Psychospołeczne mechanizmy w obliczu sytuacji granicznej na podstawie "Dziennika roku zarazy" Daniela Defoe
Słowa kluczowe:
Daniel Defoe, epidemia, mimetyzm, sytuacja graniczna, zachowania psychospołeczneAbstrakt
W artykule zaprezentowano psychospołeczne mechanizmy ludzkich zachowań, które uwypuklane są przez sytuację kryzysową. Punktem odniesienia jest książka Daniela Defoe pt. Dziennik roku zarazy. Autor z kronikarską dokładnością opisuje epidemię dżumy, która nawiedziła Londyn w 1665 r. i pochłonęła ok. 100 tys. ludzkich ofiar. Defoe ukazuje całokształt postaw i zachowań w obliczu epidemii, począwszy od jej pierwszych symptomów po jej koniec. Przedstawia jej społeczne, psychologiczne i ekonomiczne następstwa. Wszystkie z nich można było zaobserwować także przy okazji pandemii COVID-19, co dowodzi uniwersalności mechanizmów przedstawionych przez Defoe.
Downloads
Bibliografia
Defoe D., Dziennik roku zarazy, Warszawa 2022.
Drożyński T., Oblicza wspólnoty Kościoła w czasie pandemii COVID-19, „Studia Paradyskie” 2020, t. 30.
„Duchowni płacili krwią za bliskość z ludźmi”. Z powodu koronawirusa zmarło 269 włoskich księży, https://tvn24.pl/swiat/koronawirus-we-wloszech-od-poczatkupandemii-zmarlo-269-ksiezy-5058742.
Dunbar R., Religijni. Jak ewolucja wierzeń wpływa na historię i kulturę człowieka?, Kraków 2023.
Duncan C., Scott S., Czarna śmierć. Epidemie w Europie od starożytności do czasów współczesnych, Warszawa 2008.
Girard R., Kozioł ofiarny, Łódź 1987.
Herling-Grudziński G., Arcydzieło Daniela Defoe’a, [w:] D. Defoe, Dziennik roku zarazy, Warszawa 2022.
Le Bon G., Psychologia tłumu, Warszawa 2023.
Romejko A., Polacy w Wielkiej Brytanii: interpretacja mimetyczna, Tuchów 2015.
Romejko A., Teoria mimetyczno-ofiarnicza – wprowadzenie do antropologii René Girarda, „Studia Gdańskie” 2002–2003, t. 15–16.
Sinko Z., Powieściowa rewolucja Daniela Defoe, [w:] D. Defoe, Dziennik roku zarazy, Warszawa 2022.
Stachowska E., Religia i religijność w czasie koronawirusa na przykładzie Polski. Perspektywa socjologiczna, „Przegląd Religioznawczy” 2020, nr 3.