Academic Scientific JournalsHow much truth is there in a true Pole?
DOI:
https://doi.org/10.26881/bp.2022.1.05Keywords:
a true Pole, stereotype, evaluation, ideological thinking, concept profiling, persuasive definitions, meaning approximationAbstract
The article is devoted to interpreting the image of a true Pole (re)constructed on the basis of the National Corpus of the Polish Language (NKJP) and Internet texts. The following issues were considered: stereotyping, evaluation, ideological thinking, profiling of terms, persuasive definitions, and approximation of meaning to answer the question contained in the title. The research has led to the conclusion that the concept of a true Pole can be considered on many research levels, and its use is associated with a specific ideological and/or axiological attitude.
Downloads
References
Bartmiński, Jerzy (1998). “Zmiany stereotypu Niemca w Polsce. Profile i ich historyczno-kulturowe uwarunkowania” In: Jerzy Bartmiński, Rafał Tokarski (eds.). Profilowanie w języku i w tekście. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 225-235.
Bartmiński, Jerzy, Stanisława Niebrzegowska (1998). “Profile a podmiotowa interpretacja świata” In: Jerzy Bartmiński, Rafał Tokarski (eds.). Profilowanie w języku i w tekście. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 211-224.
Bartmiński, Jerzy, Jolanta Panasiuk (1993). “Stereotypy językowe”. In: Jerzy Bartmiński (ed.). Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Vol. 2. Współczesny język polski. Wrocław: Wiedza o Kulturze, 363-388.
Bartmiński, Jerzy, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Ryszard Nycz (2004). Punkt widzenia w tekście i w dyskursie. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bolinger, Dwight (1973). “Truth in a Language Question”. Language 49/3: 539-550.
Dubisz, Stanisław (ed.) (2005). Uniwersalny słownik języka polskiego (USJP). Warszawa: PWN.
Grice, Herbert Paul (1977). “Logika a konwersacja”. Trans. Jadwiga Wajszczuk. Przegląd Humanistyczny 6/141: 85-99.
Hołówka, Teresa (2012). Kultura logiczna w przykładach. Warszawa: PWN.
Karwat, Mirosław (2008). “Cechy myślenia ideologicznego”. In: Irena Kamińska-Szmaj, Tomasz Piekot, Marcin Poprawa (eds.). Ideologie w słowach i obrazach). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 42-49.
Karwat, Mirosław (2006). O demagogii. Warszawa: Wyd. Sejmowe.
Karwatowska, Małgorzata, Leszek Tymiakin (2020), Wśród stereotypów i tekstów kultury. Studia lingwistyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kiklewicz, Aleksander (2020). Fenomeny komunikacji (normy i dewiacje w zachowaniach językowych). Olsztyn: Centrum Badań Europy Wschodniej.
Kiklewicz, Aleksander (2017). Znaczenie a prawda. Fantomy semantyczne. Olsztyn: Centrum Badań Europy Wschodniej.
Kwiatkowski, Tadeusz (2002). Wykłady i szkice z logiki ogólnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Masłowska, Ewa (1991). “Kształtowanie się wtórnych znaczeń wyrazów pod wpływem obowiązującego w danym społeczeństwie systemu wartości” In: Jadwiga Puzynina, Jerzy Bartmiński (eds.). Język a Kultura. Vol. 2. Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 181-185.
Michalik, Mieczysław. (1980). Szkice o kryteriach moralnych. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Panasiuk, Jolanta. (1998). “O zmienności stereotypów”. In: Janusz Anusiewicz, Jerzy Bartmiński (eds.). Język a Kultura. Vol. 12. Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 84-98.
Pawłowski, Tadeusz. (1978). Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych. Warszawa: PWN.
Pietrzak, Marcin. (2015). “Pojęcia definicji i guasi-definicji perswazyjnej”. Ruch Filozoficzny LXXI/3: 53-68.
Piłat, Robert. (2009). “Prawda jako wewnętrzna norma sądu. Husserl wobec analitycznej teorii prawdy”. Przegląd Filozoficzny. Nowa seria 18/4: 487-507.
Pruś Jakub. (2019). “Argumentacja semantyczna – podstawowe pojęcia i problemy definicyjne”. Res Rhetorica 6/4: 56-76.
Puzynina, Jadwiga. (2008a). “Co się dzieje z prawdą dziś?”. In: Anna Dąbrowska (ed.). Język a Kultura. Vol. 20. Tom jubileuszowy. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 35-49.
Puzynina, Jadwiga. (2008b). “Ideologia w języku polskim”. In: Irena Kamińska-Szmaj, Tomasz Piekot, Marcin Poprawa (eds.). Ideologie w słowach i obrazach. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 13-23.
Skarżyńska, Krystyna. (2005). Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Solecka, Grażyna. (2010). “Dyskursywny charakter definicji”. In: Wojciech Suchoń, Irena Trzcieniecka-Schneider, Dominik Kowalski (eds.). Argumentacja i racjonalna zmiana przekonań. Kraków: Wydawnictwo UJ, 45–51.
Stevenson, Charles Leslie. (2015). “Definicje perswazyjne”. Trans. Marcin Pietrzak. Studia z Historii Filozofii 2/6: 21-43.
Netography
net. 1 = http://joanna-kaffe-latte.blogspot.com/2015/10/prawdziwi-polacy.html blogspot Joanna – Świat według mnie / Joanna – The world according to me, 17.10.2015 [Accessed: 16.09.2020]
net. 2 = https://trybuna.info/opinie/bog-honor-dziczyzna/ [no author], Bóg, honor, dziczyzna / God, honour, game, Dziennik Trybuna 21.06.2017 [Accessed: 16.09.2020]
net. 3 = https://ksiazki.wp.pl/szczucie-zydem-i-moralnosc-kalego-61 45577583786113g/5 Mateusz Witkowski, Szczucie Żydem i moralność Kalego / Joking with a Jew and Kali's morality, portal WP.pl – reference, among others, to the issue of Zła mowa / Bad speech M. Głowińskiego, 16.11.2016 [Accessed: 16.09.2020]
net. 4 = https://www.newsweek.pl/wiedza/historia/polska-tozsamosc-kto-moze-nazywac-sie-prawdziwym-polakiem/ee0w4ls Włodzimierz Mędrzecki, Lutry, fircyki, sprzedawczyki, Żydy. Kto może, a kto nie powinien mienić się „prawdziwym Polakiem” / Luters, Dandies, Traitors, Jews. Who can and who should not call themselves a "true Pole", Newsweek, 19.10.2016 [Accessed: 16.09.2020]
net. 5 = https://oko.press/jeden-narod-jeden-kosciol-jeden-kaczyn-ski/ Piotr Pacewicz, Jeden Naród, jeden Kościół, jeden Kaczyński / One Nation, one Church, one Kaczyński, Oko.press 21.07.2020 [Accessed: 16.09.2020]
net. 6 = https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/definicja-perswazyjna;39 56098.html] Encyklopedia PWN
net. 7 = https://trybuna.info/opinie/nie-prawica-nie-lewica-tylko-indywidualizm/ [no author] Nie prawica, nie lewica, tylko indywidualizm?/ Not the right, not the left, but individualism? Dziennik Trybuna 28.06.2016 [Accessed: 16.09.2020]
net. 8 = https://wyborcza.pl/7,162657,25960327,kazdy-prawdziwy-polak-to-skarb-narodowy-i-pomnazanie-narodu.html Jolanta Saacewicz, Każdy prawdziwy Polak to skarb narodowy / Every true Pole is a national treasure, Gazeta Wyborcza 21.05.2020 [Accessed: 16.09.2020]
net. 9 = https://facet.onet.pl/warto-wiedziec/po-czym-rozpoznac-pra wdziwego-polaka/t7lvqn1 Jakub Żulczyk, Po czym rozpoznać prawdziwego Polaka? / How to recognise a true Pole? – Onet 25.04.2013 [Accessed: 16.09.2020]
NKJP – Narodowy korpus języka polskiego (National corpus of the Polish language) http://nkjp.uni.lodz.pl/ParagraphMetadata?pid=32dc5f02515f8f99577b6dbf90c7be3c&match_start=423&match_end=438&wynik=36#the_match [Accessed: 10.07.2020]
NKJP 1 = Jerzy Sławomir Mac, Wprost No. 46, 1997
NKJP 2 = Jerzy Sławomir Mac, Wprost No. 46, 1997
NKJP 3 = Gazeta Wyborcza, 26.08.1995
NKJP 4 = www.forumowisko.pl 21.02.2006
NKJP 5 = Gazeta Wyborcza 2. 11.1995
NKJP 6 = Polityka No. 2484, 2004
NKJP 7 = Rozmowa: Jarosław Suchan, Kazimierz Piotrowski, Onet.pl 24.07.2003
NKJP 8 = Gazeta Wyborcza, 11.09.1993
NKJP 9 = Stanisław Berenda-Czajkowski, Dni grozy i łez / Days of horror and tears, Wyd. Czytelnik, 2001
NKJP 10 = Gazeta Wyborcza, 7.02.1997
