Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePolski wyraz 'pieszy' a angielski 'foot': Analiza pary wyrazów pokrewnych
DOI:
https://doi.org/10.26881/bp.2023.4.02Słowa kluczowe:
polsko-angielskie wyrazy pokrewne, etymologia, praindoeuropejski, analiza kontrastywnaAbstrakt
Artykuł ten koncentruje się na badaniu związku etymologicznego między polskim wyrazem pieszy i angielskim wyrazem foot ‘stopa’. Oba te słowa wywodzą się od wspólnego praindoeuropejskiego rdzenia *ped-. Celem badania jest rozpoznanie i udokumentowanie szeregu zmian morfologicznych, fonologicznych i semantycznych jakim uległ wspólny obu wyrazom etymon na przestrzeni wieków. Badanie ma na celu udowodnienie, że polskie słowo pieszy i angielskie słowo foot są wyrazami pokrewnymi, poprzez wykazanie ich wspólnych elementów oraz wyjaśnienie zmian, które na nie wpłynęły.
Downloads
Bibliografia
Abaev, Vassiliy I. (1958). Istoriko-ètimologičeskiy slovar’ osetinskogo yazyka. Vol. I. Leningrad: Izdatel’stvo “Nauka”.
Adams, Douglas Q. (2013). A Dictionary of Tocharian B. Amsterdam – New York: Rodopi.
Algeo, John 2010. The Origin and Development of the English Language. Sixth revised edition. Boston: Wadsworth, Cengage Learning.
Aura Jorro, Francisco (1993). Diccionario Micénico. Vol. 2. Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas.
Bailey, Harold Walter (1979). Dictionary of Khotan Saka. Cambridge – London – New York – Melbourne: Cambridge University Press.
Beekes, Robert (2010). Etymological Dictionary of Greek. Vol. II. Leiden – Boston: Brill.
Boryś, Wiesław (2005). Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Carling, Gerd, Georges-Jean Pinault (2023). Dictionary and Thesaurus of Tocharian A. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
Collinge, Neville Edgar (1985). The Laws of Indo-European. Amsterdam – Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
Derksen, Rick (2008). Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon. Leiden – Boston: Brill.
Derksen, Rick (2015). Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon. Leiden – Boston: Brill.
Długosz-Kurczabowa, Krystyna, Stanisław Dubisz (2006). Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Fritz, Matthias (2011). Der Dual im Indogermanischen. Heidelberg: Universitätsverlag Winter.
Kloekhorst, Alwin (2008). Etymological Dictionary of the Hittite Inherited Lexicon. Leiden – Boston: Brill.
Kroonen, Guus (2013). Etymological Dictionary of Proto-Germanic. Leiden – Boston: Brill.
Lass, Roger (1999) “Phonology and morphology”. In: Roger Lass (ed.). The Cambridge History of the English Language. Vol. 3: 1476–1776. Cambridge: Cambridge University Press, 56–186.
Lehr-Spławiński, Tadeusz, Czesław Bartula (1959). Zarys gramatyki języka staro-cerkiewno-słowiańskiego na tle porównawczym. 4th edition. Wrocław – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo.
Malzahn, Melanie (1999). Der nominale Dual in R̥gveda. Diplomarbeit zur Erlangung des Magistergrades der Philosophie an der Geisteswissenschaftlichen Fakultät der Universität Wien. Wien: Universität Wien.
Martirosyan, Hrach K. (2010). Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon. Leiden – Boston: Brill.
Matasović, Ranko (2009). Etymological Dictionary of Proto-Celtic. Leiden – Boston: Brill.
Mayrhofer, Manfred (1963). Kurzgefaßtes etymologisches Wörterbuch des Altindischen / A Concise Etymological Sanskrit Dictionary. Vol. 2. Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag. [= KEWAi II]
Mayrhofer, Manfred (1996). Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen. Vol. 2. Heidelberg: Universitätsverlag C. Winter. [= EWA II].
Morgenstierne, Georg (1974). Etymological Vocabulary of the Shughni Group. Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag.
Onions, Charles Talbut, George Washington Salisbury Friedrichsen, Robert William Burchfield (1966). The Oxford Dictionary of English Etymology. Oxford: Oxford University Press.
Orel, Vladimir (1998). Albanian Etymological Dictionary. Leiden – Boston – Kӧln: Brill.
Orel, Vladimir (2003). A Handbook of Germanic Etymology. Leiden – Boston: Brill. Oxford English Dictionary, foot n. Oxford University Press.
Piwowarczyk, Dariusz R. (2022). Rekonstrukcja praindoeuropejskiego system fonologicznego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Puhvel, Jaan (2011). Hittite Etymological Dictionary. Vol. 8. Berlin – New York: Mouton de Gruyter.
Ringe, Don (2006). From Proto-Indo-European to Proto-Germanic. Oxford: Oxford University Press.
Ringe, Don, Ann Taylor (2014). A Linguistic History of English. Vol. 2: The Development of Old English. Oxford: Oxford University Press.
Rospond, Stanisław (1979). Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Rychło, Mikołaj (2012). “An etymological comparison of English fist and Polish pięść: How they both descended from the PIE root for ‘five’”. Linguistica Silesiana 33: 19–38.
Rychło, Mikołaj (2013). “English herd and Polish trzoda: How the two words developed from one Proto-Indo-European root”. Acta Neophilologica 15/1: 155–166.
Rychło, Mikołaj (2014a). “Przejście pie. *p w pgerm. *f utrwalone w polsko-angielskich wyrazach pokrewnych: praformy różniące się budową słowotwórczą oraz późniejsze zmiany modyfikujące skutki prawa Grimma”. Język Polski 94/5: 452–462.
Rychło, Mikołaj (2014b). “Ślady prawa Grimma w angielszczyźnie w zestawieniu z polskimi wyrazami pokrewnymi: pie. *p > pgerm. *f”. Język Polski 94/3: 200–211.
Rychło, Mikołaj (2016). “Can weep lure? An analysis of a controversial Slavico-Germanic pair of cognates”. Beyond Philology 13: 103–124.
Rychło, Mikołaj (2017). “Kontrowersyjne ślady zmiany pie. *p > pgerm. *f utrwalone w polsko-angielskich wyrazach pokrewnych: zestawienia sporne i wczesne zapożyczenia”. Język Polski 97/3: 114–128.
Rychło, Mikołaj (2018). “Polish reż and English rye concealed in Polish rżysko: A case study of a pair of cognates and a root archaism”. Linguistica Silesiana 39: 119–133.
Rychło, Mikołaj (2019). Contrasting Cognates in Modern Languages from a Diachronic Perspective. Gdańsk: Gdańsk University Press.
Rychło, Mikołaj (2021). “Slavic and Germanic reflexes of Proto-Indo European root *h2ueh1- ‘wind’: A comparative study”. Lege Artis: Language yesterday, today, tomorrow 6/1: 190–232.
Rychło, Mikołaj, Krzysztof Tomasz Witczak (2021). “Proto-Indo-European *moghtis f. ‘might, power, strength’”. Journal of Indo-European Studies 49/1–2: 171–86.
Shevelov, George Y. (1964). A Prehistory of Slavic: The Historical Phonology of Common Slavic. Heidelberg: Carl Winter, Universitätsverlag.
Smoczyński, Wojciech (2018). Lithuanian Etymological Dictionary. Berlin: Peter Lang.
Strutyński, Janusz (1998). Elementy gramatyki historycznej języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Tomasz Strutyński.
Townsend, Charles Edward, Laura A. Janda (1996). Common and Comparative Slavic: Phonology and Inflection: With Special Attention to Russian, Polish, Czech, Serbo-Croatian, Bulgarian. Columbus, Ohio: Slavica Publishers, Inc.
Turner, Ralph Lilley (1966). A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages. London: Oxford University Press.
Untermann, Jürgen (2000). Wörterbuch des Oskisch-Umbrischen. Heidelberg: Universitätsverlag C. Winter.
Urbańczyk, Stanisław (ed.) (1988-1993). Słownik staropolski. Vol. 10. Kraków: IJP PAN.
de Vaan, Michiel (2008). Etymological Dictionary of Latin and other Italic Languages. Leiden – Boston: Brill.
Watkins, Calwert (ed.) (2011). The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots. Boston: Houghton Mifflin Company.
Wełna, Jerzy (1978). A Diachronic Grammar of English. Part One: Phonology. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
