Japońska poezja jako formuły magiczne w kontekście związków z kobiecą fizjologią

Autor

Abstrakt

Artykuł jest poświęcony reinterpretacji oraz adaptacji krótkich japońskich form poetyckich tanka (określanych mianem waka) jako formuł magicznych. Analiza obejmuje Moto yori chiri ni majiwaru..., pseudoklasyczny utwór przypisywany Izumi Shikibu (976–1031) (a także Ono no Komachi, poetce tworzącej w IX wieku) oraz Naniwazu ni saku ya..., wiersz z antologii Kokin wakashū [Zbiór poezji japońskiej dawnej i współczesnej]. Te dobrze ugruntowane w literaturze przykłady mają za zadanie zilustrować, w jaki sposób poezję wtórnie wykorzystywano do osiągania nadnaturalnych celów. Skupiono się w szczególności na jej związku z kobiecą fizjologią – zaadaptowaniu wierszy jako formuł magicznych mających na celu manipulowanie cyklem menstruacyjnym oraz ochronę przed nieczystością spowodowaną krwią. Artykuł pokazuje, że poezja waka zachowała tę funkcję dzięki talizmanom (gofu) dla kobiet, jednocześnie rzucając światło na związki waka z buddyzmem oraz rytualną czystością.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Fūga wakashū [in:] Nijūichi daishū, vol. 8, Taiyōsha, Tōkyō 1925.

Fukuda Akira, Manabe Masahiro (eds.), Kōtō denshō: tonae, uta, kotowaza no sekai, Miyai Shoten, Tōkyō 2003.

Hanabe Hideo, Juka to setsuwa: uta, majinai, tsukimono no sekai, Miyai Shoten, Tōkyō 1998.

Hanabe Hideo, Mukashibanashi to juka, Miyai Shoten, Tōkyō 2005.

Hōnen, “Muryōjukyō” shaku [in:] Nihon Shisō Taikei, vol. 10, ed. Shunnō Ōhashi, Iwanami Shoten, Tōkyō 1971.

Kimbrough R.K., Reading the Miraculous Powers of Japanese Poetry, “Japanese Journal of Religious Studies” 2005, vol. 32, no. 1.

Kōdate Naomi, Makino Kazuo (eds.), Nikkō-san Rinnō-ji zō Keichō yonen Shaku Shuntei sha “Ketsubonkyō” dangi shi ryaku kaidai narabi ni honkoku, “Jissen Joshi Daigaku Bungakubu Kiyō” 2000, no. 43.

Kokinshū kanjō [in:] Chūsei shinbutsu setsuwa: zoku, ed. Yoshihiro Kondō, Koten Bunko, Tōkyō 1955.

Makino Kazuo, Chūsei no setsuwa to gakumon, Izumi Shoten, Ōsaka 1991. Miwa Masatane, Ietaka katakusho no kentō: “Waka kanjō shidai himitsushō” o megutte, “Ōsaka Furitsu Daigaku Kiyō” 1979, no. 19.

Miwa-ryū shodaiji kuketsu [in:] Shingon shintō, vol. 2, ed. Shūichi Murayama, Shintō Taikei Hensankai, Tōkyō 1992.

Nakano Yūshin (Yūko), Sōtōshū ni okeru “Ketsubonkyō” shinkō (part 2), “Sōtōshū Shūgaku Kenkyūjo Kiyō” 1994, no. 7.

Nanyō Niida (ed.), Kii zoku fudoki, Dai 3 shū, Teikoku Chihō Gyōsei Shuppanbu, Tōkyō 1911.

Nishiki Hitoshi, Akita-ken nanbu no denshō shinshiryō: honkoku to kōsatsu. Mokuren, Jikaku, Komachi ni kan suru mono hachishu, “Akita Daigaku Kyōiku Gakubu Kenkyū Kiyō: Jinbun, Shakai Gakka Bumon” 1991, no. 41.

Senjō Jitsugan, Yūkoku yoin, vol. 5, Ryūshiken Ogawa Tazaemon, Kyōto 1824.

Segawa Kiyoko, Onna no minzokushi: sono kegare to shinpi, Tōkyō Shoseki, Tōkyō 1980.

Shintōshū: Tōyō Bunkobon, ed. Kondō Yoshihiro, Kadokawa Shoten, Tōkyō 1959.

Shōyo Ganteki, Bussestu daizō shōgyō „Ketsubonkyō” wage, ed. Naomi Kōdate, Iwata Shoin, Tōkyō 2014.

Tokiwa monogatari [in:] Kojōruri shōhonshū, vol. 1, ed. Shigeru Yokoyama, Kadokawa Shoten, Tōkyō 1964.

Tsukada Nobutoshi, Gessui gofu no kenkyū, Suikodō, Tōkyō 1937.

Tsūzoku bukkyō hyakka zensho, vol. 3, ed. Nagaoka Jōkun, Kaidō Shoin, Tōkyō 1891.

Yoshida Kazuhiko, Ryūjo no jōbutsu [in:] Josei to bukkyō: Sukui to oshie, vol. 2, eds. Ōsumi Kazuo, Nishiguchi Junko, Heibonsha, Tōkyō 1989.

Yoshida Kōichi, Iwaki Ishikawa ni okeru Izumi Shikibu Densetsu to Koseki: Kinsu-zan Kōkoku-ji Yurai Engi, “Heian Bungaku Kenkyū” 1986, no. 75.

Opublikowane

2023-12-21

Jak cytować

Sobczyk, M. (2023). Japońska poezja jako formuły magiczne w kontekście związków z kobiecą fizjologią. Gdańskie Studia Azji Wschodniej, (24), 40–55. Pobrano z https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/GSAW/article/view/10359

Numer

Dział

Artykuły