Definiowanie wybranych derywatów słowotwórczych i wyrazów wieloznacznych przez osobę niepełnosprawną intelektualnie w stopniu lekkim (studium przypadku)

Autor

  • Krzysztof Hryckowian Uniwersytet Gdański

Słowa kluczowe:

derywat, kompetencja semantyczna, sprawność leksykalna, niepełnosprawność intelektualna

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest opis kompetencji słowotwórczej i semantycznej dwudziestosiedmioletniej Sary niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu lekkim z niedosłuchem obustronnym. Celem jest potwierdzenie tezy o tym, że deficyty intelektualne mogą utrudniać wskazywanie relacji formalno-semantycznej oraz odczytywanie wyrazów wieloznacznych. Przeprowadzona analiza jest próbą określenia sprawności w zakresie sposobów określania i rozpoznawania cech wybranych konstrukcji słowotwórczych i wyrazów wieloznacznych, oraz ukazania specyficznych cech treści znaczeniowej pojęcia, co może być wskazówką do opracowania właściwego postępowania logopedycznego.

Downloads

Download data is not yet available.

Biogram autora

Krzysztof Hryckowian - Uniwersytet Gdański

Krzysztof Hryckowian – absolwent Akademii Pomorskiej w Słupsku (filologia polska, specjalność logopedyczna, studia licencjackie) oraz Uniwersytetu Gdańskiego (logopedia, specjalność neurologopedia, studia magisterskie). Polonista, logopeda i neurologopeda. Doświadczenie zawodowe zdobył podczas praktyk logopedycznych m.in. w Zespole Szkół Specjalnych nr 1 w Gdańsku i na oddziale rehabilitacji neurologicznej w jednym z gdańskich szpitali. W ramach wolontariatu prowadził terapię pacjentów z niepełnosprawnością intelektualną. Pracował także w przedszkolu jako logopeda. Obecnie kontynuuje naukę na Filologicznych Studiach Doktoranckich Uniwersytetu Gdańskiego. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień związanych z zaburzeniami komunikacji językowej pacjentów z niepełnosprawnością intelektualną, kompetencją słowotwórczą uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym, gramatyką polską (szczególnie fonetyką i fonologią, słowotwórstwem) oraz zaburzeniami artykulacyjnymi.

Bibliografia

Banaszkiewicz A., 2015, Studium przypadku (case study) jako metoda badań logopedycznych [w:] Metodologia badań logopedycznych z perspektywy teorii i praktyki, red. S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk: Harmonia Universalis.

Bartmiński J., 2007, Językowe podstawy obrazu świata, wyd. 2 uzup., Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Binkuńska E., 2012, Procesy definiowania u dzieci cztero-, szcześcio- i ośmioletnich [w:] Logopedia: wybrane aspekty historii, teorii i praktyki, red. S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk: Harmonia Universalis.

Borowiec H., 2014, Dziecięce rozumienie świata. Studium lingwistyczne, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Błeszyński J., 2012, Diagnoza rozwoju mowy osób z niepełnosprawnością intelektualną [w:] Diagnoza logopedyczna, red. E. Czaplewska, S. Milewski, Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Borębowicz G., 2016, Położnictwo i ginekologia, t. 1–2, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

Grabias S., 2012, O ostrość refleksji naukowej: przedmiot logopedii i procedury logopedycznego postępowania [w:] Logopedia: wybrane aspekty historii, teorii i praktyki, Gdańsk: Harmonia Universalis.

Grabias S. et al., red., 2015, Postępowanie logopedyczne. Standardy terapii [w:] Logopedia: standardy postępowania logopedycznego, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Grzegorczykowa R., 1972, Zarys słowotwórstwa polskiego: słowotwórstwo opisowe, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Grzegorczykowa R., 2010, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, wyd. 4 rozsz., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Grzegorczykowa R., Szymanek B., 2001, Kategorie słowotwórcze w perspektywie kognitywnej [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin: Wiedza o kulturze.

Kaczorowska-Bray K., 2012, Zaburzenia komunikacji językowej w grupie osób z niepełnosprawnością intelektualną [w:] Diagnoza i terapia logopedyczna osób z niepełnosprawnością intelektualną, red. J.J. Błeszyński, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk: Harmonia Universalis.

Kaczorowska-Bray K., 2017, Zaburzenia mowy u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną – trudności badawcze [w:] Studia logopedyczno-lingwistyczne: księga jubileuszowa z okazji 70-lecia urodzin Profesora Edwarda Łuczyńskiego, red. S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, B. Kamińska, Gdańsk: Harmonia Universalis.

Kawalec W., Grenda R., Ziółkowska H., red., 2015, Pediatria, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

Kowalik S., 2005, Psychologia niepełnosprawności umysłowej [w:] Psychologia kliniczna, red. H. Sęk, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Maciejewska A., 2012, Sprawność definiowania w rozwoju mowy i niektórych jej zaburzeniach [w:] Logopedia: wybrane aspekty historii, teorii i praktyki, red. S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk: Harmonia Universalis.

Marszałek M., 2010, Rozumienie znaczeń słów przez dzieci z zespołem Downa, „Nowa Logopedia”, t. 1, Kraków: Collegium Columbinum.

Michalik M., 2010, Między językiem, myśleniem a rzeczywistością – budowanie kompetencji gramatyczno-leksykalnej dziecka podejrzewanego o upośledzenie intelektualne: studium przypadku, „Nowa Logopedia”, t. 1, Kraków: Collegium Columbinum.

Michalik M., 2013, Porażona interakcja. Koncpecja interakcji językowej jako głos w sprawie dyzartrii o podłożu mózgowego porażenia dziecięcego, „Nowa Logopedia”, t. 4, Kraków: Collegium Columbinum.

Muzyka-Furtak E., 2010, Konstrukcje słowotwórcze w świadomości językowej dzieci niesłyszących, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Muzyka-Furtak E., 2015, Wyrazy pochodne w słowniku dzieci z uszkodzeniami słuchu [w:] red. E. Muzyka-Furtak, Surdologopedia: teoria i praktyka, Gdańsk: Harmonia Universalis.

Nowakowska-Kempa I., 1993, Definiowanie znaczenia wyrażeń w kognitywizmie. Wybrane zagadnienia [w:] O definicjach i definiowaniu, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Panasiuk J., 2013, Sprawności interakcyjne i komunikacyjne jako kryteria różnicowania zaburzeń rozwojowych, „Nowa Logopedia” , t. 4, Kraków: Collegium Columbinum.

Panasiuk J., 2015, Rozumieć po ludzku: od kodu polikonkretnego do hierarchicznego w rozumieniu świata, „Nowa Logopedia”, t. 6, Kraków: Collegium Columbinum.

Sobol E., Drabik L., red., 2007, Szkolny słownik języka polskiego PWN, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tarkowski Z., Góral-Półrola J., 2012, Komunikacja słowna z udziałem osoby upośledzonej umysłowo [w:] Wprowadzenie do neurologopedii, red. A. Obrębowski, Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne.

Tarkowski Z., 2005, Mowa osób upośledzonych umysłowo i jej zaburzenia [w:] Podstawy neurologopedii, red. T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Wielki słownik języka polskiego, 2017, Instytut Języka Polskiego PAN, http://www.wsjp.pl [dostęp: 30.03.2017].

Wojan K., 2016, Język fiński w teorii i praktyce, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Pobrania

Opublikowane

2017-12-06

Jak cytować

Hryckowian, K. . (2017). Definiowanie wybranych derywatów słowotwórczych i wyrazów wieloznacznych przez osobę niepełnosprawną intelektualnie w stopniu lekkim (studium przypadku). Progress, (2), 21–41. Pobrano z https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/Progress/article/view/4631