Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweTempo życia – tempo biografii. Wstęp do badań nad problematyką czasu w biografiach Brunona Schulza
DOI:
https://doi.org/10.26881/jk.2021.12.03Słowa kluczowe:
theory of biography, Bruno Schulz, narratology, representation, tempoAbstrakt
A biographer has a great ability to operate with time. He/she lengthens or shortens parts of his/her story, which makes meanings and gives a hierarchy to events. A biographer’s actions have consequences because the time of the biography relates to the time of a character’s life: the clock time and time as it is experienced. One period that is traditionally abridged in a character’s life is childhood. By abridging it, a biographer may renege on a moral pact. The case of Bruno Schulz’s abridged childhood is of particular importance because of his work and declarations.
Downloads
Bibliografia
Bal M., Narratologia. Wprowadzenie do teorii narracji, przeł. E. Krzempek i in., Kraków 2009.
Barthes R., S/Z, przeł. M.P. Markowski, M. Gołębiewska, Warszawa 1999.
Biografia. O atrakcyjności gatunku i jego pułapkach, w rozmowie uczestniczyli: A. Arno, A. Czabanowska-Wróbel, G. Kubica-Heller, M. Szumna, M. Urbanowski, T. Walas i M. Wyka, moderowała A. Pekaniec, „Dekada Literacka” 2018, nr 2/3 (36/37).
Błoński J., Wstęp, [w:] S.I. Witkiewicz, Wybór dramatów, wyboru dokonał i wstępem poprzedził J. Błoński, tekst i przypisy opracował M. Kwaśny, wyd. drugie poprawione, Wrocław 1983.
Bolecki W., Wstęp, [w:] S.I. Witkiewicz, Pożegnanie jesieni, wstęp i oprac. W. Bolecki, Wrocław 2017.
Budzyński W., Miasta Schulza, Warszawa 2005.
Budzyński W., Uczniowie Schulza, Warszawa 2011.
Budzyński W., Schulz pod kluczem, Warszawa 2001.
Całek A., Biografia naukowa. Od koncepcji do narracji: interdyscyplinarność, teorie, metody badawcze, Kraków 2013.
Carr D., Narrative And The Real World: an Argument For Continuity, [w:] The History and Narrative Reader, ed. G. Roberts, London – New York 2001.
Carr D., Time, Narrative and History, Bloomington 1986.
Commengé B., En face du jardin. Six jours dans la vie de Rainer Maria Rilke, Paris 2007.
Ficowski J., Regiony wielkiej herezji i okolice, Sejny 2002.
Franaszek A., Herbert. Biografia, t. 2: Pan Cogito, Kraków 2018.
Głowiński M., Wstęp, [w:] J. Tuwim, Wiersze wybrane, oprac. M. Głowiński, wyd. czwarte rozszerzone, Wrocław 1986.
Holmes R., Footsteps. Adventures of a Romantic Biographer, London – New York – Toronto – Sydney 2005, epub.
Jarzębski J., Schulz, Wrocław 1999.
Jarzębski J., Sklepy bławatne i sklepy cynamonowe, [w:] B. Schulz, Dzieła zebrane, t. 2: Sklepy cynamonowe, wstęp i oprac. J. Jarzębski, dodatek krytyczny S. Rosiek, oprac. językowe M. Ogonowska, Gdańsk 2019.
Jarzębski J., Wstęp, [w:] B. Schulz, Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski,
Wrocław 1998.
Justova P., Anna Kaszuba-Dębska: Schulz czytany na nowo [WYWIAD], https://culture.pl/pl/artykul/anna-kaszuba-debska-schulz-czytany-na-nowo-wywiad-0 [dostęp: 24.01.2021].
Kalin A., Fantastyczny pan Schulz, http://czaskultury.pl/czytanki/fantastyczny-pan-schulz/
[dostęp: 15.03.2021].
Kandziora J., Poeta w labiryncie historii. Studia o pisarskich rolach Jerzego Ficowskiego, Gdańsk 2016, epub.
Kaszuba-Dębska A., Bruno. Epoka genialna, Kraków 2020.
Kaszuba-Dębska A., Kobiety i Schulz, Gdańsk 2016.
Kendall P. M., Art of biography, London 1965.
Klein Ch., Biografia jako figura myśli – założenia badań i narracji biograficznych, „Schulz/Forum”
, nr 16.
Lee H., Biomitografowie, czyli życiorysy Virginii Woolf, przeł. J. Mikos, „Literatura na Świecie”
, nr 7/8.
Mann T., Czarodziejska góra, przeł. J. Kramsztyk, t. 1, Warszawa 1961.
Markowski M.P., Cień biografa. Życie odkrywane, „Tygodnik Powszechny. Katolickie pismo społeczno-kulturalne” 2010, nr 17, dodatek, także online: https://www.tygodnikpowszechny.pl/cien-biografa-145068 [dostęp: 24.01.2021].
Markowski M.P., Powszechna rozwiązłość. Schulz, egzystencja, literatura, Kraków 2012.
Nasiłowska A., Biografia: zwrot biograficzny, https://www.dwutygodnik.com/artykul/553-biografie-zwrot-biograficzny.html [dostęp: 24.01.2021].
Olchanowski T., Jungowska interpretacja mitu ojca w prozie Brunona Schulza, Białystok 2001.
Orzeszek J., Schulz i żałoba. O drugim ciele pisarza, „Schulz/Forum” 2019, nr 14.
Owczarski W., Miejsca wspólne, miejsca własne. O wyobraźni Leśmiana, Schulza i Kantora, Gdańsk 2006.
Ricoeur P., Czas i opowieść, t. 1: Intryga i historyczna opowieść, przeł. M. Frankiewicz, Kraków 2008.
Ricoeur P., Czas i opowieść, t. 2: Konfiguracja w opowieści fikcyjnej, przeł. J. Jakubowski, Kraków 2008.
Ricoeur P., Czas i opowieść, t. 3: Czas opowiadany, przekł. U. Zbrzeźniak, Kraków 2008.
Ricoeur P., O sobie samym jako innym, przeł. B. Chełstowski, naukowo oprac. i wstępem poprzedziła M. Kowalska, Warszawa 2018.
Romaniuk R., Inne życie. Biografia Jarosława Iwaszkiewicza, t. 1, Warszawa 2012.
Rosiek S., Biografia Schulza jako wyzwanie (rzucone historii), „Schulz/Forum” 2015, nr 6.
Rosiek S., Odcięcie. Siedem fragmentów, „Schulz/Forum” 2016, nr 7.
Sass J, Kronika uchodźcy, Schulz/Forum 2017, nr 10.
Schulz B., List do Stefana Szumana z 24 lipca 1932, [w:] tegoż, Dzieła zebrane, t. 5: Księga listów, zebrał i przygotował do druku J. Ficowski, uzupełnił S. Danecki, Gdańsk 2016.
Schulz B., Dzieła zebrane, t. 2: Sklepy cynamonowe, wstęp i oprac. J. Jarzębski, dodatek krytyczny
S. Rosiek, oprac. językowe M. Ogonowska, Gdańsk 2019.
Schulz B., Dzieła zebrane, t. 5: Księga listów, zebrał i przygotował do druku J. Ficowski, uzupełnił
S. Danecki, Gdańsk 2016.
Schulz B., Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, Wrocław 1998.
Stach R., Kafka. Die frühen Jahre, Frankfurt am Main 2014.
Stach R., Kafka. Die Jahre der Entscheidungen, Frankfurt am Main 2002.
Stach R., Kafka. Die Jahre der Erkenntnis, Frankfurt am Main 2008.
Suchanow K., Gombrowicz. Ja geniusz, Czarne 2017.
Szałasek F., Erros Schulza, „Schulz/Forum” 2016, nr 7.
The History and Narrative Reader, ed. G. Roberts, London – New York 2001.
Trznadel J., Wstęp, [w:] B. Leśmian, Poezje wybrane, oprac. J. Trznadel, wyd. pierwsze elektroniczne, na podstawie wyd. trzeciego rozszerzonego (1991), Wrocław 2019, epub.
Warska K., [1898–1902], https://schulzforum.pl/pl/kalendarz/1898-1902 [dostęp: 12.01.2020].
Warska K., Dzieciństwo w biografii pisarza. Przypadek Brunona Schulza, „Schulz/Forum” 2020, nr 16.
White H., Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2010.
White H., Przeszłość praktyczna, red. E. Domańska, przeł. J. Burzyński, A. Czarnacka, T. Dobrogoszcz, E. Domańska, E. Kledzik, A. Ostolski, P. Stachura, E. Wilczyńska, Ł. Zaremba, Kraków 2014.
White H., Znaczenie narracyjności dla przedstawiania rzeczywistości, [w:] tegoż, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2010.
Wiegandt E., Wstęp, [w:] Z. Nałkowska, Romans Teresy Hennert, Wrocław 2001.
Wiegandtowa E., Wstęp, [w:] J. Wittlin, Sól ziemi, oprac. E. Wiegandtowa, Wrocław 1991.
Witkiewicz S.I., Wywiad z Brunonem Schulzem, „Tygodnik Ilustrowany” 1935, nr 17.
Woolf V., Eseje wybrane, przeł. M. Heydel, wyb. i oprac. M. Heydel, R. Sendyka, posł. R. Sendyka, Kraków 2015, epub.
Woolf V., Sztuka biografii, [w:] tejże, Eseje wybrane, przeł. M. Heydel, wyb. i oprac. M. Heydel,
R. Sendyka, posł. R. Sendyka, Kraków 2015, epub.
Wójcik M., Wstęp, [w:] E. Zegadłowicz, Zmory. Kronika z zamierzchłej przeszłości, oprac. M. Wójcik, Wrocław 2006.
Wójcik W., Wstęp, [w:] Z. Nałkowska, Granica, oprac. W. Wójcik, Wrocław 1971.
Zaleski M., Masochista na Cyterze, „Teksty Drugie” 2005, nr 3.
Zawada A., Wstęp, [w:] J. Iwaszkiewicz, Opowiadania wybrane, oprac. A. Zawada, Wrocław 2001.
