Wpływ rozwodu rodziców na psychikę dziecka
Słowa kluczowe:
rodzina, małżeństwo, rozwód, dziecko, psychika, młody dorosły, patologiaAbstrakt
Rozwód jest jednym z tragicznych wydarzeń w życiu rodziny. W obecnych czasach jest coraz większe przyzwolenie na rozwody i łatwiej jest się rozstać niż podjąć próbę wspólnego ratowania związku. Rozwód poważnie zaburza funkcjonowanie rodziny i w dużym stopniu oddziałuje na osobowość dziecka. Konflikt między rodzicami przeżywany jest przez dziecko bardzo silnie, głównie jako zagrożenie własnego bezpieczeństwa. Kryzys małżeństwa odsłania dramat dzieci, którym rodzice podejmując decyzję o rozstaniu, pozbawiają bezpiecznego domu. Rozwód powoduje negatywne skutki w psychice dziecka, wpływa poważnie na jego teraźniejszość i przyszłość.
Downloads
Bibliografia
Adamczak M., Krytyczne zdarzenia życiowe i radzenie sobie z nimi? Wybrane zagadnienia, [w:] Elementy psychologii klinicznej, red. B. Waligórska, Poznań 1985.
Adamski E, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Kraków 2002.
Baran B., Rola więzi społeczno-emocjonalnej w kształtowaniu osobowości dziecka, Warszawa-Poznań 1981.
Blakeslee S., Waller-Stein J., Druga szansa. Mężczyźni, kobiety i dzieci dziesięć lat po rozwodzie, Kielce 2006.
Cekiera Cz., Patologia rodziny w środowisku narkomanów, alkoholików i samobójców, „Zdrowie Psychiczne" 1985, nr 2.
Chojnicka W, Reakcje dzieci na rozwód rodziców, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze" 2003, nr 3.
Ciczkowska-Gierdzium M., Tworzenie „spirali życzliwości" wobec rodzin w sytuacji rozwodu (doświadczenia polskie i zagraniczne), [w:] Pedagogika społeczna wobec problemów współczesnej rodziny. Polska pedagogika społeczna na początku XXI wieku, red. M. Ciczkowska-Gierdzium, E. Kantowicz, Toruń 2010.
Cudak H., Funkcjonowanie dzieci z małżeństw rozwiedzionych, Toruń 2003.
Czerederecka A., Rozwód a rywalizacja o opiekę nad dziećmi, Warszawa 2010.
Conway J., Dorosłe dzieci rozwiedzionych rodziców, Warszawa 1997.
Dzierżanowski J., Psychospołeczna sytuacja dziecka w małżeństwach rozwodzących się, [w:] Rodzina w nurcie współczesnych przemian. Studia interdyscyplinarne, red. D. Krok, P. Landwójtowicz, Opole 2010.
Dzierżanowski J., Konflikty małżeńskie jako problem duszpasterski w świetle dokumentacji Sądu Biskupiego w Opolu (1980-1989), Opole 2000.
Elliott J., Place M., Dzieci i młodzież w kłopocie. Poradnik nie tylko dla psychologów, Warszawa 2000.
Gajda J., Dziecko a konflikty małżeńskie, Warszawa 1978.
Gapik L., Sytuacja psychologiczna po rozwodzie, „Problemy Rodziny" 1982, nr 2. Hart A., Rozwód. Jak ratować dzieci, Poznań 2006. Herbert M., Rozwód w rodzinie, Gdańsk 2005.
Hetherington E.M., Divorce: A child perspectiv, „American Psychologist" 1981, nr 34, s. 851-858.
Jabłoński K., Rozwód? Jak go przeżyć, Warszawa 2008.
Jarosz M., Problemy dezorganizacji rodziny, determinanty i społeczne skutki, Warszawa 1979.
Jaede W, Jak uchronić dziecko przed skutkami rozwodu rodziców. Poradnik dla rodziców, Kraków 2007.
Kaja B., Rozwód w rodzinie a osobowość dziecka, Bydgoszcz 1992.
Kaja B., Przystosowanie do przedszkola dzieci sześcioletnich z rodzin rozbitych, „Problemy Rodziny" 1987, nr 4.
Kantor R., Rozwód i kohabitacja niepokojącym zjawiskiem współczesnej rodziny, [w:] Małżeństwo i rodzina w kontekście współczesnych wyzwań, red. R. Kantor, M. Kluz, J. Młyński, Tarnów 2012.
Kępiński A., Psychopatologie nerwic, Warszawa 1973.
Kawula S., Mozaikowatość i koloryt współczesnej rodziny. Szkic do portretu, [w:] Pedagogika rodziny. Obszary i panoramy problematyki, red. J. Bragiel, A. Jankę, S. Kawula, Toruń 2007.
Krzymińska M., Dom bez ojca, dom bez matki, „Charaktery" 1999, nr 8.
Marat E., Rozwód i co dalej? Problemy rodziny zrekonstruowanej, [w:] Rodzice i dzieci w różnych systemach rodzinnych, red. I. Janicka, Kraków 2010.
Nowak-Dziemianowicz M., Doświadczenia rodzinne w narracjach: interpretacje sensów i znaczeń, Wrocław 2002.
Nowak B., Rodzina w kryzysie. Studium resocjalizacyjne, Warszawa 2012.
Piotrowska M., Dom rodzinny z czasów dzieciństwa we wspomnieniach Dorosłych Dzieci Rozwiedzionych Rodziców, [w:] Dom. Perspektywy i znaczenia, red. K. Kokot, A. Ładyżyński, Wrocław 2011.
Piotrowska M., Wspomnienia rozwodu dzieci i młodzieży w narracjach ich dorosłych dzieci, [w:] Rodzina we współczesności, red. A. Ładyżyński, Wrocław 2009.
Piotrowska M., Znaczenie obecności ojca w narracjach Dorosłych Dzieci Rozwiedzionych Rodziców, [w:] Wychowanie w rodzinie, t. III: Współczesna rodzina w sytuacji zmiany, red. L. Albański, E. Jurczyk-Romanowska, Jelenia Góra 2011.
Poraj G., Rostowski J.(red.), Zagrożenia życia rodzinnego, Łódź 2003.
Schaffer H.R., Psychologia dziecka, Warszawa 2006.
Siewiora J., W trosce o rodzinę - wychowanie do wartości, [w:] Małżeństwo i rodzina w kontekście współczesnych wyzwań, red. R. Kantor, M. Kluz, J. Młyński, Tarnów 2012.
Smith H., Nieszczęśliwe dzieci. Dlaczego cierpią i jak im pomóc, Warszawa 2008.
Sokal U., Więzi uczuciowe dorosłych dzieci z rodzicami w rodzinach rozwiedzionych, Elbląg 2005.
Stojanowska W, Ochrona dziecka przed negatywnymi skutkami konfliktu między jego rodzicami, Warszawa 1997.
Trent J., Weeden L., Błędne koło rozwodów. Jak odnieść małżeński sukces mimo porażki rodziców, Poznań 2009.
Wallerstein J.S., Blakeslee S., Druga szansa. Mężczyźni, kobiety i dzieci 10 lat po rozwodzie, Kielce 2006.
Wallerstein J., Blakeslee S., Rozwód. A co z dziećmi? Jak uchronić własne dzieci przed negatywnymi skutkami rozwodu, Poznań 2005.
Wallerstein J., Blakeslee S., Second Chances: Men, Women and Children a Decade after Divorce, New York 1989.
Zaburzycka E., Narzeczeństwo, małżeństwo, rodzina, rozwód?, Gdańsk 1993.
Zajączkowski K., Zinkiewicz B., Pozycja dziecka z rodziny rozbitej w zespole klasowym, „Problemy Rodziny" 1994, nr 3.
Ziemska M., Postawy rodzicielskie, Warszawa 1973.