Podejście doceniające jako metoda badawcza w bibliotece
Słowa kluczowe:
podejście doceniające, model 4D, rozwój organizacyjny, zasada konstruktywizmuAbstrakt
Tradycyjne podejście do organizacji cechuje nastawienie na rozwiązywanie problemów i planowanie działań korygujących. Alternatywą dla takiej filozofii jest stworzone przez Davida Cooperridera podejście doceniające (ang. Appreciative Inquiry), w myśl którego rozwój organizacji oparty powinien być na mocnych stronach i zasobach firmy. Teoria podejścia doceniającego bazuje na koncepcji społecznego konstruktywizmu oraz na ośmiu zasadach, sformułowanych przez twórców tej filozofii. Metodą badawczą jest natomiast model 4D, w którym wychodząc od odkrycia atutów organizacji, przez wyobrażenie i zaprojektowanie wizji oraz wdrożenie stosownych zmian, wspiera się rozwój firmy i wzmacnia jej tzw. pozytywny rdzeń. Podejście doceniające znalazło zastosowanie w wielu obszarach pracy różnych organizacji. W artykule omówiono aplikację metodologii podejścia doceniającego do badania jakości usług bibliotecznych oraz do stworzenia profesjonalnej strategii rozwoju nowej placówki biblioteczno-informacyjnej.
Downloads
Bibliografia
BOGUSZEWSKI Rafał (oprac.). Zadowolenie z pracy i jej oceny. Komunikat z badań [Dokument elektroniczny]. Warszawa: CBOS, 2013, s. 1–11. Tryb dostępu: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_010_13. PDF. Stan z dnia 12.12.2017.
BUSHE Gervase. Appreciative Inquiry Model. In KESSLER Eric H. (red.) Encyclopedia of management theory. Los Angeles: SAGE, 2013, s. 41–44. ISBN 978-1-4129-9782-9.
COJOCARU Stefan, BRAGARU Constantin, CIUCHI Oana Maria. The role of language in constructing social realities. The Appreciative Inquiry and the reconstruction of organizational ideology. Revista de cercetare si interventie sociala [Dokument elektroniczny]. 2012, vol. 36, s. 31–43. Tryb dostępu: http://www.rcis.ro/images/documente/rcis36_02.pdf. Stan z dnia 18.05.2016.
COOPER Steve. Make More Money by Making Your Employees Happy. Forbes [Dokument elektroniczny]. Jul 30, 2012. Tryb dostępu: http://www.forbes.com/sites/stevecooper/2012/07/30/make-more-money-by-making-your-employees-happy/#164bc0ca7223. Stan z dnia 18.05.2016.
COOPERRIDER David L. Resources for getting Appreciative Inquiry started: an example OD proposal. OD Practicioner [Dokument elektroniczny]. 1996, nr 1, s. 1. Tryb dostępu: http://www.click4it.org/images/7/76/Resources_for_Getting_AI_Started.pdf. Stan z dnia 12.12.2017.
COOPERRIDER David L., WHITNEY Diana, STAVROS Jacqueline M. Appreciative Inquiry Handbook: For Leaders of Change. Brunswick, San Francisco: Berrett-Koehler Publishers, Crown Custom Publishing, 2008. ISBN 978-1-57675-562-4.
COOPERRIDER David L., WHITNEY Diana. Appreciative Inquiry: A Positive Revolution in Change [Dokument elektroniczny]. San Francisco, 2005, s. 1–30. Tryb dostępu: https://www.researchgate.net/publication/237404587_A_Positive_Revolution_in_Change_Appreciative_Inquiry. Stan z dnia 12.12.2017.
DUBISZ Stanisław (red.). Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1. A–J, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe, 2003. ISBN 83-01-13868-8.
DZIERŻANOWSKI Marcin. Akcja motywacja. Coaching: twój rozwój – sukces – szczęście. 2016, nr 2, s. 62–65. ISSN 2081-3112.
FREDRICKSON Barbara L., WHITNEY Diana. Appreciative Inquiry Meets Positive Psychology. A Dialogue Between Diana Whitney and Barbara Fredrickson about Organizational Change, Transformation and Innovation. AI Practitioner [Dokument elektroniczny]. 2015, vol. 17, nr 3, s. 18–26. Tryb dostępu: http:// search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=bth&AN=103633774&lang=pl&site=ehost-live. Stan z dnia 12.12.2017.
GOSTICK Adrian, ELTON Chester. A Carrot a Day: a Daily Dose of Recognition for Your Employees. LaytonUtah: Gibbs, Smith, Publisher, 2004. ISBN 1-58685-506-9.
GOSTICK Adrian, ELTON Chester. Zasada marchewki: doceniaj i motywuj. Warszawa: MT Biznes, 2009. ISBN 978-83-61732-33-4.
GRIMSLEY Elrita. Appreciative Inquiry as an Alternative Method to Assess Service Quality in a Special Library. In MCCLEAN Rachel (red.). Proceedings of the 11th European Conference on Research Methods in Bolton. Bolton: Academic Conferences Limited, 2012, s. 152–160. ISBN 978-1-908272-45-4.
KALKA Jolanta (oprac.). Oceny sytuacji na rynku pracy i poczucie zagrożenia bezrobociem. Komunikat z Badań [Dokument elektroniczny]. 2016, nr 49, s. 1–14. Tryb dostępu: http://www.cbos.pl/SPISKOM. POL/2016/K_049_16.PDF. Stan z dnia 12.12.2017.
KEENE Christine, SCOTT Peter. Appreciative Inquiry: Business Planning Using SOAR [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://designresearchtechniques.com/casestudies/appreciative-inquiry-business-planning-using-soar/. Stan z dnia 12.12.2017.
KELLY Tricia. A Positive Approach to Change: the Role of Appreciative Inquiry in Library and Information Organisations. Australian Academic & Research Libraries [Dokument elektroniczny]. 2010, vol. 41, nr 3, s. 163–177. Tryb dostępu: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00048623.2010.10721461. Stan z dnia 12.12.2017.
LEWIS Sarah. Positive Psychology at Work: How Positive Leadership and Appreciative Inquiry Create Inspiring Organizations. Chichester, West Sussex: Wiley-Blackwell, 2011. ISBN 978-0-470-68320-0.
MICHAEL Sarah. The promise of Appreciative Inquiry as an interview tool for field research. Development in Practice [Dokument elektroniczny]. 2005, vol. 15, nr 2, s. 222–230. Tryb dostępu: http://www.jstor.org/stable/pdf/4030083.pdf. Stan z dnia 12.12.2017.
SULLIVAN Maureen. The Promise of Appreciative Inquiry in Library Organizations. Library Trends [Do¬kument elektroniczny]. 2004, vol. 53, nr 1, s. 218–229. Tryb dostępu: http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=lxh&AN=15289232&lang=pl&site=ehost-live. Stan z dnia 12.12.2017.
SYNONIM.NET [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: https://synonim.net/synonim/doce-nia%C4%87. Stan z dnia 12.12.2017.
ŚWIDERSKA Olga. Podejście skoncentrowane na rozwiązaniach. In Psychologia.net.pl [Dokument elek¬troniczny]. Tryb dostępu: http://www.psychologia.net.pl/artykul.php?level=674. Stan z dnia 12.12.2017.
WŁODARSKI Włodzimierz. Przestrzeń zarządzania i wpływu na ludzi. Coaching Review [Dokument elek¬troniczny]. 2010, nr 1, s. 87–107. Tryb dostępu: http://www.kozminski.edu.pl/fileadmin/wspolne_elemen-ty/Jednostki/Coaching/review/1_2010.pdf. Stan z dnia 12.12.2017.