Ekowidmontologia jako strategia lektury. Studium przypadku „Kości, które nosisz w kieszeni” Łukasza Barysa
DOI:
https://doi.org/10.26881/jk.2022.15.04Słowa kluczowe:
ecohauntology, hyperobjects, ecology, trauma, climate catastropheAbstrakt
The article is an attempt to reflect on the relationship between the subject and the environment in a state of crisis on example of the novel by Łukasz Barys entitled The Bones You Carry in Your Pocket. The author proposes a psychoanalytic reading strategy, the main theme of which are ‘spectres’ (Derrida) associated with the traumogenic relationship between the ‘I’ and nature. Be text analyses climate catastrophe in the context of hyperobject theory (Morton) and their entanglement in local structure.
Downloads
Bibliografia
Abraham N., Torok M., The shell and the Kernel, trans. N.T. Rand, Chicago & London 1994.
Andrzejewska A., Ekologiczna etyka ze spektrum posthumanizmu. Zarys perspektywy i przypadek ogrodu działkowego, „Etyka”, 57 (2018), s. 121–136.
Augustyniak P., Jezus Niechrystus, Gdańsk 2021.
Barcz A., Przedmioty ekozagłady. Spekulatywna teoria hiperobiektów Timothy’ego Mortona i jej (możliwe) ślady w literaturze, „Teksty Drugie”, 2 (2018), s. 75–87.
Barys Ł., Kości, które nosisz w kieszeni, Warszawa 2021.
Bielik-Robson A., Nowa Humanistyka: w poszukiwaniu granic, „Tekst Drugie”, 1 (2017), s. 146–162.
Bielik-Robson A., Sadzik P., Widma Derridy. Przeżycie,w: Widma Derridy, red. A. Bielik-Robson, P. Sadzik, Warszawa 2018.
Braidotti R., Po człowieku, przeł. J. Bednarek, A. Kowalczyk, Warszawa 2014.
Congdon M., Spectres of the Anthropocene, 2019, https://eprints.kingston.ac.uk/id/eprint/45403 [dostęp: 23.11.2022].
Derrida J., Fora. „Kanciaste” słowa Abrahama i Márii Török, przeł. B. Brzezicka, „Teksty Drugie”, 2 (2016), s. 122–168.
Derrida J., Gorączka archiwum: impresja freudowska, przeł. J. Momro, Warszawa 2016.
Derrida J., Widma Marksa. Stan długu, praca żałoby i nowa Międzynarodówka, przeł. T. Załuski, Warszawa 2016.
Doeland L., At home in an unhomely world: on living with waste, „Detritus”, 6 (2019), s. 4–10.
Domańska E., Nekros: wprowadzenie do ontologii martwego ciała, Warszawa 2017.
Fiedorczuk J., Cyborg w ogrodzie: wprowadzenie do ekokrytyki, Gdańsk 2015.
Grzemska A., Matki i córki: relacje rodzinne i artystyczne w autobiografiach kobiet po 1989 roku, Toruń 2020.
Henriksen L., Ecohauntology, „Critical Posthumanism. Genealogy of the Posthuman” (2021), https://criticalposthumanism.net/ecohauntology/ [dostęp: 23.11.2022].
Hirsh M., Pokolenie postpamięci, przeł. M. Borowski i M. Sugiera, „Didaskalia”, 105 (2011), s. 28–35.
Małczyński J., Drzewa „żywe pomniki” w Muzeum-Miejscu Pamięci w Bełżcu, „Teksty Drugie”, 1–2 (2009), s. 208–214.
Małczyński J., Krajobrazy Zagłady: perspektywa historii środowiskowej, Warszawa 2018.
Marzec A., Antropocień: filozofia i estetyka po końcu świata, Warszawa 2021.
Marzec A., Nie-ludzkie widma – archiwum, pamięć oraz przetrwanie w epoce antropocenu, „Czas Kultury”, 2 (2020), s. 17–22.
Marzec A., Widmontologia: teoria filozoficzna i praktyka artystyczna ponowoczesności, Warszawa 2015.
Michalski M.A., Widma i kości. Pandemiczna lektura „Kości, które nosisz w kieszeni” Łukasza Barysa, „Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne”, 14 (2022), s. 96–108.
Momro J., Widmontologie nowoczesności: genezy, Warszawa 2014. Morton T., Lepkość, przeł. A. Barcz, „Teksty Drugie”, 2 (2018), s. 284–295.
Morton T., Ecology without nature: rethinking environmental aesthetics, Cambridge 2007.
Piekarski I., Interpretacja jako kryptonimia, czyli Nicolasa Abrahama i Marii Torok czytanie zakrzywione, „Teksty Drugie”, 5 (2016), s. 275–299.
Bomas L.-V., Trup: od biologii do antropologii, przeł. K. Kocjan, Łódź 1991.
Ubertowska A., Historie biotyczne: pomiędzy estetyką a geotraumą, Warszawa 2020.
Ubertowska A., „Mówić w imieniu biotycznej wspólnoty”. Anatomie i teorie tekstu środowiskowego/ ekologicznego, „Teksty Drugie”, 2 (2018), s. 17–40.