Kult Awashimy i jego związki z kobiecą cielesnością
Abstrakt
The purpose of this article is to discuss certain ritual activities and beliefs related to Awashima (Awashima shinkō) with special reference to those involving the female body. It provides the historical background of Awashima based on historical and religious sources, supplemented by some literary examples. This article shows, that the origin legend of Awashima was transmitted by twofold mediums: the official one, promoted by the Awashima Shirine (Awashima Jinja) by means of booklets (such as Kada Awashima Jinja engi, Kada Awashima Jinja ryakuryaku engi), and the folk one (such as Chirizuka monogatari, Kokkei zōdan, Zoku Asuka-gawa), promoted orally by Awashima gannin (questors of Awashima). Both strains of the tradition emphasize women’s matters, such as their reproductive health, maternity, and marriage as areas in which the Awashima deities specialize. Following the analysis, the annual ritual of floating dolls (hina nagashi) on 3 March is presented as a contemporary manifestation of Awashima-related beliefs that only formally bear some similarities to purification rituals. The overall discussion is intended to shed light on a little known aspect of hina matsuri, the meaning of which exceeds that of a Girls’ Festival.
Downloads
Bibliografia
Ariyasu Mika, Awashima shinkō: nyonin kyūsai to umi no shugendō [Wierzenia związane z Awashimą: o ocaleniu kobiet i odmianie ruchu górskiej ascezy z terenów nadmorskich], Tōkyō 2015.
Asakura Haruhiko (red.), Jinrin kinmō zui [Ilustrowany przewodnik po moralności ludzkiej], Tōkyō 1990.
Chirizuka monogatari [w:] Zasshishū [Antologia zapisków różnych], red. Kokumin Bunko Kankōkai, Tōkyō 1912.
Enomoto Shōzō, Nyonin aikan: Tonegawa beri no nyonin shinkō [Kobiece smutki i radości: wierzenia kobiet z miejscowości dorzecza Tone], Nagareyama 1991.
Fujita Minoru, Tanokami shinkō to nigatsu yōka no denshō [Wierzenia związane z bóstwem pola ryżowego oraz tradycje świętowania ósmego dnia drugiego miesiąca] [w:] Koto yōka, Sōsho fōkuroa no shiten [Świętowanie ósmego dnia, Z perspektywy etnograficznej], red. Ōshima Tatehiko, Tōkyō 1989.
Gorai Shigeru, Itan no hōrōsha tachi [Włóczędzy na marginesie ortodoksji], Tōkyō 1995.
Hara Jun’ichirō, Kinsei ni okeru Awashima shinkō to sono tenkai [Wierzenia związane z Awashimą w okresie wczesnonowożytnym oraz ich ewolucja] [w:] Sangaku shinkō to sonraku shakai [Wierzenia związane z kultem gór a ludność wiejska], red. Nishigai Kenji, Tōkyō 2012.
Hosokawa Bintarō, Shiryō: Awashima gannin [Materiały: dziady proszalne z Awashimy] [w:] Minkan Denshō, vol. 16, red. Minkan Denshō no Kai, Tōkyō 1952.
Iwanami bukkyō jiten [Słownik terminów buddyjskich wydawnictwa Iwanami], red. Nakamura Hajime et al., wyd. 1, Tōkyō 1989.
Izawa Banryō, Kōeki zokusetsuben [Refutacja przesądów dla powszechnego pożytku], red. Kokumin Bunko Kankōkai, Tōkyō 1912.
Kada Awashima Jinja ryakuryaku engi [Krótsza historia powstania Świątyni Awashima w Kada] [w:]Ryakuengi shūsei [Antologia krótszych historii powstania świątyń], vol. 2, red. Nakano Takeshi, Tōkyō 1996.
Kaganojō, Awashima Daimyōjin goengi [w:] Kojōrurishū: Kaganojō shōhon [Melorecytacje starojapońskie: skrypty Kaganojō], red. Yokoyama Shigeru, vol. 2, Tōkyō 1971.
Keisei hime hajime [w:] Nihon gikyoku zenshū [Kompletna antologia dramatów japońskich], vol. 5, red. Atsumi Seitarō, Tōkyō 1933.
Kitamura Nobuyo, Kiyū shoran [Przegląd rzeczy zebranych dla rozrywki ku uciesze [czytelnika] [w:] Nihon zuihitsu taisei: bekkan, vol. 3, red. Nihon Zuihitsu Taisei Henshūbu, Tōkyō 1979.
Matsuzaki Kenzō, Pokkuri shinkō: chōju to anraku ōjō kigan [Wierzenia w buddów i bodhisattwów lekkiej śmierci: modlitwy o długowieczność oraz szczęśliwe odrodzenie w Czystej Ziemi], Tōkyō 2007.
Minakawa Mieko, Hina no tanjō: hina sekku ni komerareta tsui no hōjō [O narodzinach lalek dworskich: para lalek jako symbol obfitości w obchodach święta lalek], Yokohama 2015.
Nakamura Yoshio, Mayoke to majinai: koten bungaku no shūhen [Zabiegi apotropaiczne oraz magia: na peryferiach literatury klasycznej], Tōkyō 1995.
Nakayama Tarō, Nihon minzokugaku jiten [Słownik folkloru japońskiego], Tōkyō 1933.
Nihon kokugo daijiten [Wielki słownik języka japońskiego], Shōgakukan 2000–2002.
Nihon shoki [Kronika Japonii], vol. 1 [w:] Nihon koten bungaku taikei, vol. 67, red. Sakamoto Tarō et al., Tōkyō 1980.
Onna daigakushū [Antologia „Wielkich nauk dla kobiet”], red. Ishikawa Matsutarō, Tōkyō 1988.
Orikuchi Shinobu, Hina matsuri no hanashi [O święcie lalek] [w:] Kodai kenkyū: norito no hassei [Studium nad starożytnością: o powstaniu modlitw sintoistycznych], vol. 2, Tōkyō 2003.
Ōshima Tatehiko, Awashima Jinja no shinkō [Wierzenia związane ze Świątynią Awashima] [w:] Ekijin to sono shūhen [Demony chorobotwórcze i pokrewne im wierzenia], red. Ōshima Tatehiko, Minzoku mingei sōsho, vol. 98, Tōkyō 1985.
Sakamoto Kaname, Minkan nenbutsu wasan to anzan kigan [Ludowe wierzenia związane z inwokacją do Amidy a modlitwy o szczęśliwy poród] [w:] Jōdoshū no shomondai [Zagadnienia związane z sektą Czystej Ziemi], red. Fujii Masao, Tōkyō 1978.
Sakata Tomohiro, Kami, oni, haka: Inaba Hōki no minzokugaku kenkyū [Bogowie, diabły, groby. Studium etnograficzne nad regionem Inaba Hōki], Yonago 1995.
Shijidō Kigen, Kokkei zōdan [Pocieszne rozmaitości], vol. 1, red. Kokusho Kankōkai, Tōkyō 1922.
Sugawara Chika, Onna tachi no inori: Kishū Kada no Awashima shinkō [Modlitwy kobiet: Wierzenia związane z Awashimą z Kady w Kishū] [w:] Fīrdo kara manabu minzokugaku [Poznawanie folkloru przez badania terenowe], red. Tōru Yagi, Kyōto 2000.
Wakayama-ken Shinshoku Torishimarijo (red.)., Kii zoku fudoki [Dalsza część opisu ziem i obyczajów prowincji Kii], vol. 1, Kyōto 1910.
Zoku Asuka-gawa [w:] Nihon zuihitsu taisei: Dai 2 ki [Kolekcja esejów japońskich, cykl drugi], vol. 10, red. Nihon Zuihitsu Taisei Henshūbu, Tōkyō 1994.