Metafory produkcji jako przykład metaforycznej dehumanizacji uniwersytetu w prasowym dyskursie wokół reformy nauki i szkolnictwa wyższego (2011–2014)
Słowa kluczowe:
dyskurs, metafora, szkolnictwo wyższe, dehumanizacjaAbstrakt
Artykuł, stanowiący część szerszych badań publicznego dyskursu wokół reformy uniwersytetu, dotyczy grupy kognitywnie rozumianych metafor, określanych tu jako produkcyjne. Perspektywę ich interpretacji wyznacza tytułowe pojęcie dehumanizacji, która dyskursowo może się objawiać przez terminy uznawane za synonimiczne lub w ramach rozbudowanego opisu rzeczywistości. Dlatego celowe jest określenie cech składowych dehumanizacji, czemu służy m.in. psychologiczna koncepcja jej typów oraz składowych autorstwa Nicka Haslama. Prezentacja dehumanizacji uniwersytetu przez metaforę produkcji prowadzi do wskazania obszarów, w jakich objawia się ten ich potencjał, a także pojęciowych związków między konkretnymi przejawami dehumanizacji.
Downloads
Bibliografia
Haslam N., Dehumanization: An Integrative Review, „Personality and Social Psychology Review” 2006, No. 3, s. 252–264.
Kopciuch L., Idea dehumanizacji w filozoficznych teoriach kryzysu kultury [w:] Friedrich Dürrenmatt – dehumanizacja człowieczeństwa, red. W. Słomski, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie Katedra Filozofii, Warszawa 2008.
Kozyr-Kowalski S., Uniwersytet a rynek, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.
Kwiek M., Uniwersytet w dobie przemian. Instytucje i kadra akademicka w dobie rosnącej konkurencji, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2015.
Lakoff. G, Johnson M., Metafory w naszym życiu, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2011, s. 32.
Ostrowicka H., Stankiewicz Ł., Prawdy biznesu i kłamstwa akademii – porządek dyskursu o szkolnictwie wyższym w Polsce, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” 2019, nr 1–2, s. 136–153.
Pająk E., Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
Wiedza, ideologia, władza. O społecznej funkcji uniwersytetu w społeczeństwie rynkowym, red. P. Żuk, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012.
Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego PWN, Warszawa 2008.
Źródła internetowe:
Encyklopedia zarządzania, https://mfiles.pl/pl/index.php/Strona_g%C5%82%C3%B3wna (dostęp: 30.09.2023).
Wielki Słownik Języka Polskiego, www.wsjp.pl (dostęp: 30.09.2023).
Źródła cytowanego materiału prasowego:
Antonowicz D., Bilewicz M., Kulczycki E., Uciec z peryferii nauki, „Gazeta Wyborcza”, 14.06.2014, https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,16153460,uciec-z-peryferii-nauki.html (dostęp: 30.09.2023).
Bendyk E., Uczone bzdury, „Polityka” 2013, nr 43, s. 73–75.
Białecki I., Uczelnie powinny kształcić elity. Nowy system do tego nie doprowadzi (rozm. U. Mirowska-Łoskot), „Dziennik Gazeta Prawna” 2011, nr 78, s. 1.
Boczkowska K., Absolwent: mechanik czy humanista?, „Gazeta Wyborcza” 2013, nr 107, s. 1.
Budzicz Ł., Wolę punkty od kolesiów, „Gazeta Wyborcza” 2014, nr 119, s. 16.
Drzewiecki R., Szkoła, kuźnia niewolników, „Dziennik Gazeta Prawna” 2023, nr 246, s. 38–39.
Jemielniak D., Grzeszna reforma, „Polityka” 2014, nr 2, s. 64–65.
Korbiel A., Praca to tylko bilans zysków i strat, „Gazeta Wyborcza”, 14.05.2012. https://wyborcza.pl/ 7,95891,11720754,praca-to-tylko-bilans-zyskow-i-strat-list.html (dostęp: 30.09.2023).
Krajewski A., Studenci są coraz głupsi? Czy to szkoła nie daje rady?, „Newsweek”, 10/10/2011, https://www.newsweek.pl/polska/rekrutacja-na-studia-studenci-sa-coraz-glupsi/361ymfs (dostęp: 30.09.2023).
Król M., Uniwersytety nie dla każdego, „Dziennik Gazeta Prawna” 2013, nr 188, s. 1–2.
Krzemiński I., Jak popsuli nam naukę, „Gazeta Wyborcza” 2014, nr 113, s. 17.
Kuisz J., Student wielokierunkowy, „Gazeta Wyborcza”, 11.06.2014. https://wyborcza.pl/politykaekstra/7,132907,16132550,o-oplatach-za-nauke-student-wielokierunkowy.html (dostęp: 30.09.2023).
Kutka M., Suchecka J., Dziecko ma robić zadania i nie dyskutować, „Gazeta Wyborcza”, 02.12.2011, https://wyborcza.pl/7,75398,10744658,dziecko-ma-robic-zadania-i-nie-dyskutowac.html (dostęp: 30.09.2023).
Legutko R., Zabijanie filozofii, „Rzeczpospolita” 2014, nr 16, s. 1.
Leszczyński A., Gorzkie żale, „Gazeta Wyborcza” 2011, nr 5, s. 24.
Łagosz M., Innowacja – nowa królowa Polski, „Gazeta Wyborcza”, 24.01.2014, https://wyborcza. pl/magazyn/7,124059,15333976,innowacja-nowa-krolowa-polski.html (dostęp: 30.09.2023).
Markiewicz P., Koniec z produkcją baranów, „Gazeta Wyborcza”, 18.05.2013, https://wyborcza. pl/magazyn/7,124059,13932987,pan-mnie-zna-ja-tego-nie-czytam-wystarcza-streszczenia. html (dostęp 30.09.2023).
Mirowska-Łoskot U., Jak uczelnia może zdobyć dodatkowe środki na kształcenie, „Dziennik Gazeta Prawna” 2011, nr 134, s. 1.
Mirowska-Łoskot U., Uczelnie stały się maszynkami do zarabiania pieniędzy, „Dziennik Gazeta Prawna” 2014, nr 181, s. 8.
MJD, Od pomysłu do przemysłu – nauka a biznes, Dziennik Gazeta Prawna” 2013, nr 176, s. 3.
Niemczyńska M.L., Szkoła potrzebuje represji, „Gazeta Wyborcza” 2013, nr 121, s. 35.
Nowak P., W sidłach retorów, „Rzeczpospolita” 2014, nr 236, s. 16.
Osiatyński W., Reforma nauki. Profesor od 9 do 17, rozm. A. Leszczyński, „Gazeta Wyborcza”, 14.02.2011, https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,9094584,reforma-nauki-profesor-od- -9-do-17.html (dostęp: 30.09.2023).
Petru R., W pułapce niskich płac, „Rzeczpospolita”, 16.01.2014, https://www.rp.pl/opinie-ekonomiczne/art12673811-w-pulapce-niskich-plac (dostęp: 30.09.2023).
Siewiorek R., Nim trafimy do umysłowego chlewa, „Gazeta Wyborcza”, 21.12.2013, https:// wyborcza.pl/magazyn/7,124059,15170493,nim-trafimy-do-umyslowego-chlewa.html (dostęp: 30.09.2023).
Szkudlarek T., Mądrość 2.0, rozm. M. Jędrysik, „Gazeta Wyborcza”, 15.01.2011, https://wyborcza. pl/magazyn/7,124059,8951281,madrosc-2-0.html (dostęp: 30.09.2023).
Sztabińska J., Sukces i porażka w jednym to dobry początek, „Dziennik Gazeta Prawna” 2012, nr 135, s. 2.
Sztompka P., Zakład przerobu studentów, „Gazeta Wyborcza” 2014, nr 119, s. 16.
Szwed K., Piszący łzawe listy studenci, pretensje miejcie tylko do siebie, „Gazeta Wyborcza” 2012, nr 204, s. 33.
Środa M., Nierentowna?, „Gazeta Wyborcza”, 02.01.2014, https://bialystok.wyborcza.pl/bialystok/7,35241,15214617,nierentowna-komentarz-w-sprawie-zamykania-filozofii-na-uwb.html (dostęp: 30.09.2023).
Tusk D., Trzecia fala nowoczesności, „Gazeta Wyborcza”, 19.03.2011, https://wyborcza.pl/ magazyn/7,124059,9282508,plan-premiera-dla-polski-trzecia-fala-nowoczesnosci.html#S. embed_link-K.C-B.1-L.1.zw (dostęp: 30.09.2023).
Walicki A., Nie namawiajcie uczonych do kłamstwa i kradzieży, „Gazeta Wyborcza” 2013, nr 168, s. 33.
Walicki A., Nieświęty sojusz biurokracji z rynkiem, „Gazeta Wyborcza” 2013, nr 126, s. 22.