Poezja i doświadczenie estetyczne u Ralpha Waldo Emersona

Autor

DOI:

https://doi.org/10.26881/kg.2025.1.05

Słowa kluczowe:

Emerson, poezja, natura, piękno, estetyka

Abstrakt

W niniejszym artykule analizuję złożoną relację między pięknem a doświadczeniem estetycznym w poezji, skupiając się na utworze R. W. Emersona The Rhodora. Twierdzę, że poezja jest aktem metamorfozy, poprzez który poeta powraca do natury i staje się jej częścią, dynamicznym procesem stawania się, dramatyzacją duszy, która ją ożywia. Poeta, dostrojony do tego ruchu, umieszcza się w strumieniu mądrości i mocy natury, pozwalając pięknu wyłonić się poprzez poetycką ekspresję. Dlatego poezja nie jest tylko tworzona i czytana; jest recytowana, śpiewana i głoszona jako potwierdzenie samego życia. Zadaniem poety jest połączenie zmysłowości i tego, co nieuchwytne, wyrażając nieskończoność poprzez symbole. Poezja przeciwdziała tendencji intelektu do abstrakcji, przywracając jedność doświadczenia poprzez ujawnienie, że każdy koniec w Naturze jest nowym początkiem. W ten sposób poezja, podobnie jak natura, ożywia intelekt i odkrywa prawdę. Nie oddziela się ani nie agreguje, ale działa z czujną integralnością, odzwierciedlając całość samej natury. Ostatecznie poezja mówi o pięknie, budząc umysł poprzez swoją transformacyjną moc. 

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Brown, P. W., Emerson’s philosophy of aesthetics, “The Journal of Aesthetics and Art. Criticism” 1957, No. 15(3), p. 350–354.

Brown, T. M., Greenough, Paine, Emerson, and the Organic Aesthetic. The Journal of Aesthetics and Art Criticism” 1956, No. 14(3), p. 304–317.

Downard, J., Emerson’s experimental ethics and Kant’s analysis of beauty, Transactions of the Charles S. Peirce Society” 2003, No. 39(1), p. 87–112.

Emerson, R. W., The complete works of Ralph Waldo Emerson, vol. I–III and VII, The Riverside Press Cambridge 1903.

Emerson, R. W., Complete works (Available online at https://emersoncentral.com/texts – last time accessed March 21st 2024)

Guardiano, N., Aesthetic transcendentalism in Emerson, Peirce, and nineteenth-century American landscape painting, Bloomsbury Publishing PLC 2016.

Harvey, S. C., Transatlantic Transcendentalism: Coleridge, Emerson and Nature, Edinburgh University Press 2013.

Hopkins, V., Spires of form: a study of Emerson’s aesthetic theory, Harvard University Press 1951.

Kant, I., Gesammelte Schriften, Bd. 1–22, Preussische Akademie der Wissenschaften, Bd. 23: Deutsche Akademie der Wissenschaften zu Berlin, ab Bd. 24: Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, 1900s.

Kant, I., Critique of the power of judgement, trans. P. Guyer, E. Matthews, Cambridge University Press 2000.

Michaud, R., Emerson’s transcendentalism. “The American Journal of Psychology” 1919, 30(1), p. 73–82.

Myerson, J. (ed.), Transcendentalism: a reader, Oxford University Press 2000.

Reynolds L. J., Lynch T. E., Sense and Transcendence Emerson, Thoreau, and Whitman, “The South Central Bulletin” 1979, Vol. 39, No. 4, p. 148–15151.

Richardson, R., Emerson: the mind on fire, California University Press 1995.

Richardson, R., “Emerson and Nature”, in: J. Porte, S. Morris (eds.), (1999). The Cambridge companion to Ralph Waldo Emerson, Cambridge University Press 1999.

Riley, W., American Thought from Puritanism to Pragmatism and Beyond, New York 1915.

Shusterman, R., Emerson’s Pragmatist Aesthetics, “Revue internationale de philosophie” 1999, p. 87–99.

Wellek, R., “The minor transcendentalists and German philosophy”, “The New England Quarterly” 1942, No. 15(1), p. 652–680.

Wellek, R., Emerson and German philosophy, The New England Quarterly” 1943, No. 16(1), p. 41–62.

Opublikowane

2025-09-15

Jak cytować

Matti, F. A. (2025). Poezja i doświadczenie estetyczne u Ralpha Waldo Emersona . Karto-Teka Gdańska, (1(16), 71–91. https://doi.org/10.26881/kg.2025.1.05

Podobne artykuły

1 2 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.