Academic Scientific JournalsOn the Transformation of the Normative Concept of Power. A Eurocentric Perspective
DOI:
https://doi.org/10.26881/prog.2023.13.05Keywords:
power, enlightenment, counterenlightenment, Marx, EngelsAbstract
The article is a proposal for a Eurocentric, normative presentation of the transformation of the concept of power. The author, focusing on normative interpretations, uses the matrix Enlightenment-Counter-Enlightenment-New Quality in the form of Marx and Engels/liberalism-conservatism-leftist thought. The proposed transformation links conservatism/counter-Enlightenment with patriarchy (the authority of the Fathers), and liberalism/enlightenment (the authority of the Legislative Fathers). In turn, the concept of power by Marx and Engels is presented as entangled in the ambivalence of the elimination (Aufhebung) of power and the possibility of taking over it, as well as the dispute over the subject of social change and possible normative visions.
Downloads
References
Agamben G., 2008, Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie, tłum. M. Salwa, Warszawa.
Arystoteles, 2004, Polityka, tłum. L. Piotrowicz, http://biblioteka.kijowski.pl/arystoteles/polityka.pdf [dostęp: 30.10.2022].
Balibar É., 2007, Filozofia Marksa, tłum. A. Staroń, Warszawa.
Brace L., 2018, Politics of Slavery, Edinburgh.
Deneen P.J., 2018, Why Liberalism Failed, New Haven-London.
Dobrowolski J., 2020, Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii filozoficznej i społecznej świata nowoczesnego, Warszawa.
Dybel P., Wróbel S., 2008, Granice polityczności. Od polityki emancypacji do polityki życia, Warszawa.
Filipowicz S., 2014, Galimatias. Zaprzepaszczony sens Oświecenia, Warszawa.
Foucault M., 1998, Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1976, tłum. M. Kowalska, Warszawa.
Foucault M., 2000, „Omnes et singulatim”: przyczynek do krytyki politycznego rozumu, w: M. Foucault,
Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński. Warszawa-Wrocław.
Hansen M.H., 2010, Polis. An Introduction to the Ancient Greek City-State, Oxford-New York.
Hearn J., 2014, On the social evolution of power to/over, „Journal of Political Power”, Vol. 7, No. 2.
Hindess B., 1999, Filozofie władzy. Od Hobbesa do Foucaulta, tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa-Wrocław.
Hobson J.M., 2004, The Eastern Origins of Western Civilisation, Cambridge-New York.
Hudzik J.P., 2018, Państwo i obcy: o końcu i początku teorii polityki, w: W. Bulira (red.), Granice teorii polityki. Świat zachodni w stanie zagrożenia, Lublin.
Kelly P., 2007, Liberalizm, tłum. S. Królak, Warszawa.
Krzeski J., Piekarska A., 2017, Autonomia oporu – Marks, Spinoza i akumulacja pierwotna, „Praktyka Teoretyczna”, t. 25, nr 3.
Kowalski J., 1982, Władza, w: Słownik filozofii marksistowskiej, Warszawa.
Laclau E., Mouffe Ch., 2007, Hegemonia i socjalistyczna strategia. Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej, tłum. S. Królak, Wrocław.
Leszczyński D., Rasiński L., 1999, Nowy Lewiatan, w: B. Hindess, Filozofie władzy. Od Hobbesa do Foucaulta, Warszawa-Wrocław.
Marcuse H., 1991, Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego, tłum. S. Konopacki i inni, Warszawa.
Marks K., Engels F., 1949, Manifest komunistyczny, w: K. Marks, F. Engels, Dzieła wybrane w dwóch tomach, t. 1, Warszawa.
Moll Ł., 2019, Komunalny zwrot późnego Marksa i kommonizm dóbr wspólnych, „Studia Socjologiczne”, t. 235, nr 4.
Overbeck J.R., 2010, Concepts and Historical Perspectives on Power, w: A. Guinote, T.K. Vescio (eds.), The Social Psychology of Power, New York.
Patterson O., 2006, Wolność, niewolnictwo i nowoczesna konstrukcja uprawnień, w: H. Joas, K. Wiegandt (red.), Kulturowe wartości Europy, tłum. M. Bucholc, M. Kaczmarczyk, Warszawa.
Popper K.R., 1993, Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1: Urok Platona, tłum. H. Krahelska, Warszawa.
Pospiszyl M., 2013, Ateologia wielości. Katechon, pompa próżniowa i biopolityka, „Praktyka Teoretyczna”, t. 8, nr 2.
Pospiszyl M., 2016, Anomiczni Żonglerzy. Ciało polityczne i późnośredniowieczna maszyna antropologiczna, „Praktyka Teoretyczna”, t. 19, nr 1.
Rasiński L., 2012, Śladami Marksa i Wittgensteina. Krytyka społeczna bez teorii krytycznej, Warszawa.
Russel B., 1997, Władza i jednostka, tłum. H. Jankowska, Warszawa.
Russel B., 2001, Władza. Nowa analiza społeczna, tłum. M. Kądzielski, R. Gołębiewski, Warszawa.
Simon Y.R., 1998, Ogólna teoria władzy, tłum. M. Szopski, Kraków.
Waśkiewicz A., 1998, Interpretacja teorii politycznej. Spór o metodę we współczesnej literaturze anglosaskiej, Warszawa.
Węgrzecki J., 2020, Teoria polityki – powszechność interpretacjonizmu na przykładzie rekonstrukcji, „Teoria Polityki”, nr 4.
Wolf E.R., 1999, Envisioning Power: Ideologies of Dominance and Crisis, Berkeley-Los Angeles-London.
Wolf E.R., 2001a, Building the Nation, w: E.R. Wolf, S. Silverman, Pathways of Power: Buildingan Anthropology of the Modern World, Berkeley-Los Angeles-London.
Wolf E.R., 2001b, Perilous Ideas: Race, Culture, People, w: E.R. Wolf, S. Silverman, Pathways of Power:
Building an Anthropology of the Modern World, Berkeley-Los Angeles-London.
Wróbel S., 2002, Władza i rozum. Stadia rozwojowe krytycznej teorii społeczne j, Poznań.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Progress
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
