Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweSzpargał, artefakt, fantazmat. Mapa w „Ulicy Krokodyli”
DOI:
https://doi.org/10.26881/sf.2018.11.03Słowa kluczowe:
mapa, Ulica Krokodyli, fenomenologia, pragnienie, przemianaAbstrakt
The paper focuses on the map which is a motif that organizes a large part or even the whole of “The Street of Crocodiles,” a short story by Bruno Schulz. It is an analysis of a series of transformations of a map into an etching, a photo, an architectural drawing, and an icon, as well as the changes of its focalization and coloring. Inspirations have been drawn from critical cartography, the Deleuzian idea of the fold, studies by Svetlana Alpers and Georges Didi-Hubermana, Freudian psychoanalysis and its continuation by Torok and Abraham, and the theories of melancholy.
Downloads
Bibliografia
Abraham N., Torok M. 1994. Mourning or Melancholia: Introjection versus Incorporation. W The Shell and the Kernel. Vol. I. Ed., trans. and with introduction by N. T. Rand. Chicago–London: University of Chicago Press.
Alpers Svetlana. 1983. „Interpretation without Representation, or, the Viewing of «Las Meninas»”. Representations 1.
Alpers Svetlana. 1983. The Art of Describing. Chicago: University of Chicago Press.
Alpers Svetlana. 1987. The Mapping Impulse in Dutch Art. W Art and Cartography: Six Historical Essays. Ed. D. Woodward. Chicago: University of Chicago Press.
Alpers Svetlana. 2012. Interpretacja bez interpretacji, albo oglądanie „Panien dworskich”. Przeł. M. Szcześniak. W Antropologia kultury wizualnej. Zagadnienia i wybór tekstów, red. I. Kurz, P. Kwiatkowska, Ł. Zaremba. Warszawa: Wydawnictwo Uniersytetu Warszawskiego.
Arnsberger Erik. 1966. Handbuch der thematischen Kartographie. Wien: Deuticke.
Bałus Wojciech. 1996. Mundus melancholicus. Melancholiczny świat w zwierciadle sztuki. Kraków: Universitas.
Banasiak Bogdan. 2002. „De Interpretatione. Deleuze versus Derrida…”. Nowa Krytyka” 13.
Belting Hans. 2000. „Obraz i jego media. Próba antropologiczna”. Przeł. M. Bryl. Artium Questiones XI.
Benjamin Walter. 1995. „Dramat tragiczny i tragedia”. Przeł. M. Sugiera. Literatura na Świecie 3.
Bieńczyk Marek. 2000. Melancholia. O tych, co nigdy nie odnajdą straty. Warszawa: Sic!
Birnbaum Daniel, Olsson Anders. 1995. „Czarna żółć. Melancholia klasyczna”. Przeł. J. Balbierz. Literatura na Świecie 3.
Bolecki Włodzimierz. 1996. Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym. Witkacy, Gombrowicz, Schulz i inni. Studium z poetyki historycznej. Wyd. 2 popr. i uzup. Kraków: Universitas.
Bölsche Wilhelm. 1929. Drachen. Sage und Naturwissenschaft. Eine volkstümliche Darstellung, Stuttgart: Kosmos.
Crary Jonathan. 2012. Camera obscura i jej podmiot. Przeł. M. Szcześniak. Antropologia kultury wizualnej. Zagadnienia i wybór tekstów, red. I. Kurz, P. Kwiatkowska, Ł. Zaremba. Warszawa: Wydawnictwo Uniersytetu Warszawskiego.
Dajnowski Maciej. 2016. „Mapy literackie – kłącze, fałdy i «efekt przedpokoju»”. Białostockie Studia Literaturoznawcze 8.
Dajnowski Maciej. 2018. Gdańskie tramwaje jako mobilne miejsca upamiętnienia. Formowanie nowej narracji historycznej. W O Gdańsku literackim 1945–2015. Archeologie miejsca, palimpsesty historii. Red. J. Mosakowski, B. Dąbrowski, R. Młynarczyk, A. Nowaczewski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Dekker Elly. 2007. Globes in Renaissance Europe. W The History of Cartography. Vol. 3: Cartography in the European Renaissance. Part 1. Ed. D. Woodward. Chicago–London: University of Chicago Press.
Derrida Jacques. 1994. Specters of Marx. The State of the Dept, the Work of Mourning & the New International. Trans. P. Kamuf. New York: Routledge.
Derrida Jacques. 2016. „Fora. «Kanciaste» słowa Nicolasa Abrahama i Márii Török”. Przeł. B. Brzezicka. Teksty Drugie 2.
Didi-Huberman Georges. 2000. „Obraz jako rozdarcie i śmierć wcielonego Boga”. Przeł. M. Loba. Artium Questiones X.
Didi-Huberman Georges. 2011. Przed obrazem. Pytanie o cele historii sztuki. Przeł. B. Brzeziecka. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Freud Sigmund. 2007. Żałoba i melancholia. W Psychologia nieświadomości. Przeł. R. Reszke. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Gaskell Ivan. 1984. „The Art of Describing”. The Oxford Art Journal 7:1.
Goedde Lawrence O. 1997. Naturalism as Convention. Subject, Style, and Artistic Self-Consciousness in Dutch
Harley J. Brian. 1989. Maps, Knowledge and Power. W The Iconography of Landscape. Eassays on the Symbolic Representation, Design and Use of Past Environments. Ed. D. Cosgrove, S. Daniels. Cambridge: Cambridge University Press.
Imhof Eduard. 1968. Gelände und Karte. Erlenbach–Zürich–Stuttgart: Rentsch Verlag.
Jay Martin. 1998 Kryzys tradycyjnej władzy wzroku. Od impresjonistów do Bergsona. Przeł. J. Przeźmiński. W Odkrywanie modernizmu. Red. R. Nycz. Kraków: Universitas.
Klibansky Rayond, Panofsky Erwin, Saxl Fritz. 2009 Saturn i melancholia. Studia z historii, filozofii, przyrody, medycyny, religii oraz sztuki. Przeł. A. Kryczyńska. Kraków: Universitas.
Landscape. W Looking at Seventeenth-Century Dutch Art. Realism Reconsidered. Ed. W. Franits. Cambridge – New York: Cambridge University Press.
Leśniak Andrzej. 2007. „Obraz otwarty. Współczesna topografia wizualności”. Artium Questiones XVIII.
Marin Louise. 2011. Pochwała pozoru. Przeł. J. Bodziańska. W O przedstawieniu. Wybór D. Arasse. Przeł. P. Pieniążek. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Markowski Michał Paweł. 2006. O reprezentacji. W Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red. M. P. Markowski, R. Nycz. Kraków: Universitas.
Marzec Andrzej. 2015. Widmontologia. Teoria filozoficzna i praktyka artystyczna ponowoczesności. Warszawa: Bęc zmiana.
Ostrowski Witold, Pasławski Jacek. 2006. Wprowadzenie do kartografii i topografii. Wrocław: Nowa Era.
Robinson Arthur, Sale Randall, Morrison Joe. 1988. Podstawy kartografii. Red. nauk. przekładu W. Ostrowski. Warszawa: PWN.
Rouillé André. 2007. Fotografia. Między dokumentem a sztuką współczesną. Przeł. O. Hademann. Kraków: Universitas.
Rybicka Elżbieta. 2003. Modernizowanie miasta. Zarys problematyki urbanistycznej w nowoczesnej literaturze polskiej. Kraków: Universitas.
Rzepińska Maria. 1983. Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego. Wyd. nowe, uzup. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Saliszczew Konstantin Aleksiejewicz. 2003. Kartografia ogólna. Przeł. B. Horodyski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Schlögel Karl. 2009. Czas map. Czas zamknięty w mapach. W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji i geopoetyce. Przeł. I. Drozdowska, Ł. Musiał. Posłowie H. Orłowski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Schulz Bruno. 1989. Opowiadania. Wybór esejów i listów. Oprac. J. Jarzębski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Sławiński Janusz. 1965. Koncepcja języka poetyckiego Awangardy Krakowskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Smith Grafton Elliot. 1919. The Evolution of the Dragon. Manchester: Manchester UP.
Stevenson Edward Luther. 1921. Terrestrial and Celestial Globes. Their History and Construction Including a Consideration of Their Value as Aids in the Study of Geography and Astronomy. New Haven: Hispanic Society of America.
Uspienski Leonid. 1993. Teologia ikony. Przeł. M. Żurowska. Poznań: W drodze.
Wood Denis. 1993. „The Fine Line Between Mapping and Mapmaking”. Cartographica 4.
Žižek Slavoj. 1998. „Patrząc z ukosa”. Przeł. J. Bator, P. Dybel. Teksty Drugie 1–2.
