Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweEnergia jako konieczność. Analiza energetycznych dziejów cywilizacji według Vaclava Smila
DOI:
https://doi.org/10.26881/kg.2024.2.09Słowa kluczowe:
Energia, cywilizacja, Vaclav Smil, gęstość energii, kwantyfikacja, rewolucja agralna, rewolucja przemysłowa, wynalazczośćAbstrakt
Książka Vaclava Smila traktuje o energetycznej stronie przemian cywilizacyjnych. Badacz omawia, w chronologicznym porządku, wybrane wynalazki i nowe rozwiązania techniczne. Opisuje ich energetyczny uzysk. W oparciu o prowadzone przez siebie obliczenia oraz oszacowania pokazuje jak ludzka innowacyjność nie tylko ułatwiała pracę, ale przyczyniała się do jej większej efektywności. Czesko-kanadyjski badacz uważa, iż energetyczna strona urządzeń i wynalazków jest istotnym czynnikiem rozstrzygającym o ich przyszłych losach (wdrożeniu lub zaniechaniu realizacji). Podkreśla też rolę „czynnika ludzkiego”, to jest pomysłowości i pracy, wynalazców, konstruktorów, uczonych, w kształtowaniu oblicza i tempa rozwoju cywilizacyjnego.
Downloads
Bibliografia
Durkheim E., O podziale pracy społecznej, tłum. K. Wakar, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1999.
Lucassen J., Historia pracy. Nowe dzieje ludzkości, tłum. T.M. Markiewka, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2023.
Marks K., Kapitał, w: K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 25, cz. 1, tłum. E. Lipiński, Książka i Wiedza, Warszawa 1983.
Morgan L.H., Ancient Society, or Researches in the Lines of Human Progress from Savagery, through Barbarism, to Civilization, Henry Holt and Company, New York 1877.
Polanyi K., Wielka transformacja, tłum. M. Zawadzka-Strączek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.
Smil V. Energia i cywilizacja. Tak tworzy się historia, tłum. Joanna Sugiero, edito, Gliwice 2022.
Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 1, tłum. S. Wolff, O. Einfeld, Z. Sadowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Szewczyk J., Filozofia pracy, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1971.
Tainter Joseph A., The Collapse of Complex Societies, Cambridge University Press 1988.
Weber M., Etyka protestancka a duch kapitalizmu, tłum. B. Baran, P. Miziński, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2010.
