Konstrukcja, charakter prawny i rodzaje składek na ubezpieczenie społeczne

Autor

  • Piotr Sidorowicz Uniwersytet Gdański

Słowa kluczowe:

składki na ubezpieczenie społeczne, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, publicznoprawny charakter składki

Abstrakt

Opracowanie jest próbą nakreślenia konstrukcji, cech oraz rodzajów składek, które funkcjonują w ramach obowiązującego ustawodawstwa z zakresu ubezpieczeń społecznych. Całość tekstu podzielona została na pięć części. Mają one samodzielny charakter, ale ich układ tworzy jedną całość, tak aby nadać odpowiedni walor poruszanego zagadnienia w odniesieniu do całości opracowania. W pierwszej części, mającej charakter wstępu, rozróżniono ubezpieczenia społeczne od systemu zaopatrzenia społecznego poprzez pryzmat składek na ubezpieczenia, zwrócono także uwagę na istotę zabezpieczeń społecznych, w których usytuowane są ubezpieczenia społeczne. Druga część opracowania dotyczy funkcji, jakie pełnią składki na ubezpieczenie społeczne (w tym dostosowanie do odpowiedniego rodzaju ryzyka). Część trzecia artykułu – wobec braku definicji legalnej – obejmuje charakterystykę składki poprzez wskazanie jej istotnych cech. Kolejna część opracowania poświęcona została rodzajom składek na ubezpieczenie społeczne i ich wysokości; wymienia też podmioty zobowiązane do ich opłacania. Ostatni rozdział niniejszego opracowania wskazuje postulaty de lege ferenda poprzez podjęcie próby odpowiedzi na pytanie o charakter składek na ubezpieczenie społeczne zarówno w oparciu o poglądy doktryny, jak i aktualne orzecznictwo sądowe.

Downloads

Download data is not yet available.

Biogram autora

Piotr Sidorowicz - Uniwersytet Gdański

Piotr Sidorowicz – doktorant na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracę zawodową łączy z zainteresowaniami naukowymi. Uczestnik konferencji naukowych. W pracy badawczej zajmuje się problematyką z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz wybranymi zagadnieniami społecznymi z najnowszej historii Polski.

Bibliografia

Antonów K., 2008, Glosa do wyroku SN z dnia 4 czerwca 2008 r., II UK 12/08. Ubezpieczenie emerytalne – charakter prawny składki odprowadzanej do OFE – obowiązek zawarcia umowy z OFE, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2009 nr 6.

Bielawska K., 2013, Ubezpieczenia emerytalne. Reforma systemu ubezpieczeń emerytalnych (w:) Ubezpieczenia, red. M. Iwanicz-Drozdowska, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Cichosz E., 2013, Ubezpieczenia rentowe (w:) Ubezpieczenia, red. M. Iwanicz-Drozdowska, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Dziennik Gazeta Prawna, 2016, Jedna danina zamiast PIT oraz składek na NFZ i ZUS, „Dziennik Gazeta Prawna” 14.03.2016.

Golinowska S., 2014, Funkcje państwa w zabezpieczaniu dochodów na okres starości. Zmiana warunków i paradygmatów na przykładzie polskiej reformy systemu emerytalnego (w:) Ubezpieczenia społeczne w procesie zmian: 80 lat Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, red. K.W. Frieske, E. Przychodaj, Warszawa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Iwanicz-Drozdowska M. (red.), 2013, Ubezpieczenia, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Jabłoński A.,2013, Konstytycyjno-prawna ocena zmian w sytuacji prawnej OFE, członków OFE i PTE (w:) Prawne mechanizmy przekazywania środków OFE. Oceny konstytucyjno-prawne, Kraków: Oficyna Allerhanda.

Jackowiak C., 1964, Prawo pracy, t. 2, cz. 2, Poznań: PWN.

Jackowski M., Zalasiński T., 2013, Przymusowe umorzenie 51% aktywów OFE. Problem jednorazowego umorzenia aktywów w OFE w świetle orzecznictwa TK (w:) Prawne mechanizmy przekazywania środków OFE. Oceny konstytucyjno-prawne, Kraków: Oficyna Allerhanda.

Jaroszek P., 2014, Zarządzanie finansami ubezpieczeń społecznych (w:) Ubezpieczenia społeczne w procesie zmian: 80 lat Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, red. W. Frieske, E. Przychodaj, Warszawa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Jędrasik-Jankowska I., 2001, Ubezpieczenie emerytalne. Trzy filary, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN.

Jędrasik-Jankowska I., 2014, Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Warszawa: Wolters Kluwer.

Jończyk J., 2003, Prawo zabezpieczenia społecznego. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne bezrobocie i pomoc społeczna, Kraków: Zakamycze.

Jończyk J., 2007, Składka na ubezpieczenie zdrowotne, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 8.

Kitala D., 2013, Organizacja systemu ubezpieczeń społecznych, (w:) Ubezpieczenia, red. M. Iwanicz-Drozdowska, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Klimas M., 2013, Postępowanie sądowe z zakresu ubezpieczeń społecznych, Warszawa: Wolters Kluwer.

Lach D.E., 2010, Komentarz do art. 27 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (w:) D.E. Lach, S. Samol, K. Ślebzak, Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, Warszawa: Wolters Kluwer.

Modliński E., 1968, Podstawowe zagadnienia prawne ubezpieczeń społecznych, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Olszewska M., 2013, Zakres przedmiotowy ubezpieczenia społecznego (w:) Ubezpieczenie społeczne dawniej i dziś w 80-lecie uchwalenia ustawy o ubezpieczeniu społecznym, Wrocław: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Pacud R., 2006, Oczekiwanie prawne na emeryturę dożywotnią. II filar, Bydgoszcz–Katowice: Branta.

Pacud R., Glosa do wyroku SN z dnia 4 czerwca 2008 r., II UK 12/08. Obowiązek uczestnictwa w otwartym funduszu emerytalnym – charakter prawny składki przekazywanej do OFE – oszczędzanie przymusowe w OFE a konstytucyjna ochrona własności, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2010, nr 10.

Pacud R., 2011, Stosunki prawne ubezpieczenia emerytalnego, Warszawa: Wolters Kluwer.

Pacud R. (red.), 2014, Prawne mechanizmy przekazywania środków OFE, Kraków: Oficyna Allerhanda.

Piotrowski J., 1966, Zabezpieczenie społeczne. Problematyka i metody, Warszawa: Książka i Wiedza.

Roszewska K., 2011, Tytuł prawny do składki w OFE (w:) Współczesne problemy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, red. L. Florek, Ł. Pisarczyk, Warszawa: Lexis Nexis.

Rzeczpospolita, 2017, Jednolity – reaktywacja? „Rzeczpospolita” 17.01.2017.

Sanetra W., 2014, Aksjologiczne podstawy prawa ubezpieczeń społecznych (w:) Ubezpieczenia społeczne w procesie zmian: 80 lat Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, red. W. Frieske, E. Przychodaj, Warszawa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Sektor funduszy emerytalnych w Polsce – ewolucja, kształt, perspektywy, 2016, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, www.knf.gov.pl/Images/Sektor_funduszy_emerytalnych_w_Polsce_2016_tcm75-47307.pdf [dostęp: 28.09.2016].

Składka na ubezpieczenie emerytalne, www.mpips.gov.pl/ubezpieczenia-spoleczne/ubezpieczenie-emerytalne/skladka-na-ubezpieczenie-emerytalne/www.zus.pl/default.asp?p=4&id=3387 [dostęp 28.09.2016].

Szubert W., 1973, Studia z polityki społecznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.

Szubert W., 1987, Ubezpieczenie społeczne. Zarys systemu, Warszawa: PWN.

Ślebzak K., 2013, Prawny charakter składek na ubezpieczenie społeczne (w:) Ubezpieczenie społeczne dawniej i dziś w 80-lecie uchwalenia ustawy o ubezpieczeniu społecznym, Wrocław: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Szczepaniak R., 2013, Sens i nonsens podziału na prawo publiczne i prywatne w kontekście uchwały Sądu Najwyższego, „Państwo i Prawo” nr 5,

Uziak W., 2009, Wskaźnik waloryzacji (w:) Leksykon prawa ubezpieczeń społecznych. 100 podstawowych pojęć, red. A Wypych-Żywicka, Warszawa: C.H. Beck.

Wajda D., 2011, Komentarz do art. 22 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (w:) Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, red. B. Gudowska, J. Strusińska-Żukowska, Warszawa: C.H. Beck.

Wantoch-Rekowski J., 2005, Składki na ubezpieczenia emerytalne, Toruń: TNOiK.

Wantoch-Rekowski J., 2014, System ubezpieczeń społecznych a budżet państwa. Studium prawno finansowe, Warszawa: Wolters Kluwer.

Wantoch-Rekowski (red.), 2015, Podstawy prawa finansów ubezpieczeń społecznych, Toruń: TNOiK.

Wyrok z dnia 4 czerwca 2008 r. II UK 12/08, http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia1/II%20UK%2012-08-1.pdf [dostęp: 28.09.2016].

Wyrok z dnia 3 lutego 2012 r. I UK 306/11 http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia2/I%20UK%20306-11-1.pdf [dostęp: 28.09.2016].

Zieleniecki M., 2011, Emerytura pomostowa w nowym systemie emerytalnym, Gdańsk: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.

Zieleniecki M., 2013, Dopuszczalność obligatoryjnego umorzenia 51,5% jednostek rozrachunkowych w OFE. Kryteria oceny, rozbieżności doktryny, warianty (w:) Prawne mechanizmy przekazywania środków OFE. Oceny konstytucyjno-prawne Kraków

Zieliński T., 1994, Ubezpieczenia społeczne pracowników: Zarys wykładu, Kraków: PWN.

Żukowski M., 2014, Ekonomiczne aspekty ubezpieczeń społecznych (w:) Ubezpieczenia społeczne w procesie zmian: 80 lat Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, red. K.W. Frieske, E. Przychodaj, Warszawa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Pobrania

Opublikowane

2018-06-26

Jak cytować

Sidorowicz, P. (2018). Konstrukcja, charakter prawny i rodzaje składek na ubezpieczenie społeczne. Progress, (3), 103–131. Pobrano z https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/Progress/article/view/4562