Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweMitteleuropa vs panslawizm. Polityczne wizje organizacji przestrzeni środkowo-europejskiej
Słowa kluczowe:
idee polityczne, wyobrażenia geopolityczne, panslawizm, Mitteleuropa, konflikty polityczneAbstrakt
Porządek społeczny tworzony przez duże grupy ludzkie opiera się na mitach i wyobrażeniach podzielanych przez członków danej zbiorowości. Te różnorodne mity i wyobrażenia wykorzystywane są aby mobilizować ludzi do współpracy w wielką liczbą ludzi. Elity polityczne bardzo często wykorzystują różnorodne idee aby mobilizować ludzi na rzecz podjęcia działań zmierzających do realizacji określonych celów. Realizacja celów politycznych wymaga zorganizowania odpowiednich środków i legitymizowania podjętych działań. Celem artykułu jest analiza w jaki sposób wykorzystuje się koncepcje polityczno-ideologiczne aby uzasadnić swoje roszczenia do panowania na określonym terytorium. Na podstawie dwóch idei: rosyjskiego panslawizmu i niemieckiej koncepcji Mitteleuropy autor analizuje rolę tzw. wyobrażeń geopolitycznych w rywalizacji politycznej między państwami.
Downloads
Bibliografia
Czapliński W., Gatos A., Korta W., Historia Niemiec, Ossolineum, Wrocław 1990.
Eberhardt P., Geneza niemieckiej koncepcji Mitteleuropy, „Przegląd Geograficzny”, vol. 77, nr 4, 2005, s. 463-483.
Elvert J., Mitteleeuropa!: deutsche Pläne zur europäischen Neuordnung, Stuttgart, Steiner Verlag 1999.
Katzenstein, P.J., (ed.), Mitteleuropa: between Europe and Germany, Providence 1998.
Koszel B., Mitteleuropa rediviva? Europa Środkowo- i Południowo-Wschodnia w polityce zjednoczonych Niemiec, Poznań 1999.
Martin B., Niemcy, Europa i Polska. Historyczna hipoteka i perspektywy na przyszłość, [w:] Rola Niemiec w procesach rozwojowych Europy XIX i XX wieku, red. A. Czubański, Poznań 1995.
Meyer H.C., Mitteleuropa in German thought and action 1815-1845, Haga 1955.
Pajewski J., “Mitteleuropa”. Studia z dziejów imperializmu niemieckiego w dobie pierwszej wojny światowej, Poznań 1959.
Prokš P., Mitteleuropa – Zwischeneuropa”. Niemieckie koncepcje Europy Środkowej w czasie wielkiej wojny w latach 1914-1918, „Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne” 2016, t. XXIV, s. 77-98.
Sinnhuber K.A., Central Europe: Mitteleuropa: Europe Centrale: An analysis of a geographical term, “Transactions and Papers (Institute of British Geographers)”, 1954 nr 20, s. 15-39.
Tanty M., Bosfor i Dardanele w polityce mocarstw, Warszawa 1982.
Tanty M., Panslawizm, carat, Polacy. Zjazd Słowiański w Moskwie 1867 roku, Warszawa 1979.
Tanty M., Rosja wobec wojen bałkańskich 1912-1913, Warszawa 1970.
Walicki A., Rosyjska filozofia i myśl społeczna od oświecenia do marksizmu, Warszawa 1973.
Walicki A., W kręgu konserwatywnej utopii, Warszawa 2002.
Wereszycki H., Pod berłem Habsburgów. Zagadnienia narodowościowe, Kraków 1975.
Wolff-Powęska A., Doktryna geopolityki w Niemczech, Poznań 1979.
Wolff-Powęska A., Niemiecka myśl polityczna wieku oświecenia, Poznań 1998.
