O zniesławieniu zmarłych w prawie japońskim
Abstrakt
Japan is considered the country with the most lenient laws restricting freedom of speech. However, this state of affairs has recently changed due to the suicide of a celebrity caused by hate speech directed at her mainly through social media. Nevertheless, the actual sanctions for violation of reputation (honor) in Japanese law are less strict compared to European regulations because of historical, social, and cultural conditions. Extra-legal norms that have been developed allow society to function properly even without requiring the law to interfere in this sphere of private life. The purpose of this article is to indicate the factors affecting freedom of speech, using the example of the posthumous protection of the reputation of the deceased in Japanese law. This example provides opportunities to answer questions about why sometimes a reputation is also legally protected after death, and what conclusions should be drawn from this for other legislations.
Downloads
Bibliografia
Barnes G., China, Korea, and Japan. Rise of Civilization in East Asia, Thames & Hudson, London 1993.
Bojarski T., Odmiany podstawowych typów przestępstw w polskim prawie karnym, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1982.
Bottner G., Protection of the Honour of Deceased Persons – A Comparison Between the German and the Australian Legal Situation, „Bond Law Review” 2001, vol. 13, issue 1, http://classic.austlii.edu. au/au/journals/BondLawRw/2001/5.html#Footnote7 (dostęp: 12.05.2023).
Callahan C., On Harming the Dead, „Ethics” 1987, vol. 97, no. 2.
Cowdery N., Evidence matters: science, proof, and truth in the law, „Commonwealth Law Bulletin” 2015, vol. 41, issue 4.
Davisson Z., Yūrei. Niesamowite duchy w kulturze japońskiej, tłum. A. Czwojdrak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.
Dower J., War Without Mercy: Race and Power in the Pacific War, Pantheon Books, New York 1986.
Gajewska M., Prochy i diamenty. Kremacja ciała zmarłego człowieka jako zjawisko społeczne i kulturowe, Nomos, Kraków 2009.
Hearn L., Japan. An attempt at interpretation, ICG Muse, Tokyo 2001.
Henshall K., A History of Japan: From Stone Age to Superpower, Palgrave Macmillan, London 2012.
Igarashi K., Jinkakuken Hō Gaisetsu [Description of Personal Rights], Yuhikaku, Tokyo 2003.
Iwicka R., Źródła klasycznej demonologii japońskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017.
Jabłoński M., Jawność życia publicznego a problem kryzysu demokracji przedstawicielskiej [w:] Ewolucja państwowości w Brazylii, Polsce i Eurazji, red. M. Maliska, K. Complak, E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2015.
Keene D., Emperor of Japan: Meiji and His World, 1852–1912, Columbia University Press, New York 2002.
Keeton W., Language of Defamation, „Texas Lew Review” 1987–1988, vol. 54.
Kitajima N., The Protection of Reputation in Japan: A Systematic Analysis of Defamation Cases, „Law & Social Inquiry” 2012, vol. 37, issue 1.
Kmiecik R., Wyniki oceny dowodów a ciężar udowodnienia („ciężar dowodu”) [w:] Prawo dowodowe. Zarys wykładu, red.R. Kmiecik, Zakamycze, Kraków 2004.
Kruszyński P., Materialny ciężar dowodu w procesach karnych o zniesławienie i oszczerstwo, „Prokuratura i Prawo” 1980, nr 8.
Kulesza W., Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej [w:] System Prawa Karnego, t. 10, Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, red. J. Warylewski, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2016.
Makarewicz J., Wstęp do filozofii prawa karnego, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009.
Mazurkiewicz J., Non omnis moriar: ochrona dóbr osobistych zmarłego w prawie polskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010.
McNamara L., Reputation and defamation, Oxford University Press, Norfolk 2007.
Mishima M., Jinkaku Ken no Hogo [Protection of Personal Rights], Yuhikaku, Tokyo 1965.
Mrozek J., Odpowiedzialność karna za przekroczenie granic wolności wypowiedzi, „Civitas et Lex” 2017, t. 13, nr 1.
Najman M., O pojęciu czci w prawie karnym i granicach jej prawnokarnej ochrony, „Forum Prawnicze” 2022, nr 5(73).
Nelson J., Culture, Commerce, and the Constitution: Legal and Extra-Legal Restraints on Freedom of Expression in the Japanese Publishing Industry, „UCLA Pacific Basin Law Journal” 1996, vol. 15, issue 1.
O’Callaghan O., Privacy and a free press: locating the public interest, http://openaccess.city.ac.uk/id/ eprint/17858/1/O%27Callaghan%2C%20Oliver.pdf (dostęp: 1.06.2023).
Ouchi K., Defamation and Constitutional Freedoms in Japan, „American Journal of Comparative Law” 1962, vol. 11, issue 1.
Peiper L., Komentarz do kodeksu karnego i prawa o wykroczeniach, Drukarnia Ludowa w Krakowie, Kraków 1936.
Raglewski J., Komentarz do art. 212 Kodeksu karnego [w:] Kodeks karny. Komentarz. Część szczególna, t. 2, Komentarz do art. 117–277 kodeksu karnego, red. A. Zoll, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
Robertson G., Nicol A., Media Law, Sweet & Maxwell, London 2007.
Smathers M., Bushido: The Samurai Code of Honor, Collector, 27.01.2022, https://www.thecollector.com/bushido-code-samurai-warriors/ (dostęp: 20.09.2023).
Smith E., Reporting the truth and setting the record straight: an analysis of U.S. and Japanese Libel Laws, „Michigan Journal of International Law” 1993, vol. 14, issue 4.
Smolensky K., Rights of the Dead, „Hofstra Law Review” 2009, vol. 33, issue 3.
Spencer H., Jednostka wobec państwa, tłum. A. Bosiacki, Liber, Warszawa 2002.
Święcka K., Kryterium prawdziwości wypowiedzi a ochrona dóbr osobistych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2011, R. LXXIII, z. 4.
Tubielewicz J., Mitologia Japonii, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1980.
Vedder V., The History and Theory of the Law of Defamation. I, „Columbia Law Review” 1903, vol. 3, no. 8.
Yoshida M., Rights of the dead, vol. 1, Sheffield University Press, Sheffield 2003.
Zgoliński I., Zniesławienie w polskim prawie karnym. Zagadnienia teorii i praktyki, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
Zhao B., Legal cases on posthumous reputation and posthumous privacy: history censorship, law, politics and culture, „Syracuse Journal of International Law and Commerce” 2014, vol. 42, no. 1.
Zoll A. (red.), Kodeks karny. Komentarz. Część szczególna, t. 2, Komentarz do art. 117–277 kodeksu karnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
Orzecznictwo
Wyrok Sądu Okręgowego (District Court) w Tokio z dnia 11 lipca 1977 r., Hanrei-jiho 857, 65.
Wyrok Sądu Okręgowego w Osace, Sakai Division, z dnia 23 marca 1983 r., Hanrei-times 429, 180; Hanrei-jiho 1071, 33.
Wyrok Sądu Okręgowego w Osace z dnia 27 grudnia 1989 r., Hanrei-jiho 1341, 53.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 3 kwietnia 1997 r., I ACa 148/97, „Wokanda” 1998, nr 4.
Postanowienie SN z dnia 1 lipca 2009 r., III K.K. 52/09, OSNKW 2010, nr 1, poz. 2.
Postanowienie SN z dnia 17 sierpnia 2016 r., IV K.K. 53/16, LEX nr 2087823.
Wyrok SN z dnia 17 stycznia 2018 r., II K.K. 247/17, LEX nr 2449282.
Wyrok SN z dnia 8 maja 2018 r., II K.K. 449/17, LEX nr 2541499.