Call for papers do numeru „Schulz/Forum” poświęconego recepcji twórczości Brunona Schulza

2023-10-13

Bruno Schulz jest jednym z nielicznych prozaików piszących po polsku, których międzynarodowa popularność jest czytelniczym faktem, a nie pobożnym życzeniem grupki polonistów. Jego fenomen robi jeszcze większe wrażenie, jeżeli weźmie się pod uwagę szczupłość jego literackiej spuścizny – płodniejsi pisarze z naszej międzynarodowej czołówki, choćby Gombrowicz, Lem, Kapuściński czy Tokarczuk – mieli, by tak rzec, więcej okazji, by zdobyć uznanie zagranicznych czytelników. U Schulza musiało się to dokonać za sprawą dwóch tomów opowiadań – i dokonało się: jego prozę można dziś czytać w czterdziestu jeden językach. Choć więc tego typu rankingi budzą uzasadniony dystans i wątpliwości metodologiczne, powiedzmy to: przy zastosowaniu przelicznika „czytelnik na stronę”, Schulz jest nie „jednym z”, ale najbardziej znanym za granicą polskim prozaikiem.

 

Jak do tego doszło i czym się to przejawia? Kto Schulza wspierał w tych światowych podbojach – wydawał, tłumaczył, lansował – a przede wszystkim, kto i jak go czytał? Zapraszając Państwa do współtworzenia numeru „Schulz/Forum” poświęconego zagranicznej recepcji Schulza, chcielibyśmy poznać szczegóły jego obecności w różnych językach, kulturach i obiegach czytelniczych na przestrzeni lat. Interesują nas zarówno artykuły przekrojowe, pokazujące większe wycinki tego krajobrazu – wykresy, mapy i drzewa światowej recepcji Schulza, jak i zbliżenia na szczególnie interesujące recepcyjne przypadki: wyjątkowo celne, chybione, wpływowe odczytanie, wyjątkowo ważny czytelnik, wyjątkowo głębokie wniknięcie dzieła Schulza w daną kulturę i przeciwnie – wyjątkowo sromotna porażka, anty-recepcja. Schulz inspiruje pisarzy różnych kręgów językowo-kulturowych (Serba Danilo Kiša, Chilijczyka Roberto Bolaño, rzesze pisarzy języka angielskiego od Cynthii Ozick przez Salmana Rushdiego po Jonathana Safrana Foera – kogo jeszcze?), jednak równolegle do tej „wysokiej” recepcji literackiej płyną prądy recepcji popularnej (Schulz na blogach i w mediach społecznościowych, recenzje „zwykłych” czytelników) czy niszowej (inspiracje Schulzem w różnych subkulturach) – zachęcamy do eksploracji również tych terytoriów. Z drugiej strony, z zagraniczną recepcją wiążą się rozmaite uproszczenia, przeinaczenia, interpretacyjne przesunięcia. Jeszcze chyba wyraźniej niż w recepcji polskiej rysuje się tu mocniejsza niż w stosunku do innych pisarzy dominacja życia, a właściwie śmierci, nad dziełem – biografia Schulza nierzadko wysuwa się na pierwszy plan. Zachęcamy więc również do krytycznego namysłu nad wizerunkiem Schulza-autora na świecie – które elementy jego życiorysu są uwypuklane, przez kogo, dlaczego i jaki to ma wpływ na recepcję jego twórczości.

 

Zapraszamy do zgłaszania abstraktów proponowanych artykułów (wraz ze wstępną bibliografią) na adres schulzforum@terytoria.com.pl do 15 listopada 2023. Autorzy wstępnie przyjętych przez redakcję propozycji zostaną poproszeni o nadesłanie pełnych tekstów do 15 stycznia 2023.