Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweO transformacji normatywnego pojęcia władzy. Perspektywa europocentryczna
DOI:
https://doi.org/10.26881/prog.2023.13.05Słowa kluczowe:
władza, oświecenie, kontroświecenie, Marks, EngelsAbstrakt
Artykuł stanowi propozycję europocentrycznego, normatywnego przedstawienia transformacji pojęcia władzy. Autor, skupiając się na interpretacjach normatywnych, posługuje się matrycą oświecenie – kontroświecenie – nowa jakość w postaci Marksa i Engelsa / liberalizm – konserwatyzm – myśl lewicowa. Zaproponowana transformacja wiąże konserwatyzm/kontroświecenie z patriarchatem (władza Ojców), liberalizm/oświecenie z władzą Ojców Prawodawców. Z kolei pojęcie władzy Marksa i Engelsa przedstawione zostaje jako uwikłane w ambiwalencje eliminacji (zniesienia) władzy a możliwości jej przejęcia, a także sporu o podmiot społecznej zmiany i ewentualnych wizji normatywnych.
Downloads
Bibliografia
Agamben G., 2008, Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie, tłum. M. Salwa, Warszawa.
Arystoteles, 2004, Polityka, tłum. L. Piotrowicz, http://biblioteka.kijowski.pl/arystoteles/polityka.pdf [dostęp: 30.10.2022].
Balibar É., 2007, Filozofia Marksa, tłum. A. Staroń, Warszawa.
Brace L., 2018, Politics of Slavery, Edinburgh.
Deneen P.J., 2018, Why Liberalism Failed, New Haven-London.
Dobrowolski J., 2020, Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii filozoficznej i społecznej świata nowoczesnego, Warszawa.
Dybel P., Wróbel S., 2008, Granice polityczności. Od polityki emancypacji do polityki życia, Warszawa.
Filipowicz S., 2014, Galimatias. Zaprzepaszczony sens Oświecenia, Warszawa.
Foucault M., 1998, Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1976, tłum. M. Kowalska, Warszawa.
Foucault M., 2000, „Omnes et singulatim”: przyczynek do krytyki politycznego rozumu, w: M. Foucault,
Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński. Warszawa-Wrocław.
Hansen M.H., 2010, Polis. An Introduction to the Ancient Greek City-State, Oxford-New York.
Hearn J., 2014, On the social evolution of power to/over, „Journal of Political Power”, Vol. 7, No. 2.
Hindess B., 1999, Filozofie władzy. Od Hobbesa do Foucaulta, tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa-Wrocław.
Hobson J.M., 2004, The Eastern Origins of Western Civilisation, Cambridge-New York.
Hudzik J.P., 2018, Państwo i obcy: o końcu i początku teorii polityki, w: W. Bulira (red.), Granice teorii polityki. Świat zachodni w stanie zagrożenia, Lublin.
Kelly P., 2007, Liberalizm, tłum. S. Królak, Warszawa.
Krzeski J., Piekarska A., 2017, Autonomia oporu – Marks, Spinoza i akumulacja pierwotna, „Praktyka Teoretyczna”, t. 25, nr 3.
Kowalski J., 1982, Władza, w: Słownik filozofii marksistowskiej, Warszawa.
Laclau E., Mouffe Ch., 2007, Hegemonia i socjalistyczna strategia. Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej, tłum. S. Królak, Wrocław.
Leszczyński D., Rasiński L., 1999, Nowy Lewiatan, w: B. Hindess, Filozofie władzy. Od Hobbesa do Foucaulta, Warszawa-Wrocław.
Marcuse H., 1991, Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego, tłum. S. Konopacki i inni, Warszawa.
Marks K., Engels F., 1949, Manifest komunistyczny, w: K. Marks, F. Engels, Dzieła wybrane w dwóch tomach, t. 1, Warszawa.
Moll Ł., 2019, Komunalny zwrot późnego Marksa i kommonizm dóbr wspólnych, „Studia Socjologiczne”, t. 235, nr 4.
Overbeck J.R., 2010, Concepts and Historical Perspectives on Power, w: A. Guinote, T.K. Vescio (eds.), The Social Psychology of Power, New York.
Patterson O., 2006, Wolność, niewolnictwo i nowoczesna konstrukcja uprawnień, w: H. Joas, K. Wiegandt (red.), Kulturowe wartości Europy, tłum. M. Bucholc, M. Kaczmarczyk, Warszawa.
Popper K.R., 1993, Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1: Urok Platona, tłum. H. Krahelska, Warszawa.
Pospiszyl M., 2013, Ateologia wielości. Katechon, pompa próżniowa i biopolityka, „Praktyka Teoretyczna”, t. 8, nr 2.
Pospiszyl M., 2016, Anomiczni Żonglerzy. Ciało polityczne i późnośredniowieczna maszyna antropologiczna, „Praktyka Teoretyczna”, t. 19, nr 1.
Rasiński L., 2012, Śladami Marksa i Wittgensteina. Krytyka społeczna bez teorii krytycznej, Warszawa.
Russel B., 1997, Władza i jednostka, tłum. H. Jankowska, Warszawa.
Russel B., 2001, Władza. Nowa analiza społeczna, tłum. M. Kądzielski, R. Gołębiewski, Warszawa.
Simon Y.R., 1998, Ogólna teoria władzy, tłum. M. Szopski, Kraków.
Waśkiewicz A., 1998, Interpretacja teorii politycznej. Spór o metodę we współczesnej literaturze anglosaskiej, Warszawa.
Węgrzecki J., 2020, Teoria polityki – powszechność interpretacjonizmu na przykładzie rekonstrukcji, „Teoria Polityki”, nr 4.
Wolf E.R., 1999, Envisioning Power: Ideologies of Dominance and Crisis, Berkeley-Los Angeles-London.
Wolf E.R., 2001a, Building the Nation, w: E.R. Wolf, S. Silverman, Pathways of Power: Buildingan Anthropology of the Modern World, Berkeley-Los Angeles-London.
Wolf E.R., 2001b, Perilous Ideas: Race, Culture, People, w: E.R. Wolf, S. Silverman, Pathways of Power:
Building an Anthropology of the Modern World, Berkeley-Los Angeles-London.
Wróbel S., 2002, Władza i rozum. Stadia rozwojowe krytycznej teorii społeczne j, Poznań.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Progress
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
