Academic Scientific JournalsReview Of Polish-Icelandic Political Relations In 1945–1989 – A Polish Perspective
Keywords:
relations with Nordic countries, Iceland, political relations of 1945–1989, policy of constructive dialogue, foreign policy of PolandAbstract
The article discusses the political relations between Poland and the Republic of Iceland from 1945 to 1989. Prior to the Second World War, the two countries had limited contact, mainly through trade. Political relations only began to develop in the post-war period. Although at that time, both countries found themselves in antagonistic political and military blocs, as well as in different economic systems, Polish-Icelandic relations were generally constructive, pragmatic, and positive in nature. From the Polish perspective, the opposition of a significant part of Icelandic society towards the location of an American military base in Keflavik and Iceland's membership in NATO, as well as the Cod Wars waged mainly against the United Kingdom, were the main influences. Additionally, the block of socialist states carried out a policy of 'constructive dialogue and cooperation' in relation to the entire Nordic area, and there was an interest in developing trade contacts.
Downloads
References
Akt ustanowienia Konsulatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Reykjaviku (10 VII 1956 r.), Ustanowienie Konsulatu PRL w Reykjaviku (Zespół 20, Wiązka 61, Teczka 761). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Akt ustanowienia Poselstwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Reykjaviku. Protokół Dyplomatyczny – Islandia, Organizacja stosunków dyplomatycznych i konsularnych (Zespół 16, Wiązka 23, Teczka 386). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Akt zniesienia Konsulatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Reykjaviku (Warszawa 5 X 1957), Sieć placówek konsularnych (Zespół 20, Wiązka 47, Teczka 597). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Ambasada PRL w Reykjaviku. Islandia 1982 (7/86, W-2, D-IV-1982). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Ambasador Islandii w Polsce z siedzibą w Oslo A. Tryggvason, Notatka informacyjna o Islandii i stosunkach polsko-islandzkich. Irlandia, Islandia, Islandia 1979 (3/84, W-8, D-IV-1979). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Antczak, S., (1954), Raport specjalny z pobytu w Islandii (26 VII 1954 r.). Ustanowienie Konsulatu PRL w Reykjaviku (Zespół 20, Wiązka 61, Teczka 761). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Antczak, S., (1956a), List Posła PRL Stanisława Antczaka do Dyrektora Departamentu II MSZ. Islandia. Utworzenie konsulatu PRL w Reykjaviku (Zespół 8, Wiązka 50, Teczka 657). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Antczak, S., (1956b), List Posła PRL Stanisława Antczaka do Protokołu Dyplomatycznego Ministerstwa Spraw Zagranicznych (z 17 grudnia 1956 r.). Organizacja stosunków dyplomatycznych i konsularnych (Zespół 16, Wiązka 23, Teczka 385). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Bieżące sprawy Islandii (15 sierpnia – 30 września 1976), Norwegia, Irlandia, Islandia, Szwajcaria, Szwecja, Islandia 1976 (W-8, D-IV-1976). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Bieżące sprawy Islandii (15 sierpnia – 30 września 1976), Norwegia, Irlandia, Islandia, Szwajcaria, Szwecja, Islandia 1976 (32/82, W-8, D-IV-1976). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Bieżące sprawy Islandii (15 VIII – 15 X 1977), Irlandia, Islandia 1977, Islandia 1977 (1/83, W-9, D-IV-1977). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Cieślar, P., (1976), Pilna notatka z wizyty Ministra Spraw Zagranicznych PRL w Islandii (20–22.09.1976). Austria, Dania, Finlandia, Islandia, Norwegia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Islandia 1976 (31/82, W-4, D-IV-1976). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Depesza do Posła Islandii w Moskwie. Organizacja Stosunków Dyplomatycznych i Konsularnych (Zespół 6, Wiązka 76, Teczka 1079). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Diplomatic notes dated 14 July, 1945 sent to the diplomatic representatives of France, Great Britain and the USSR. Utanrikisráduneytid 1968. Vidurkenning á brádabirgdastjórn 1-4). National Archives of Iceland, Reykjavik, Iceland.
Druto, J., (1959), Depesza Dyrektora Departamentu II Ambasadora J. Druto do Poselstwa PRL w Reykjaviku z dnia 19 listopada 1959 r. Departament II Wydział Skandynawski, Islandia 2421. Notatki polityczne 1959–60 (Zespół 8, Wiązka 81, Teczka 1133). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Frątczak, S., (1974), Stosunki polsko-skandynawskie w 30-leciu Polski Ludowej, in Komunikaty Instytutu Bałtyckiego, 20, 77-89, Instytut Bałtycki, Gdańsk.
Giebułtowicz, J., (1948a), Raport Posła RP Józefa Giebułtowicza z pobytu w Islandii. Departament Polityczny, Wydział Zachodniej i Północnej Europy, Islandia (Zespół 6, Wiązka 76, Teczka 1082). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Giebułtowicz, J., (1948b), List Posła R. P. dr Józefa Giebułtowicza do Ministra Spraw Zagranicznych z 4 V 1948 r. Organizacja Stosunków Dyplomatycznych i Konsularnych, Departament Polityczny, Wydział Zachodniej i Północnej Europy, Islandia. Konsulowie Honorowi (Zespół 6, Wiązka 76, Teczka 1081). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Godek, Cz., (1971), Notatka o Islandii sporządzona przez chargé de affaires a.i. Czesława Godka. Finlandia, Irlandia, Islandia, Teczka: Islandia 1971 (27/77, W-2, D-IV-1971). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Gumkowski, M., (1957a), Notatka służbowa Konsula PRL w Reykjaviku z dnia 14 maja 1957 r. Departament II Wydział Skandynawski, Islandia - 222, Partie polityczne 1957 (Zespół 8, Wiązka 56, Teczka 758). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Gumkowski, M., (1957b), Raport polityczny z dnia 28 XII 1957 r. Departament II Wydział Skandynawski, Islandia 242. Raporty polityczne (sprawozdanie z roku 1957) (Zespół 8, Wiązka 62, Teczka 863). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Islandia, notatka informacyjna, z września 1976, Norwegia, Irlandia, Islandia, Szwajcaria, Szwecja, Islandia 1976 (32/82, W-8, D-IV-1976). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Korczewski, R., (1981), Pismo R. Korczewskiego do Towarzysza Ministra J. Czyryka z dnia 3 sierpnia 1981 r. Islandia 1981 (45/84, W-4, D-IV-1981). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Kowalska, H., (1959), Raport polityczny Poselstwa PRL w Reykjaviku za drugie półrocze 1959 r. Departament II Wydział Skandynawski, Islandia 242. Raporty polityczne (Zespół 8, Wiązka 86, Teczka 1204). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Kroker, M., (1969), Sprawozdanie za okres od 1 grudnia 1968 do 15 czerwca 1969 r. Finlandia, Irlandia, Islandia, Teczka: Islandia 1971 (27/77, W-2, D-IV-1971). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Laskowski, S., (2000), Drogami rozpaczy i nadziei, Wydawnictwo Stefania Żelazny, Gdańsk.
Morski, A., (1957), Notatka z pobytu w Islandii. Sprzeczności między Islandią i jej sąsiadami. Stosunek do Polski i krajów naszego obozu. Departament II Wydział Skandynawski (Zespół 8, Wiązka 56, Teczka 756). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Nestorowicz, T., (1984), Pismo Ministra Handlu Zagranicznego T. Nestorowicza do Ministra Spraw Zagranicznych S. Olszowskiego z dnia 23 października 1984 r. Islandia 1984 (39/87, W-8, D-IV-1984). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Nota islandzkiego MSZ z dnia 20 czerwca 1956 r. potwierdzająca zgodę na utworzenie Konsulatu PRL w Reykjaviku. Islandia. Utworzenie konsulatu PRL w Reykjaviku (Zespół 8, Wiązka 50, Teczka 657). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Notatka dotycząca stosunków polsko - islandzkich z 10 kwietnia 1970 r. Irlandia, Islandia, Norwegia, NRF, Islandia 1970 (27/76, W-4, D-IV-1970). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Notatka Naczelnika Wydziału Skandynawskiego z 1 X 1945 r. Organizacja Stosunków Dyplomatycznych i Konsularnych (Zespół 6, Wiązka 76, Teczka 1079). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Notatka w sprawie otwarcia Konsulatów w Luxemburgu i Reykjaviku oraz Agencji Konsularnej w Heerlen (19 IV 1956). Ustanowienie Konsulatu PRL w Reykjaviku (Zespół 20, Wiązka 61, Teczka 761). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Note of the Minister of Foreign Affairs of the Republic of Iceland to the Polish Legation in Reykjavik dated August 10, 1960. Utanríkisráduneytid 1996. Utanríkispólitík Póllands 1956–1971 (B/168-2). National Archives of Iceland, Reykjavik, Iceland.
Ogrodziński, P., (1957), List Dyrektora Generalnego P. Ogrodzińskiego do Tow. A. Morskiego, Posła P.R.L. w Oslo z dnia 20 kwietnia 1957 r. Departament II Wydział Skandynawski (Zespół 8, Wiązka 56, Teczka 756). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Ogrodziński, P., (1969), Sprawozdanie z podróży do Islandii Ambasadora PRL Przemysława Ogrodzińskiego z dnia 24 października 1969 r. Dania, Finlandia, Islandia, Teczka: Islandia 1969, Stosunki bilateralne PRL – Islandia 1969 (30/76, W-1, D-IV-1969). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Ogrodziński, P., (1971), Szyfrogram nr 7770/3383. Irlandia, Islandia, Norwegia, Szwajcaria, Islandia 1971 (28/77, W-8, D-IV-1971). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Pałyga, E. J., (1970), Stosunki konsularne Drugiej Rzeczypospolitej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Parafraza dep. Szyfr. z dnia 31.07.1957 r. do Morskiego – Oslo. Organizacja stosunków dyplomatycznych i konsularnych (Zespół 16, Wiązka 23, Teczka 385). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Penetracja Niemieckiej Republiki Federalnej w Islandii. Departament II Wydział Skandynawski, Islandia 2421. Notatki polityczne 1959-60 (Zespół 8, Wiązka 81, Teczka 1133). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Pétur Benediktsson sendiherra í Póllandi 1946–1951. Utanríkisráduneytid 1996 (B/577-4). National Archives of Iceland, Reykjavik, Iceland.
Pilna notatka 19/D.III/1969 z 9 stycznia 1969 r. Dania, Finlandia, Islandia, Teczka: Islandia 1969, Stosunki bilateralne PRL – Islandia 1969 (30/76, W-1, D-IV-1969). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Pilna notatka z 27 maja 1970 r. Grecja, Irlandia, Islandia, Portugalia, Islandia 1970 (28/76, W-5, D-IV-1970). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Pilna notatka z wizyty Ministra Spraw Zagranicznych Islandii Einara Agustssona w Polsce w dniach 20–24 maja 1973 r. Dania, Irlandia, Islandia 1973, Wizyta Ministra Spraw Zagranicznych E. Augustssona w Polsce, 20–24.05.1973 (47/77, W-8, D-IV-1973). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Piotrowski, B., (1972), Polsko-islandzkie kontakty w XIX i XX wieku, in Komunikaty Instytutu Bałtyckiego, 16, Instytut Bałtycki, Gdańsk.
Pismo do Ministra Handlu Zagranicznego T. Nestorowicza z dnia 8 listopada 1984 r. Islandia 1984 (39/87, W-8, D-IV-1984). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Plan perspektywiczny prowadzenia pracy wywiadowczej na kierunku: fińskim, norweskim i islandzkim (z dnia 27.10.1965 r.). Zarząd II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Warszawie [1945] 1951–1990 [1991], Teczka dot. organizacji pracy operacyjnej na kierunku skandynawskim (Finlandia, Norwegia, Islandia, Dania, Szwecja) (syg. IPN BU 2602/11755). Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie, Warsaw, Poland.
Plan pracy ambasady w Islandii na 1980 r. Islandia 1980, Plan pracy Ambasady PRL w Islandii na 1980 r. (43/84, W-8, D-IV-1980). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Plan pracy Departamentu IV w stosunkach z Islandią na rok 1981, Programowych kierunkach działań w stosunkach z Islandią w 1981 r. Islandia 1981 (45/84, W-4, D-IV-1981). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Program działania na 1980 rok w stosunkach z Islandią. Islandia 1980, Plan pracy Ambasady PRL w Islandii na 1980 r. (43/84, W-8, D-IV-1980). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Programowych kierunkach działań w stosunkach z Islandią w 1981 r., Plan pracy Departamentu IV w stosunkach z Islandią na rok 1981 (45/84, W-4, D-IV-1981). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Raczyński, R., (2011), Ogniwa dziejów politycznych Islandii, in A. Chodubski, A. Frączek and B. Słobodzian (eds.), Politologiae miscellanea. W świecie wielu rzeczywistości (pp. 167– 188). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Ristow, J., (1972), Polacy w Islandii, in Wiadomości Zachodnie, 41.
Rogalski, M., (1946a), List Posła R. P. Mieczysława Rogalskiego do Obywatela Ministra Józefa Olszewskiego z 10 V 1946 r. Organizacja Stosunków Dyplomatycznych i Konsularnych (Zespół 6, Wiązka 76, Teczka 1079). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Rogalski, M., (1946b), Raport polityczny dotyczący Islandii nr 1 z dnia 31.08.1946 r. Organizacja Stosunków Dyplomatycznych i Konsularnych (Zespół 6, Wiązka 76, Teczka 1079). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Romański, M., (2012), Kontakty polsko-islandzkie po 1945 r., in Przegląd Nauk Historycznych 1, 85–99, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Sprawy prasowe, Islandzkie komentarze do sytuacji w Polsce. Islandia 1981 (45/84, W-4, D-IV-1981). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Szyfrogram Winiewicza do Kazimierza Dorosza z dnia 6 marca 1963 r. Organizacja stosunków dyplomatycznych i konsularnych (Zespół 16, Wiązka 23, Teczka 387). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Szymanowski, A., (1975a), Depasza chargé de affaires a.i. Antoniego Szymanowskiego do Towarzysza L. Piątkowskiego, Zastępcy Kierownika Wydziału Zagranicznego KC PZPR z dnia 8 grudnia 1975 r. Islandia, Norwegia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Islandia 1975 (17/81, W-11, D-IV-1975). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Szymanowski, A., (1975b), Depesza chargé de affaires a.i. Antoniego Szymanowskiego do Towarzysza L. Piątkowskiego, Zastępcy Kierownika Wydziału Zagranicznego KC PZPR z dnia 28 października 1975 r. Islandia, Norwegia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Islandia 1975 (17/81, W-11, D-IV-1975). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Szymanowski, A., (1977a), Sprawozdanie z wykonania planu pracy ambasady za rok 1977. Irlandia, Islandia 1977, Islandia 1977 (1/83, W-9, D-IV-1977). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Szymanowski, A., (1977b), Raport polityczny Ambasady PRL w Reykjaviku za rok 1977. Irlandia, Islandia 1977, Islandia 1977 (1/83, W-9, D-IV-1977). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Szymanowski, A., (1978), Sytuacja wewnętrzna, Korespondencja chargé d’affaires Antoniego Szymanowskiego do Towarzysza Józefa Czyrka, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych z dnia 27 września 1978 r. Finlandia, Irlandia, Islandia, Islandia 1978 (1/84, W-6, D-IV-1978). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Szymanowski, A., (1979), Sprawozdanie Tow. A. Szymanowskiego za okres kierowania placówką w Reykjaviku. Irlandia, Islandia, Islandia 1979 (3/84, W-8, D-IV-1979). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Telegram w sprawie uznania Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Organizacja Stosunków Dyplomatycznych i Konsularnych (Zespół 6, Wiązka 76, Teczka 1079). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Tezy do rozmów z Sekretarzem Generalnym islandzkiego MSZ Petur Thorsteinssonem. Irlandia, Islandia, Norwegia, NRF, Islandia 1970 (27/76, W-4, D-IV-1970). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Trybuna Ludu (1977), Polsko-islandzka umowa w dziedzinie rybołówstwa, 219.
Utanríkispólitík Póllands 1968–1981. Utanríkisráduneytid 1996 (B/327-2). National Archives of Iceland, Reykjavik, Iceland.
Uwagi Departamentu IV Ministerstwa Spraw Zagranicznych do planu pracy Ambasady PRL w Islandii na rok 1980. Islandia 1980, Plan pracy Ambasady PRL w Islandii na 1980 r. (43/84, W-8, D-IV-1980). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Witkowski, S., (1956), Notatka st. radcy St. Witkowskiego z dnia 10 marca 1956 r. Ustanowienie Konsulatu PRL w Reykjaviku (Zespół 20, Wiązka 61, Teczka 761). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Wizyta Min. Willmanna w Islandii. Finlandia, Irlandia, Islandia, Teczka: Islandia 1971 (27/77, W-2, D-IV-1971). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Wizyta w Polsce H. Bjornssona, 26-30.04.1978, Notatka informacyjna o konsultacjach polsko- islandzkich przeprowadzonych w Warszawie w dniach 26-28 kwietnia br. Finlandia, Irlandia, Islandia, Islandia 1978 (1/84, W-6, D-IV-1978). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Wyciąg korespondencyjny Nr 11655 z Oslo (dn. 25 VI 1956 r.). Ustanowienie Konsulatu PRL w Reykjaviku (Zespół 20, Wiązka 61, Teczka 761). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
Zabłocki, J., (1959), Notatka z rozmowy Tow. Ministra Rapackiego z Posłem Islandii z dnia 29 X 1959 r. Departament II Wydział Skandynawski, Islandia 2421. Notatki polityczne (Zespół 8, Wiązka 78, Teczka 1090). Archiwum MSZ, Warsaw, Poland.
