O histerycznej naturze Róży Żabczyńskiej

Autor

  • Paulina Hendrysiak Uniwersytet Opolski

DOI:

https://doi.org/10.26881/prog.2021.10.02

Słowa kluczowe:

psychoanaliza, diagnoza psychoanalityczna, struktura osobowości, postacie literackie, literaturoznawstwo, Nancy McWilliams

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę zastosowania psychoanalitycznej metody diagnostycznej stworzonej przez Nancy McWilliams wobec postaci fikcyjnej – Róży Żabczyńskiej, bohaterki książki Marii Kuncewiczowej Cudzoziemka. W pierwszej części publikacji zebrane zostały ogólne rozważania na temat tradycji badań psychologicznych nad tekstem literackim oraz zastosowania klasycznej wiedzy psychoanalitycznej w literaturoznawstwie. Następnie przeprowadzona została analiza wykorzystania literatury w praktyce psychologicznej. Przedstawiono również potencjał interakcji między dwoma dziedzinami nauki: psychologią i literaturą. Stworzono także studium przypadku protagonistki: Róży Żabczyńskiej przy zastosowaniu psychoanalitycznej metody diagnostycznej. Konkluzja artykułu wskazuje na zasadność zastosowania danego narzędzia psychoanalitycznego do diagnozy postaci literackich.

Downloads

Biogram autora

Paulina Hendrysiak - Uniwersytet Opolski

Paulina Hendrysiak – absolwentka studiów magisterskich na kierunkach: filologia romańska, psychologia na Uniwersytecie Opolskim; doktorantka studiów humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. Główne zainteresowania badawcze to: literatura XX wieku, psychologia, a także związki literaturoznawstwa z psychologią/psychiatrią.

Bibliografia

Beleval Y., 1981, Psychoanaliza, literatura, krytyka, „Pamiętnik Literacki”, nr 4 (72).

Chowaniec U., 2014, Histeria [w:] M. Rudaś-Grodzka (red.), Encyklopedia Gender, Warszawa.

Crews F., 1981, Czy literaturę można poddawać psychoanalizie?, „Ruch Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej”, nr 4 (72).

Danek D., 2002, Co nam zostało z psychoanalizy? [w:] W. Bolecki, R. Nycz (red.), Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, Warszawa.

Drażyńska M., 2009, Poezja w służbie teorii? Psychoanaliza a literatura, „Podteksty”, nr 3 (17).

Dudek B., 2003, Zaburzenie po stresie traumatycznym, Gdańsk.

Dybel P., 2006, Zagadka drugiej płci. Spory wokół różnicy seksualnej w psychoanalizie i feminizmie, Kraków.

Felski R., 2016, Literatura w użyciu, przeł. J. Borkowska i in., Poznań.

Fiała E., 1991, Modele freudowskiej metody badania dzieła literackiego, Lublin.

Freud S., 2009, Histeria i lęk, Warszawa.

Grzegołowska-Klarkowska H., 1986, Mechanizmy obronne osobowości, Warszawa.

Iwasiów I., 1999, Przeniesienia [w:] C. Dziekanowski (red.), Psychologia literatury. Zaproszenie do interpretacji, Warszawa.

Józefik B., 2016, Koncepcje systemowe i ich znaczenie dla psychologii klinicznej [w:] L. Cierpiałkowska, H. Sęk (red.), Psychologia kliniczna, Warszawa.

Kazimierczyk B., 1977, Dyliżans księżycowy. Opowieść o twórczości Marii Kuncewiczowej, Warszawa.

Kuncewiczowa M., 1987, Cudzoziemka, Warszawa.

Lubański M., 2008, „Krytyka literacka i psychoanaliza, Warszawa.

Małyszek T., 2002, Romans Freuda i Gradivy. Rozważania o psychoanalizie, Wrocław.

Marti M.P., 2018, Zygmunt Freud, Warszawa.

McWilliams N., 2009, Diagnoza psychologiczna, Gdańsk.

Mitosek Z., 1983, Teorie badań literackich, Warszawa.

Starowieyska-Morstinowa Z., 1936, Z beletrystyki, „Przegląd Powszechny”, nr 2.

Wieliczko-Paluch K., 2017, „…jak z śmiertelną chorobą”. Analiza wybranych wątków psychoanalitycznych w twórczości Stanisława Piętaka [w:] J. Osiński, A. Szwagrzyk-Dalasińska, P. Tański (red.), Kultura wobec nieświadomego. Studia (post)psychoanalityczne, Toruń.

Woźniak J., 2016, Recenzja: Rita Felski, Literatura w użyciu, przeł. Joanna Borkowska i in., Poznań.

Wójcik W., 1988, W stronę Kuncewiczowej… Studia i szkice, Katowice.

Żak S., 1970, O kompozycji „Cudzoziemki” Marii Kuncewiczowej, „Ruch Literacki”, t. I.

Pobrania

Opublikowane

2021-12-22

Jak cytować

Hendrysiak, P. . (2021). O histerycznej naturze Róży Żabczyńskiej. Progress, (9-10), 146–162. https://doi.org/10.26881/prog.2021.10.02