Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweW stronę radykalizacji. Analogie i różnice między antysemickim dyskursem lat 30. XX wieku a debatą wokół noweli ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej
Słowa kluczowe:
antysemityzm, ONR, ustawa o IPN, analiza porównawczaAbstrakt
Artykuł jest próbą analizy antysemickich wypowiedzi w polskich mediach, które pojawiły się w czasie debaty nad nowelizacją ustawy o IPN z 2018 r., w której przewidziano penalizację za przypisywanie współsprawstwa narodowi polskiemu w zagładzie Żydów polskich. Poprzez porównanie antysemickiego dyskursu narodowego-radykalnego z okresu dwudziestolecia międzywojennego zawartego w czasopiśmie „Falanga” ze współczesnymi publikacjami w tygodnikach opinii ukazany został proces radykalizacji języka mediów niezwiązanych bezpośrednio z ruchami nacjonalistycznymi. Wstępna analiza pozwala stwierdzić, że rosnącemu przyzwoleniu na wyrażanie antysemickich poglądów w debacie publicznej towarzyszy też relatywizacja pamięci o Holokauście.
Downloads
Bibliografia
Teksty źródłowe:
„Falanga”:
Cimoszyński S., 1938, Ruch Narodowo-Radykalny na drodze do Przełomu, „Falanga”, nr 6.
Łaszowski A., 1939, Czerwona Targowica, „Falanga”, nr 3.
Łaszowski A.,1938, Dyktujemy hierarchię pojęć, „Falanga”, nr 2.
Narodowo – Radykalny Komitet Wyborczy, 1938, Koledzy – Akademcy, „Falanga”, nr 11.
Olechowski J., 1938, „Demokratyczna” Anglia kto rządzi na wyspach brytyjskich?, „Falanga”, nr 7.
Redakcja, 1939a, Demaskujemy wrogą mafię, „Falanga”, nr 10.
Redakcja, 1938a, Zajścia w szkole Wawelberg, „Falanga”, nr 14.
Redakcja, 1938b, Z całej Polski, „Falanga”, nr 4.
Redakcja, 1938c, Zajścia w Starej Miłośnie, „Falanga”, nr 6.
Redakcja, 1938d, Przegląd prasy, „Falanga”, nr 11.
Redakcja, 1938e, Koniec kapitalizmu, „Falanga”, nr 13.
Redakcja 1938f, Nie kupuj u żyda!, „Falanga”, nr 13.
Redakcja 1938g, Powstanie nowej placówki chrześcijańskiej, „Falanga”, nr 3.
Redakcja 1938h, Państwo a żydzi, „Falanga”, nr 13.
„Tygodnik Lisickiego. Do Rzeczy”:
Lisicki P., 2018, Tezy o wojnie, „Tygodnik Lisickiego. Do Rzeczy”, nr 262.
„Najwyższy Czas!”:
Brak nazwiska, 2018, Jak to możliwe, że ofiara wojny – Polska …, „Najwyższy Czas!”, nr 11–12.
Sommer T., 2018, Swastyka zamiast orła, „Najwyższy Czas!”, nr 11–12.
Inne:
Sajór G., 2018, Knebel wypluty, „Press”, nr 3–4 (253).
Studio Polska (program tv), https://vod.tvp.pl/video/studio-polska,27012018,35507760 (brak nazwiska autora) [dostęp: 13.05.2018].
Zalewski B., Polacy, jesteśmy na wojnie! Jesteśmy na wojnie z Żydami!, http://pressmania.pl/polacy-jestesmy-na-wojnie-jestesmy-na-wojnie-z-zydami/ [dostęp: 14.04.2018].
Opracowania:
Chapoutot J., 2012, Wiek dyktatur, Faszyzm i reżimy autorytarne w Europie Zachodniej (1919–1945), Warszawa: Oficyna Naukowa.
Gellner E., 2009, Narody i nacjonalizm, Warszawa: Difin.
Gentile E., 2011, Początki ideologi faszystowskiej (1918–1925), Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Hobsbawn E., 2010, Narody i nacjonalizm po 1780 roku. Program, mit rzeczywistość, Warszawa: Difin.
Krzemiński I. (red.), 2015, Uwarunkowania i przemiany postaw antysemickich [w:] Żydzi – problem prawdziwego Polaka, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Lipski J.J., 2015, Idea Katolickiego Państwa Narodu Polskiego, Zarys ideologi ONR „Falangi”, Warszawa: Wydawnictwo Krytyka Polityczna.
Lisowska-Magdziarz M., 2005, Analiza tekstu w dyskursie medialnym Przewodnik dla studentów, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Meller A., Tomaszewski P., 2011, Życie i śmierć dla narodu! Antologia myśli narodowo-radykalnej z lat 30. XX wieku, Warszawa: Prohibita.
Micewski M., 1981, Współrządzić czy nie kłamać? Pax i Znak w Polsce 1945–1976, Warszawa.
Paxton R.O., 2005, Anatomia faszyzmu, Poznań: Libella.
Rogaczewska K., 1996, Państwo i naród w myśli politycznej Ruchu Narodowo-Radykalnego „Falanga”, Wrocław.
Sodolski M., 2016, Publikacje w czasopiśmie „Falanga” jako przykład inspiracji faszyzmem dla Ruchu Narodowo-Radykalnego, niepublikowana praca licencjacka przygotowana w Instytucie Filozofii, socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Gdańskiego.
Tomasiewicz J., 2012, Naprawa czy zniszczenie demokracji, Tendencje autorytarne i profaszystowskie w polskiej myśli politycznej 1921–1935, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Ustawa z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, ustawy o muzeach oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz. U. z 2018 r., poz. 369).
Wapiński R., 1980, Narodowa Demokracja 1893–1939, Ze studiów nad dziełami myśli nacjonalistycznej, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Progress
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
