O przemianach kobiecych postaci w filmach animowanych Walta Disneya
DOI:
https://doi.org/10.26881/prog.2020.8.08Słowa kluczowe:
księżniczka, film animowany, Disney, rasizm, niepełnosprawnośćAbstrakt
Na przestrzeni dziesięcioleci zmieniał się wizerunek postaci tworzonych przez wytwórnię filmową Walta Disneya. Szczególnej ewolucji zostały poddane bohaterki z serii o księżniczkach. Przemiany zachodzące w zachowaniu baśniowych postaci doskonale odzwierciedlają zmiany, jakie zachodziły w społeczeństwie, szczególnie amerykańskim, od czasów II wojny światowej aż po współczesność.
Początkowo królewny reprezentowały tradycyjny model kobiecości, rodem z XIX wieku, wraz z upływem czasu ich osobowość zmieniała się. Kobiece bohaterki powoli porzucały domowe obowiązki i balowe suknie na rzecz miecza i łuku, za pomocą których zaczęły walczyć o swoje prawa i przywileje. Współcześnie księżniczki to symbole kultury, odzwierciedlające problemy społeczne. Badacze dopatrują się wśród nich alegorii niepełnosprawności lub walki z rasizmem. Animowane opowieści coraz częściej powstają w wersjach aktorskich, które nierzadko łamią klasyczną konwencję i pokazują świat przedstawiony w zupełnie inny sposób.
W artykule poruszono wątki związane ze statusem księżniczek Disneya w popkulturze, ewolucją ich zachowań oraz nieoczywistymi symbolami w poszczególnych historiach.
Downloads
Bibliografia
Bettelheim B., 2010, Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, Warszawa.
Bogunia-Borowska M., 2006, Gender studies w przedszkolu. Wizerunki kobiet w dobranockach, czyli co Bob Budowniczy i Listonosz Pat myślą o feminizmie, „Kultura Popularna”, nr 1.
Czarna księżniczka Disneya propaguje rasizm, wp.pl, film.wp.pl/czarna-ksiezniczka-disneya-propaguje-rasizm-6025900687131777g [dostęp: 28.09.2019].
Davis M., 2014, From Snow to Ice: A Study of the Progression of Disney Princesses from 1937 to 2014.
Film matters, http://www.micheleleigh.net/wp-content/uploads/2014/01/snow-to-ice.pdf [dostęp: 13.01.2018].
Disney announces that Woody will be openly bisexual in Toy Story 4, 2019, NPC Daily, npcdaily.com/2758/disney-announces-that-woody-will-be-openly-bisexual-in-toy-story-4/ [dostęp: 10.10.2019].
England D.E., Descartes L., Collier-Meek M.A., 2011, Gender Role Portrayal and the Disney Princesses. Sex roles, http://fliphtml5.com/wmuo/ohda/basic [dostęp: 20.11.2017].
Giroux H., 1999, The Mouse that Roared: Disney and the End of Innocence, Lanham.
Golden J.C., Jacoby J.W., 2017, Playing Princess: Preschool Girls’ Interpretations of Gender Stereotypes in Disney Princess Media. Sex roles, https://link.springer.com/article/10.1007/s11199-017-0773-8 [dostęp: 14.01. 2018].
Laska E.I., 2005, Dzieciństwo w świecie mediów – szanse i zagrożenia [w:] Dziecko w świecie wiedzy, informacji i komunikacji, red. S. Juszczyk, I. Polewczyk, Toruń.
Price D.A., Pocahontas -powhatan princess, 2020, Encyklopedia Britannica, www.britannica.com/biography/Pocahontas-Powhatan-princess [dostęp: 23.05.2020].
Radkiewicz M. (red.), 2003, Gender w kulturze popularnej, Kraków.
Resene M., 2017, From Evil Queen to Disabled Teen: Frozen Introduces Disney’s First Disabled Princess, “Disability Studies Quarterly”, dsq-sds.org/article/view/5310/4648 [dostęp: 7.01.2018].
Rogers M., 2003, Barbie jako ikona kultury, Warszawa.
Siemieniecki B., 2012, Media, a patologie we współczesnym świecie [w:] Wychowanie do wartości w świecie cyberkultury, red. B. Balicka, Toruń.
Simba will be gay in Disney’s live action remake of Lion King and it’s awesome, 2018, NPC Daily, npcdaily.com/1195/simba-will-be-gay-in-disneys-live-action-remake-of-lion-king-and-its-awesome/ [dostęp: 10.10.2019].
Wakefield L., 2019, Frozen 3 reportedly introduce a girlfriend for Elsa, Pink News, www.pinknews.co.uk/2019/09/30/frozen-3-girlfriend-elsa-lesbian-gay-disney-lgbt-princess-queen/ [dostęp: 26.09.2019].
Witek A., 2019, Kreowanie poczucia kobiecości poprzez filmy animowane Walta Disneya [w:] „Progress. Journal of Young Reserchers”, nr 5.
Zając M., 2000, Promocja książki dziecięcej, Warszawa.