Nierówna praca – wybrane aspekty aktywności zawodowej kobiet na przykładzie województwa pomorskiego
Słowa kluczowe:
aktywność zawodowa kobiet, luka płacowa, równe traktowanieAbstrakt
Problematyka aktywności ekonomicznej kobiet stanowi ważny przedmiot zainteresowania instytucji unijnych i państwowych, głównie z uwagi na brak symetrii między kobietami i mężczyznami w kwestii: zatrudnienia, wynagrodzenia i dostępu do stanowisk na szczeblu kierowniczym. Trwała obecność tych różnic, mimo istniejących regulacji prawnych traktowana jest jako element dyskryminacji ekonomicznej kobiet. W badaniu dyskryminacji ekonomicznej kobiet analizie poddawany jest również podział pracy między członków rodziny, wpływ decyzji o potomstwie na kontynuowanie kariery zawodowej, a także zapewnienie odpowiedniej ilości placówek całodziennej opieki nad dzieckiem i osobami zależnymi. W artykule przedstawiono podstawowe regulacje przeciwdziałające nierównemu traktowaniu w życiu ekonomicznym, a następnie zilustrowano wybrane obszary aktywności ekonomicznej kobiet w województwie pomorskim. Przeprowadzona analiza pozwala na sformułowanie następujących wniosków:
- Występują różnice w wysokości wynagrodzenia, co w perspektywie długoterminowej ma wpływ na zabezpieczenie społeczne, uprawnienia emerytalno-rentowe i zagrożenie ubóstwem kobiet.
- Kobiety są nadmiernie reprezentowane w obszarze zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy.
- Nierówny podział obowiązków opiekuńczych i domowych pomiędzy kobietami a mężczyznami ma wpływ na przebieg kariery zawodowej kobiet.
- Kobiety są niedoreprezentowane w wysoko płatnych pracach i stanowiskach decyzyjnych.
Downloads
Bibliografia
BDL, Prognoza demograficzna ludności na lata 2014–2050 według powiatów w województwie pomorskim, http://gdansk.stat.gov.pl/wykresy/pozostale-wykresy-interaktywne/opracowania-sygnalne/rok2014/prognoza-demograficzna-ludnosci-na-lata2014-2050-wedlug-powiatow-w-wojewodztwie-pomorskim-wykresy-interaktywne/#!/strona-4.
Beijing Declaration and Platform for Action, s. 65, 1995, http://www.un.org/womenwatch/daw/beijing/pdf/BDPfA%20E.pdf.
CBOS, Molestowanie seksualne, 2007, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2007/K_035_07.PDF.
Czapiński J., Panek T., Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków, 2015, http://www.diagnoza.com/pliki/raporty/Diagnoza_raport_2015.pdf.
Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2016, s. 11 https://static.gpw.pl/pub/files/PDF/inne/GPW_1015_17_DOBRE_PRAKTYKI_v2.pdf.
Dyrektywa 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady, COM (2012) 614 final, 2012/0299 m(COD), Bruksela, 14 listopada 2012 r.
European Commission, ROADMAP: New start to address the challenges of work--life balance faced by working Familie, 2015, http://ec.europa.eu/smart-regulation/roadmaps/docs/2015_just_012_new_initiative_replacing_maternity_leave_directive_en.pdf.
European Institute Gender Equality http://eige.europa.eu/gender-statistics/dgs/indicator/wmidm_bus_bus__wmid_comp_compbm/bar/year:2017-B1/geo:EU28,BE,BG,CZ,DK,DE,EE,IE,EL,ES,FR,HR,IT,CY,LV,LT,LU,HU,MT,NL,AT,PL,PT,RO,SI,SK,FI,SE,UK,IS,NO,ME,MK,RS,TR/EGROUP:COMP/sex:M,W/UNIT:PC/POSITION:MEMB_BRD/NACE:TOT.
EUROPEJSKI PAKT NA RZECZ RÓWNOŚCI PŁCI 2011-2020, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52011XG0525(01).
Eurostat, Employment rate of people aged 20 to 64 in the EU above 70% in 2015, http://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/7240293/3-26042016-AP-EN.pdf/2be72dc1-dcbd-4beb-bad2-42c3ab792e62.
Eurostat, Employment rate of people aged 20 to 64 in the EU above 70% in 2015, p. 6.
FRA European Union Agency for Fundamental Rights (Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (2014), Violence against women: an EU-wide survey, s. 118, http://fra.europa.eu/sites/default/files/fra-2014-vaw-survey-main-results-apr14_en.pdf.
Grabowska M., Grzybek A. (red.), STER: Raport z przemocy seksualnej. Przełamać tabu, Warszawa 2016, s. 38.
GUS, Badanie budżetu czasu ludności w 2013 r., http://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/18/1/1/notatka_bc_2013_22_08_ost__2_.pdf.
GUS, Prognoza ludności na lata 2014–2050, 2014.
GUS, Różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn w Polsce, 2016, s. 6, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/roznice-w-wynagrodzeniach-kobiet-i-mezczyzn-w-polsce-stan-w-2014-roku,12,1.html.
GUS, Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2014 r. (tablice), http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-w-pazdzierniku-2014-r-,4,7.html.
GUS, Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2014 r. (tablice), http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-w-pazdzierniku-2014-r-,4,7.html.
GUS, Trwanie życia w Polsce, 2014.
GUS: Małżeństwa oraz dzietność w Polsce, 2016.
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A32006L0054.
Kantola J., Polityka równości płci w Unii Europejskiej, Warszawa 2012, s. 39–40.
Komisja Europejska w 2009 r. o segregacji płci na rynku pracy: Root causes, implications and policy responses in the EU”.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483.
Pyszkowska A., Regulacje prawne dotyczące pracy kobiet i mężczyzn a nierówności społeczne, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2004, nr 4, s. 400.
Równouprawnienie kobiet i mężczyzn, [w:] http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/pl/displayFtu.html?ftuId=FTU_5.10.8.html.
Stępień M., Kobiety w organach statutowych spółek, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2014, nr 2, s. 388–389.
Szymanik E., Równość płci. Aspekty historyczno-społeczne i prawne, „Seminare” 2013, nr 4, s. 92.
Tomaszewska J., Dyskryminacja ze względu na płeć, [w:] Dyskryminacja ze względu na płeć i jej przezwyciężanie, Publikacja powstała w Sekretariacie Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn jako część projektu „Przezwyciężanie barier na drodze ku równości kobiet i mężczyzn w Polsce” realizowanego w ramach Programu dot. Wspólnotowej Strategii Ramowej na rzecz Równości Płci 2001 – 2006, Warszawa 2004, s. 42–43.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dz.U. 2015, poz. 1220 z późn.zm.