Konsekwencje przemian demograficznych na rynku pracy – w kierunku zarządzania wiekiem

Abstrakt

W ostatnich latach zasadniczej zmianie uległa struktura ludności pod względem wieku. W najbliższych dekadach należy oczekiwać nie tylko kurczenia się zasobów pracy, ale i ich ciągłego starzenia się. W wielu dokumentach rangi państwowej podkreśla się, że aktywne starzenie się jest jedyną szansą sprostania wyzwaniom, jakie niosą zmiany demograficzne, warunkiem koniecznym przyszłego dobrobytu i spójności społecznej. W tym kontekście wskazuje się na konieczność oddziaływania na jak najdłuższe zachowanie społecznej produktywności jednostki (działalność społeczna, zawodowa), a w odniesieniu do osób na przedpolu starości wskazuje na potrzebę aktywności zawodowej. W tej optyce starzenie się populacji nie musi nieść ze sobą tylko zagrożeń, ale może stanowić szansę na rozwój gospodarczy (usługi, towary, miejsca pracy). Jednak warunkiem dalszej aktywności zawodowej, społecznej i gospodarczej osób na przedpolu starzenia się jest dobry stan zdrowia i jak największy poziom ich samodzielności. W tej optyce zwiększa się rola zarządzania wiekiem, które dotyczy najczęściej osób w wieku powyżej 50 lat i odnosi się do przygotowania do dłuższego cyklu życia zawodowego. Zarządzanie wiekiem jest częścią polityki senioralnej, która koncentruje się na działaniach mających zwiększyć wydajność pracy osób starszych, a w konsekwencji ich zatrudnialność. Wachlarz działań podejmowanych w celu stworzenia środowiska pracy sprzyjającego pracownikom w różnym wieku, umożliwiającego wykorzystanie ich możliwości i zaspokojenie potrzeb okazuje się być stosunkowo szeroki.