Akwarium i luneta. Metaforyka okulocentryczna w twórczości Brunona Schulza

Autor

  • Katarzyna Szalewska Uniwersytet Gdański

DOI:

https://doi.org/10.26881/sf.2018.11.04

Słowa kluczowe:

Bruno Schulz, okulocentryzm, nowoczesność, geokrytyka, motyw szkła

Abstrakt

The paper is an analysis of the motif of glass in the fiction of Bruno Schulz. The writer’s fascination with this particular material is related to the experience of modernity, since glass served as the substance of permanent and repetitive phantasms. In this respect, Schulz’s writing can be read as an artistically processed testimony of fascination with one of the material dimensions of modernity, which was glass architecture. The author interprets the modernist oculocentrism in Schulz’s stories, focusing on transparency in the spatial figures of the author of Cinnamon Shops (including panoramas, glass balls, telescopes, etc.).

Downloads

Download data is not yet available.

Biogram autora

Katarzyna Szalewska - Uniwersytet Gdański

Pracuje w Katedrze Teorii Literatury i Krytyki Artystycznej na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka książek Pasaż tekstowy. Czytanie miasta jako forma doświadczania przestrzeni we współczesnym eseju polskim (Kraków 2012) oraz Urbanalia – miasto i jego teksty. Humanistyczne studia miejskie (Gdańsk 2017). Stypendystka Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Bibliografia

Bachelard Gaston. 1999. „Miniatura”. Tłum. K. Mokry, T. Markiewka. Literatura na Świecie 9.

Benjamin Walter. 2010. Blumeshof 12. W Berlińskie dzieciństwo na przełomie wieków. Przeł. B. Baran. Warszawa: Aletheia.

Bieńczyk Marek. 2000. Melancholia. O tych, co nigdy nie odnajdą straty. Warszawa: Sic!

Bieńczyk Marek. 2009. Przezroczystość. Kraków: Wielka Litera.

Brzozowska Blanka. 2009. Spadkobiercy flâneura. Spacer jako twórczość kulturowa – współczesne reprezentacje. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Czabanowska-Wróbel Anna. 2016. „Drohobyckie i berlińskie dzieciństwo. Bruno Schulz i Walter Benjamin”. Ruch Literacki LVII. 1 (334).

Frydryczak Beata. 2002. Świat jako kolekcja. Próba analizy estetycznej natury nowoczesności, Poznań: Wydaw. Fundacji Humaniora.

Jarzębski Jerzy. 2016. Schulzowskie miejsca i znaki. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Künstler-Langner Danuta. 1996. Idea vanitas, jej tradycje i toposy w poezji polskiego baroku. Toruń: Wydawnictwo UMK.

Lipszyc Adam. 2001. Rewizja procesu Józefiny K. i inne lektury od zera. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Litwinowicz-Droździel Małgorzata. 2013. „Okruchy zwierciadła. Od wystawy światowej do wystawy sklepowej”. Przegląd Humanistyczny 1.

Litwinowicz-Droździel Małgorzata. 2014. „Wiek ekspozycji. Kilka słów o praktyce dziewiętnastowiecznych wystaw”. Napis XX.

Markowski Michał Paweł. 2006. O reprezentacji. W Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red. M.P. Markowski, R. Nycz. Kraków: Universitas.

Nieszczerzewska Małgorzata. 2009. Narracje miejskiej wyobraźni. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.

Pollock Giselda. 1988. Vision and Difference: Femininity, Feminism and the Histories of Art. London: Routledge.

Purc-Stępniak Beata. 2005. Kula jako symbol vanitas. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Salvadori Roberto. 2004. Crystal Palace: mit pierwotny. W Mitologia nowoczesności. Warszawa: Fundacja Zeszytów Literackich.

Schulz Bruno. 1957. Sklepy cynamonowe. Sanatorium pod Klepsydrą. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Schulz Bruno. 1998. Opowiadania. Wybór esejów i listów. Oprac. J. Jarzębski. Wyd. II. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Symotiuk Stefan. 1997. „Okiennizacja” świata jako proces kulturowy. W Filozofia i Genius Loci. Warszawa: Wydawnictwo IK.

Tokarzewska Monika. 2010. „Bruno Schulz i Walter Benjamin. Między zachodnioeuropejską metropolią a środkowoeuropejską prowincją”. Przegląd Filozoficzno-Literacki 3.

Wolff Janet. 1985. „The Invisible Flâneuse: Women and the Literature of Modernity”. Theory, Culture and Society 2/3.

Zeidler-Janiszewska Anna. 1997. Berlińskie loggie – paryskie pasaże. Miasto jako pretekst mnemotechniczny. W Pisanie miasta – czytanie miasta. Red. A. Zeidler-Janiszewska. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.

Pobrania

Opublikowane

2018-10-24

Jak cytować

Szalewska, K. (2018). Akwarium i luneta. Metaforyka okulocentryczna w twórczości Brunona Schulza. Schulz/Forum, (11), 31–44. https://doi.org/10.26881/sf.2018.11.04

Numer

Dział

[odczytania]