Academic Scientific JournalsCoding colours: Differences across languages and their consequences for translation and language teaching
DOI:
https://doi.org/10.26881/bp.2021.2.01Keywords:
colour vocabulary, translation, language teachingAbstract
The concept of colour occurs in every language of the world, but contrastive research shows that the names of individual colours, functioning in one of the compared languages, do not have unambiguous equivalents in the other. The problems of the linguistic expression of colours in different languages, the history of colour terms, the formation of the semantic field of colour names and the semantics of individual words referring to colours have been investigated by numerous scholars. This paper focuses on analysing the consequences of the different organisation of the semantic field of colour for the translation from one language into another, as well as for foreign language teaching. The consequences presented here concern Polish and German mainly, but other Indo-European languages are also taken into consideration.
Downloads
References
Badyda, Ewa (2008). Świat barw – świat znaczeń w języku poezji Zbigniewa Herberta. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Bawej, Iwona (2018). Kolorowy świat w odbiorze Polaków i Niemców w szerszym kontekście językowo-kulturowym. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Berlin.
Brent, Paul Kay (1969). Basic Color Terms: Their Universality and Evolution. Berkeley: University of California Press.
Bjelajeva, Inna (2005). Niepodstawowe nazwy barw w języku polskim, czeskim, rosyjskim i ukraińskim. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Boryś, Wiesław (2005). Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Catford, John Cunnison (1965). A Linguistic Theory of Translation. Oxford: Oxford University Press.
Cortelazzo, Manlio, Paolo Zolli (2011). Dizionario etimologico della lingua italiana. Bologna: Zanichelli.
Diadori, Pierangela (2012). Verso la consapevolezza traduttiva. Perugia: Guerra Edizioni.
Duden (2001). Das Herkunftswörterbuch: Etymologie der deutschen Sprache. Mannheim: Dudenverlag.
Florczak, Jacek (2010). Językoznawcze aspekty modelu kształtowania kompetencji języka obcego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Gage, John (1993). Kolor i kultura: Teoria i znaczenie koloru od antyku do abstrakcji. Trans. Joanna Holzmann. Kraków: Universitas.
Gieroń-Czepczor, Ewa (2011). A Corpus-Based Cognitive-Semantic Analysis of the Primary Basic Colour Terms in English and Polish. Racibórz: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu.
Ivić, Milka (2014). “Kolor niebieski jako problem językoznawczy”. Trans. Ewelina Chacia, Dušan-Vladislav Paždjerski. In: Ewa Komorowska, Danuta Stanulewicz (eds.). Barwa w języku, literaturze i kulturze V. Szczecin: Volumina.pl Daniel Krzanowski, 11–32.
Jankowski, Michał (1990). Elementy grafiki komputerowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.
Kay, Paul, McDaniel, Chad K. (1978). “The linguistic significance of the meanings of basic color terms”. Language 54: 610-646.
Komorowska, Ewa (2010a). Barwa w języku polskim i rosyjskim: Rozważania semantyczne. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Komorowska, Ewa (2010b). “Barwa żółta/złota w zwierciadle języka polskiego: Aspekt lingwistyczny”. In: Zofia Mocarska-Tycowa, Joanna Bielska-Krawczyk (eds.). Kolor w kulturze. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 37–44.
Komorowska, Ewa, Danuta Stanulewicz (2018). Polskie i rosyjskie słownictwo barw: Asocjacje i znaczenia. Szczecin: Volumina.pl.
Daniel Krzanowski. Nida, Eugene, Taber, Charles (1969). The Theory and Practice of Translation. Leiden: Brill.
Nida, Eugene (1981). “Zasady przekładu na przykładzie tłumaczenia Biblii”. Pamiętnik Literacki LXXII/1: 323–342.
Płomińska, Małgorzata (2003). Deutsche und polnische Farbbezeichnungen aus kontrastiver Sicht. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Rzepińska, Maria (1989). Studia z teorii i historii koloru. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Skuza, Sylwia. (2015): “Etnolingwistyczna analiza leksemów koloru niebieskiego w językach polskim i włoskim w ujęciu diachronicznym i synchronicznym”. Prace Językoznawcze UWM XVII/2: 91– 111.
Stanulewicz, Danuta (2006). “Zróżnicowanie regionalne prototypowych odniesień sześciu podstawowych nazw barw w języku polskim (biały, czarny, czerwony, zielony, żółty, niebieski) – na tle porównawczym wybranych języków słowiańskich i germańskich”. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego 62: 199–211.
Stanulewicz, Danuta (2019). “O roli określeń barw w budowaniu marki – na przykładzie serii kosmetyków Couleurs Nature firmy Yves Rocher”. In: Żanna Sładkiewicz, Aleksandra Klimkiewicz, Marta Noińska (eds.). Perswazja językowa w różnych dyskursach 3. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Stanulewicz, Danuta, Danilewicz, Tadeusz (2016). “Słownictwo barw – różnice międzyjęzykowe i międzykulturowe z punktu widzenia glottodydaktyki”. In: Ewa Komorowska, Danuta Stanulewicz (eds.). Barwa w języku, literaturze i kulturze VII. Szczecin: Volumina.pl Daniel Krzanowski, 159–175.
Teodorowicz-Hellman, Ewa (1998). “Teoria prototypów a nazwy barw w języku polskim i szwedzkim: Obrazy konceptualne nazw barw a ich eksplikacje językowe”. Polonica 19: 75–91.
Teodorowicz-Hellman, Ewa (2001). Pan Tadeusz w szwedzkich przekładach. Izabelin: Świat Literacki.
Tokarski Ryszard (2004). Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie. Second Edition. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Van Leeuwen, Theo (2011). The Language of Colour: An Introduction. London: Routledge.
Waszakowa, Krystyna (2000a). “Podstawowe nazwy barw i ich prototypowe odniesienia: Metodologia opisu porównawczego”. In: Renata Grzegorczykowa, Krystyna Waszakowa (eds.). Studia z semantyki porównawczej: Nazwy barw, nazwy wymiarów, predykaty mentalne. Część I. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 17–28.
Waszakowa, Krystyna (2000b). “Polskie podstawowe nazwy barw w roli ‘interpretatorów’ świata na przykładzie nazwy barwy zielonej”. Prace Filologiczne 45: 620–632.
Wierzbicka, Anna (1999). “Znaczenie nazw kolorów i uniwersalia widzenia”. In: Anna Wierzbicka. Język – umysł – kultura. Ed. by Jerzy Bartmiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 405– 449.
Wittgenstein, Ludwig (1998 [1977]). Uwagi o kolorach. Trans. Robert Reszke. Warszawa: Wydawnictwo Spacja.
Zausznica, Adam (1959). Nauka o barwie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
