Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePartycypacja polityczna kobiet w Europie - stan obecny i wyzwania przyszłości
Słowa kluczowe:
partycypacja polityczna, aktywność polityczna kobiet, uczestnictwo kobietAbstrakt
Celem analizy jest stwierdzenie czy zmiany, które zostały wymuszone regulacjami ustawowymi, rekomendacjami skierowanymi do partii politycznych lub zmianami świadomości społecznej, polegające na zwiększeniu liczby kobiet w parlamentach, wpłynęły na wzrost liczby żeńskiej części społeczeństwa w innych sferach reprezentacji politycznej. Czy przekładają się na zwiększenie liczby pań nie tylko w parlamencie, lecz i na wiodących stanowiskach takich jak funkcja prezydent, premier czy ministerialna? Przegląd piśmiennictwa, raportów i danych z wybranych państw Europy dowodzą, że wprowadzenie przymusu czy zachęt ze strony państwa skierowanych w stronę podmiotów polityki zaowocowało co prawda zwiększeniem reprezentacji kobiet w polityce, lecz nie wpłynęło w równie dużym stopniu na powierzanie paniom stanowisk kierowniczych w resortach. Dociekania czy i dlaczego kobiety są rzadziej zatrudniane na eksponowanych stanowiskach wydają się być istotne. Choćby z uwagi na fakt, że od wprowadzenia przepisów czy wytycznych dotyczących zasad wyrównywania szans płci w wielu państwach minęło sporo lat, a ich oddziaływanie nadal wzbudza kontrowersje.
Downloads
Bibliografia
Arystoteles, Etyka nikomachejska, tłum. D. Gromska, V 1129a, Warszawa 1982.
Bogdanowicz P., Pojęcie, treść i ochrona praworządności w prawie Unii Europejskiej, [w:] Wniosek Komisji Europejskiej w sprawie wszczęcia w stosunku do Polski procedury art. 7 TUE, red. J. Barcz, A. Zawidzka-Łojek, Warszawa 2018.
Centrum Badania Opinii Społecznej, Parytety prawną gwarancją większego udziału kobiet w polityce, BS/130/2010, Warszawa 2010.
Council of Women World Leaders, http://www.councilwomenworldleaders.org.
Dahl R.A., Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995.
DW, Germany. What do you need to know about the German electorate, https://www.dw.com/en/what-you-need-to-know-about-the-german-electorate/a-40196296/.
Flis J., Skuteczność parytetu [w:] Wybory parlamentarne 2011, red. A. Turska-Kawa, W. Wojtasik, Katowice 2012.
Kalina-Prasznic U. (red.), Mała encyklopedia prawa, Warszawa 2005.
Kamińska-Korolczuk K., Aktywność młodych ludzi w nowych mediach i w rzeczywistości społeczno-politycznej, [w:] Uczestnictwo polityczne w ujęciu teoretycznym i praktycznym, red. K. Kamińska-Korolczuk, M. Mielewczyk, R. Ożarowski, Gdańsk 2017, s. 49-68.
Kamińska-Korolczuk K., wystąpienie podczas Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Wybory i prawo wyborcze. Zagadnienia teorii i praktyki, Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, Komisja Wyborcza oraz Krajowe Biuro Wyborcze, 25 – 26 października 2017 r. Poznań, referat: W poszukiwaniu remedium na kryzys partycypacji - skuteczność przymusu wyborczego oraz ułatwień w głosowaniu (w tym zagadnienie e-votingu).
Kapsa I., Nowe ruchy społeczne i ich wpływ na funkcjonowanie systemów politycznych, [w:] Uczestnictwo polityczne w ujęciu teoretycznym i praktycznym, red. K. Kamińska-Korolczuk, M. Mielewczyk, R. Ożarowski, Gdańsk 2017.
Kijewska B., Polityka równościowa. Przestrzeń instytucjonalna, Kraków 2016.
Latosińska K., Praworządność, [w:] Encyklopedia GazetaPrawna.pl, https://www. gazetaprawna.pl/encyklopedia/prawo/hasla/337652, praworzadnosc.html.
Lijphart A., Unequal Participation: Democracy’s Unresolved Dillema, „American Political Science Review” 1997, vol. 1, s. 2 [w:] M. Cześnik, O empirycznym badaniu demokracji w Polsce – program badawczy, http://www.is.uw.edu.pl/wp-content/uploads/O-empirycznym-badaniu-demokracji-w-Polsce_maj_2011.pdf.
Lis-Staranowicz D., Kobiece oblicze wyborów parlamentarnych w Polsce. Pomiędzy przeszłością a teraźniejszością, „Studia Wyborcze” 2018, nr 25, https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=695262.
Marmola M., Olszanecka A., Partycypacja polityczna kobiet a wprowadzenie ustawowych kwot wyborczych, „Political Preferences”, 2012, 3.
NDiaye B., Francuski pejzaż polityczny po wyborach 2017 roku, [w:] Wybrane systemy polityczne i partyjne – wyzwania i prognozy, red. K. Kamińska-Korolczuk, M. Mielewczyk, R. Ożarowski, Gdańsk 2018, s. 101-123.
Offe C., New Social Movements: Challenging the Boundaries of Institutional Politics, „Social Research” 1985, vol. 52, no. 4.
Offe C., Nowe ruchy społeczne: przekraczanie granic polityki instytucjonalnej, [w:] Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, red. J. Szczupaczyński, Warszawa 1995, s. 226-233 [za:] I. Kapsa.
Rosenbluth F., Kalla J., Teele D., The Female Political Career, https://www.womeninparliaments.org/wp-content/uploads/2015/01/Final_13012015_The-Female-Political-Career.pdf, styczeń 2015.
Schumpeter J.A., Kapitalizm, socjalizm, demokracja, Warszawa 2009.
Skarżyńska K., Aktywność i bierność polityczna, [w: ] Podstawy psychologii politycznej, red. K. Skarżyńska, Poznań 2002.
Statistical News from Statistics Sweden 2019-06-25, General elections, Electoral participation survey 2018 Analysis of voter turnout in the 2018 general elections, https://www.scb.se/en/finding-statistics/statistics-by-subject-area/dernocracy/gene-ral-elections/general-elections-participation-survey/pong/statistical-news/general--elections-electoral-participation-survey-2018/.
Stelmach A., Partycypacja kobiet w wyborach parlamentarnych. Założenia teoretyczne i praktyka [w:] Uwarunkowania demokracji bezpośredniej we współczesnej Europie, red. N. Kusa, M. Musiał-Karg, A. Stelmach, Poznań 2018.
Strona rządu Czech, https://www.vlada.cz/en/vlada/.
Strona rządu Francji, https://www.gouvernement.fr/en/composition-of-the-government.
Strona rządu Hiszpanii, https://www.lamoncloa.gob.es/lang/en/gobierno/Paginas/index.aspx.
Strona rządu Islandii, https://www.government.is/government/current-government/.
Strona rządu Norwegii, https://www.regjeringen.no/en/dep/id933/.
Strona rządu Polski, https://www.premier.gov.pl, Estonia - https://www.valitsus.ee/en.
Strona rządu RFN, https://www.bundesregierung.de/breg-de/bundesregierung/bundeskabinett.
Strona rządu Szwecji, https://www.government.se/government-of-sweden/.
Sweden, Sverige, Gender Equality in Sweden, https://sweden.se/society/gender-equality-in-sweden/.
The International Institute for Democracy and Electoral Assistance (International IDEA), https://www.idea.int.
The Swedish Discrimination Act, https://www.government.se/contentassets/6732121a2cb54ee3b21da9c628b6bdc7/oversattning-diskrimineringslagen_eng.pdf.
Thornton A., World Economic Forum, These countries have the most women in parliament, 12.02.2019, https://www.weforum.org/agenda/2019/02/chart-of-the-day-these-countries-have-the-most-women-in-parliament/.
Trompenaars E., Hampden-Turner Ch., Siedem wymiarów kultury. Znaczenie różnic kulturowych w działalności gospodarczej, Kraków 2002.
Uziębło P., Parytety płci i kwoty na listach wyborczych – za i przeciw, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, rok I, nr 1, Zagadnienia współczesnego konstytucjonalizmu państw europejskich, http://marszalek.com.pl/przegladprawakonstytucyjnego/pdf/1.pdf.
World Justice Project, https://worldjusticeproject.org.
Znaniecki M., Parytety i kwoty płci a zasada wolnych wyborów, „Studia Wyborcze”, 23, 2017.
Żerkowska-Balas M., Zaremba M., Partycypacja nowych wyborców, „Masz głos. Masz wybór”, Fundacja im. Stefana Batorego, dane z 2011 r., http://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Masz%20Glos/partycypacja_nowych_wyborcow.pdf.
Żukowski A., Partycypacja wyborcza kobiet – wyzwania i dylematy, Toruń 2011, czwarty z cyklu wykładów imienia profesora Wacława Komarnickiego, dostępny na: http://www.csw.umk.pl/zukowski-partycypacja-wyborcza-kobiet.
Żybura W., Wspólnota demokratyczna a wykluczenie, „Zoon Politikon” 2015, nr 6.
