Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweKsiążka irlandzkojęzyczna w kontekście polityki planowania językowego w Irlandii z perspektywy stu lat
DOI:
https://doi.org/10.26881/bp.2021.1.01Słowa kluczowe:
książka irlandzka, planowanie językowe, język irlandzki, polityka językowaAbstrakt
Jednym z elementów polityki państwa jest wspieranie użycia określonego języka lub języków, a zarazem zakazywanie lub zniechęcanie do używania innych języków lub odmian językowych w pewnych, najczęściej oficjalnych, sytuacjach. Działania te mieszczą się w praktyce planowania językowego, w którym rozróżniamy dwa podstawowe typy. Planowanie korpusu polega na tworzeniu standardu języka oraz na rozpowszechnianiu go wśród użytkowników. Planowanie statusu wspiera używanie danego języka i najczęściej łączy się z nadaniem mu statusu języka urzędowego lub pomocniczego w państwie lub jego regionie, zazwyczaj w sferze edukacji, administracji, usług i środków przekazu. Artykuł omawia książkę irlandzkojęzyczną w kontekście planowania językowego w Irlandii. Sytuacja w Irlandii opisywana jest z perspektywy stu lat po oderwaniu się jej większej części od Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii i ustanowieniu irlandzkiej państwowości w 1922 roku, co pociągnęło za sobą implementację polityki narodowej.
Downloads
Bibliografia
Bright, William (1992). “Language policy”. In: International Encyclopedia of Linguistics. Vol. 4. Oxford: Oxford University Press, 310– 311.
Cisło, Anna (2018). Odrodzenie irlandzkiej książki etnicznej i jej rola kształtowaniu kultury nowego państwa. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. “Constitution of the Irish Free State (Saorstát Eireann) Act, 1922”. In: Irish Statute Book. Available at . Accessed 2.01. 2021.
Cooper, Robert L. (1989). Language Planning and Social Change. Cambridge: Cambridge University Press.
Cronin, Michael (1996). Translating Ireland: Translation, Languages, Cultures. Cork: Cork University Press.
Doyle, Aidan (2015). A History of the Irish Language: From the Norman Invasion to Independence. Oxford: Oxford University Press.
Farrel, Brian (1969). “A note on the Dáil Constitution, 1919”. Irish Jurist 4/1: 127–138.
Haugen, Einar (1959). “Planning for a standard language in modern Norway”. Anthropological Linguistics 1/3: 8–21. Available at . Accessed 2 January 2021.
“The Irish Language in the Oireachtas”. In: Dáil 100. Éireann. Available at . Accessed 2.01.2021.
Kloss, Heinz (1969). Research Possibilities on Group Bilingualism: A Report. Quebec: Quebec International Center for Research on Bilingualism. “Language Planning & Policy”. CAL – Centre for Applied Linguistics. Available at . Accessed 2.01.2021.
Mac Eoin, Gearóid (1969). “Twentieth-century Irish literature”. In: Brian Ó Cuív (ed.). A View of the Irish Language. Dublin: Stationery Office, 57–69.
Mac Giolla Chriost, Diarmait (2005). The Irish Language in Ireland: From Goídel to Globalisation. New York: Routledge.
McGuinne, Dermot (2010). Irish Type Design: A History of Printing Types in the Irish Character. Dublin: National Print Museum.
Nic Pháidin, Caoilfhionn (2008). “Corpus planning for Irish: Dictionaries and terminology”. In: Caoilfhionn Nic Pháidín, Seán Ó Cearnaigh (eds.). A New View of the Irish Language. Dublin: Cois Life, 93–107.
Ó Broin, León (1938). “A state-fostered literature”. Irish Monthly 66, (776): 125–131.
Ó Cearúil, Micheál (1999). Bunreacht na hÉireann: A Study of the Irish Text. Dublin: Stationery Office.
Ó Ciosáin, Niall (2004). “Creating and audience: Innovation and reception in Irish-language publishing, 1880–1920”. In: Clare Hutton (ed.). The Irish Book in the Twentieth Century. Dublin – Portland, OR: Irish Academic Press, 5–15.
Ó Ciosáin, Niall, Clare Hutton (2010). “The history of the book in Ireland”. In: Michael Felix Suarez, H. R. Woudhuysen (eds.). The Oxford Companion to the Book. Vol. 1. Oxford: Oxford University Press, 194–198.
Ó Croidheáin, Caoimhghin (2006). Language from Below: The Irish Language, Ideology and Power in 20th-Century Ireland. Oxford – Bern – Berlin – Bruxelles – Frankfurt am Main – New York – Wien: Peter Lang.
Ó Cuív, Brian (1969). “The changing form of the Irish language”. In: Brian Ó Cuív (ed.). A View of the Irish Language. Dublin: Stationery Office, 22–34.
Ó Faracháin, Roibeárd (1937). “Regarding an Gúm”. Bonaventura, Summer, 170–178.
Ó hEithir, Breandán (1997). A Pocket History of Ireland. Dublin: The O’Brien Press.
O’Leary, Philip (2004). Gaelic Prose in the Irish Free State 1922–1939. University Park, Pennsylvania: The Pennsylvania State University Press.
Ó Máille, Tomás (1990). The Status of the Irish Language: A Legal Perspective. Dublin: Bord na Gaeilge.
Ó Murchú, Helen, Máirtín ÓMurchú (1999). Irish: Facing the Future. Dublin: Irish Committee of the European Bureau for Lesser Used Languages.
O’Neill, Séamus (1946). “The Gúm”. The Bell 12/2: 136–140.
Ó Tuathaigh, Gearóid (2008). “The state and the Irish language: An historical perspective”. In: Caoilfhionn Nic Pháidín, Seán Ó Cearnaigh (eds.). A New View of the Irish Language. Dublin: Cois Life, 27–42.
Purdon, Edward (1999). The Story of the Irish Language. Cork: Mercier Press.
Strachan, John, Claire Nally (2012). Advertising, Literature and Print Culture in Ireland, 1891–1922. Houndmills, Basingstoke, Hampshire – New York, NY: Palgrave Macmillan.
Sweeney, Joseph (1944). “The status of the Irish Free State in the British Commonwealth of Nations”. The Canadian Bar Review 22/3: 183–195.
Uí Laighléis, Gearóidín (2007). “An Gúm: The early years”. In: Séamus Mac Mathúna, Ailbhe Ó Corráin (eds.). Celtic Literatures in the Twentieth Century. Moscow: Languages of Slavonic Culture, 199– 216.
Walsh, John (2011). Contests and Contexts: The Irish Language and Ireland’s Socio-Economic Development. Oxford – Bern – Berlin – Bruxelles – Frankfurt am Main – New York – Wien: Peter Lang.
Welch, Robert (1997). The Oxford Companion to Irish Literature. Oxford: Clarendon Press.
