Należności związane ze zwolnieniem funkcjonariusza Straży Granicznej ze służby

Autor

DOI:

https://doi.org/10.26881/prog.2024.15.06

Słowa kluczowe:

uposażenie, funkcjonariusz, stosunek służbowy, zwolnienie

Abstrakt

W związku ze zwolnieniem ze służby funkcjonariusza Straży Granicznej nabywa on uprawnienie do należności z tym związanych. Jest to jeden z elementów wiążących się z administracyjnoprawnym stosunkiem służbowym, będącym podstawą powołania funkcjonariusza do służby. Ustawodawca uzależnił wypłatę należności związanych ze zwolnieniem od przyczyny rozwiązania stosunku służbowego, co oznacza, że obowiązek wypłaty należności zdeterminowany jest przez podstawę prawną zwolnienia ze służby funkcjonariusza. Celem wypłaty tych świadczeń jest ułatwienie funkcjonariuszowi rozpoczęcia funkcjonowania już poza służbą. Jednocześnie odpowiednia wysokość należności funkcjonariusza Straży Granicznej musi w należyty sposób rekompensować odpowiednio trud, ograniczenia i wyrzeczenia związane z pełnieniem
służby w tej formacji. Ustawodawca przewidział następujące świadczenia związane ze zwolnieniem: odprawa, ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, rekompensata pieniężna w zamian za ponadwymiarowy czas służby, zwrot kosztów przejazdu do obranego miejsca zamieszkania, zryczałtowany ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany w danym roku przejazd oraz dodatkowe świadczenie pieniężne.

Podstawowym celem niniejszej pracy jest ocena obowiązujących regulacji prawnych dotyczących należności związanych z rozwiązaniem stosunku służbowego funkcjonariusza Straży Granicznej. Niewątpliwie należności te wpływają korzystnie zarówno na liczbę potencjalnych kandydatów do służby, jak i w kontekście dalszego pozostawania funkcjonariuszy w służbie. Wybór analizowanego problemu badawczego powinien zostać odpowiednio uzasadniony, stąd też zdecydowano się na sformułowanie głównego problemu badawczego w postaci pytania: Czy należności związane ze zwolnieniem ze służby funkcjonariusza Straży Granicznej w odpowiedni sposób rekompensują trudy pełnionej służby?

W związku z powyższym sformułowana została też hipoteza badawcza polegająca na przyjęciu, że: Przepisy zawarte w ustawie o Straży Granicznej dotyczące należności związanych ze zwolnieniem ze służby funkcjonariusza Straży Granicznej w odpowiedni sposób rekompensują trudy pełnionej służby.

Elementem niezbędnym do osiągnięcia założonego celu naukowego jest ustalenie odpowiedniej metody badawczej. Znaczenie podstawowe miała metoda formalno-dogmatyczna wzbogacona w niektórych miejscach o metodęteoretyczno-prawną. Istotnym elementem pracy była analiza orzecznictwa. Dokonano analizy orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wojewódzkich sądów administracyjnych. Przyjęte metody badawcze umożliwiły osiągnięcie wyznaczonych przez autora celów pracy.

Downloads

Biogram autora

Mariusz Domżalski - 8 Dywizja Zmechanizowana im. gen. broni Tadeusza Buka

Referent prawny pełniący służbę w Dowództwie 18 Dywizji Zmechanizowanej im. gen. broni Tadeusza Buka w Siedlcach. Obecnie w stopniu majora. Doktor nauk prawnych. Jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół stosunków służbowych formacji umundurowanych oraz żołnierzy zawodowych.

Bibliografia

Literatura

Baran K.W., 2011, O systematyce i delimitacji niepracowniczych stosunków zatrudnienia, w: Z. Kubot, T. Kuczyński (red.), Z zagadnień prawa pracy i prawa socjalnego. Księga jubileuszowa Profesora Herberta Szurgacza, Warszawa.

Brzostowski W., 2017, Charakter prawny zatrudnienia żołnierzy zawodowych, „Roczniki Administracji i Prawa”, nr XVII.

Czechowski M., 2016, Prawny charakter zatrudnienia żołnierzy zawodowych, Toruń.

Czerniak-Swędzioł J., 2017, Źródła regulacji pozaumownych stosunków pracy, w: Z. Góral, System prawa pracy, t. IV: Indywidualne prawo pracy. Pozaumowne stosunki prawa pracy, Warszawa.

Domżalski M., 2022, Uposażenie żołnierzy zawodowych, „Cybersecurity and Law”, nr 2.

Karpiuk M., 2016, Stosunek służbowy militaryzacji, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny”, nr 3.

Kuczyński T., 2000, Właściwość sądu administracyjnego w sprawach stosunków służbowych, Wrocław.

Maj S., 2008, Postępowanie dyscyplinarne w służbach mundurowych, Warszawa.

Stelina J., 2011, Strony i nawiązanie stosunków służbowych, w: R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Stosunek służbowy, t. 11, Warszawa.

Szustakiewicz P., 2012, Stosunki służbowe funkcjonariuszy służb mundurowych i żołnierzy zawodowych jako sprawa administracyjna, Warszawa.

Szustakiewicz P., 2013, Świadczenia pieniężne związane z prawem do lokalu mieszkalnego emerytów i funkcjonariuszy służb mundurowych w orzecznictwie sądów administracyjnych, „Ius Novum”, nr 3.

Akty prawne

Ustawa z dnia 14 sierpnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1610 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 915).

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 171 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 10 czerwca 2009 r. w sprawie rozkładu czasu służby funkcjonariuszy Straży Granicznej (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2319).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie warunków przyznawania funkcjonariuszom Straży Granicznej oraz członkom ich rodzin zryczałtowanego równoważnika pieniężnego w razie niewykorzystania przysługującego przejazdu na koszt właściwego organu Straży Granicznej (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 248).

Orzecznictwo

Wyrok TK z dnia 13 lutego 2007 r., K 46/05, LEX nr 245355.

Uchwała SN z dnia 18 grudnia 1992 r., III AZP 27/92, LEX nr 9562.

Wyrok SN z dnia 9 grudnia 2015 r., I PK 1/15, LEX nr 1959540.

Wyrok SN z dnia 23 listopada 2004 r., I PK 35/04, LEX nr 149349.

Wyrok NSA z dnia 25 października 2023 r., III OSK 2580/21, LEX nr 3622710.

Wyrok NSA z dnia 29 czerwca 2023 r., III OSK 374/22, LEX nr 3592670.

Wyrok NSA z dnia 25 marca 2022 r., III OSK 1601/21, LEX nr 3327743.

Wyrok NSA z dnia 22 marca 2022 r., III OSK 1244/21, LEX nr 3347046.

Wyrok NSA z dnia 26 stycznia 2022 r., III OSK 491/21, LEX nr 3323068.

Wyrok NSA z dnia 9 grudnia 2020 r., I OSK 2448/18, LEX nr 3093278.

Wyrok NSA z dnia 13 września 2018 r., I OSK 2440/16, LEX nr 2562386.

Wyrok NSA z dnia 8 grudnia 2017 r., I OSK 369/16, LEX nr 2441393.

Pobrania

Opublikowane

2024-12-31

Jak cytować

Domżalski, M. (2024). Należności związane ze zwolnieniem funkcjonariusza Straży Granicznej ze służby. Progress, (15), 66–78. https://doi.org/10.26881/prog.2024.15.06