroko, E. (2007). Regulacja emocji w kontekście rozwoju osobowości [Regulation of emotions in growth aspects of personality]. In Ł. Kaczmarek & A. Słysz (eds.), Serce i umysł [Heart and Mind] (pp. 55–80). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Soroko, E. (2014). Paranoiczne zaburzenie osobowości [Paranoid personality disorder]. In L. Cierpiałkowska & E. Soroko (eds.), Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej [Personality disorders. Problems of clinical diagnosis] (pp. 96–117). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Stone, M. H. (2001). Serial sexual homicide: Biological, psychological, and sociological aspects. Journal of Personality Disorders, 15, 1–18.
Stone, M. H. (2007). Violent crimes and their relationship topersonality disorders. Personality and Mental Health, 1, 138–153.
Tarter, R. E. (1988). Are there inherited behavioral traits that predispose to substance abuse? Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56, 189–196.
Walters, G. D., & Heilbrum, K. (2010). Violence Risk Assessment and Facet 4 of the Psychopathy Checklist: Predicting Institutional and Community Aggression in Two Forensic Samples. Assessment, 17, 2, 259–268.
Warren J. I., Hurt S., & Loper A. B. (2002). Psychiatric symptoms, history of victimization, and violent behavior among incarcerated female felons: An American perspective. International Journal of Law and Psychiatry, 25, 129–149.
Wayland, K., & O’Brien, S. D. (2013). Deconstructing Antisocial Personality Disorder and Psychopathy: A Guidelines-Based approach to prejudicial Psychiatric Labels. Hofstra Law Review, 42, 519–588.
Widacki, J. (2006). Zabójstwo z motywów seksualnych: stadium przypadku [Murder with sexual motivation: case study]. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Oficyna Wydawnicza AFM.
Wittchen, H. U. (1996). Critical issues in the evaluation of comorbidity of psychiatric disorders. British Journal of Psychiatry Suppl, 30, 9–16.
Wolska, A. (2001). Model czynników ryzyka popełnienia zabójstwa [Model of risk factors in murder]. Szczecin.
Woronowicz, B. (2009). Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia [Dependences. Genesis, therapy, come back to health]. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
