Schulz i znikająca granica
Abstrakt
It has been a long time since Bruno Schulz was recognized as a model figure of the multicultural borderland. During the fifty years of his life, his hometown belonged to the Austro-Hungarian Empire, the short-lived Western Ukrainian People’s Republic, the Second Polish Republic, the Soviet Union, and finally the Nazi General Gouvernement. Marian Hemar made an oft-quoted remark that in Schulz’s lifetime Drogobych was a “town and a half ”: half-Polish, half-Jewish, and half-Ukrainian. Schulz himself was an assimilated Jew who wrote in Polish and had much in common with the German literary culture. No wonder then that fifty years after genocide, ethnic cleansing, and mass deportations in the 1940s he has recently become a patron figure of various initiatives intended to build bridges connecting different ethnic groups and their respective versions of history. The problem is that Schulz’s oeuvre is not a good instrument of cultural diplomacy. The author makes an attempt to present briefly Schulz’s possible (or impossible) contribution to such projects. Besides, he suggests a few promising approaches to be tested in further research.
Downloads
Bibliografia
Bolecki Włodzimierz, Jerzy Jarzębski, Stanisław Rosiek (red.). 2006. Słownik schulzowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Bolecki Włodzimierz. 2003. „Principium individuationis. Motywy nietzscheańskie w twórczości Brunona Schulza”. Teksty Drugie 5.
Casanova Pascale. 1999. La république mondiale des lettres. Paris: Seuil.
Deleuze Gilles. 1975. Kafka. Pour une littérature mineure. Paris: Les Éditions de Minuit.
Ficowski Jerzy. 2002. Regiony wielkiej herezji i okolice. Bruno Schulz i jego mitologia. Sejny: Fundacja „Pogranicze”.
Friedman Susan. 2006. „Periodising Modernism: Postcolonial Modernities and the Space/Time Borders of Modernist Studies”. Modernism/modernity 13 (3).
Hrycak Jarosław. 2009. Nowa Ukraina. Wrocław: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
Hrycak Jarosław. 2010. Prorok we własnym kraju. Iwan Franko i jego Ukraina (1856–1886). Tłum. A. Korzeniowska-Bihun, A. Wylegała. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Jarzębski Jerzy. 2005. Prowincja. Centrum. Przypisy do Schulza. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Markowski Michał Paweł. 2012. Powszechna rozwiązłość. Schulz, egzystencja, literatura. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Motyka Grzegorz. 2011. Od rzezi wołyńskiej do Akcji „Wisła”. Konflikt polsko-ukraiński 1943–1947. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Mrówka Adrian. 2014. „Schulz i zwierzęta. Stawanie-się ojca w «Sklepach cynamonowych»”. Czas Kultury 1.
Nalewajk Żaneta. 2007. „Materia tożsamości – tożsamość materii”. Tekstualia 1.8.
Pokalczuk Jurko. 2007. Bruno Schulz w świetle różnych kultur. W Bruno Schulz a kultura pogranicza. Red. W. Meniok. Drohobycz: Polonistyczne Centrum Naukowo-Informacyjne im. Igora Menioka Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. Iwana Franki.
Robertson Theodosia. 1994. Obrazowanie i historia w opowiadaniach Brunona Schulza: Przypadek kolei Żelaznej. W Czytanie Schulza. Materiały międzynarodowej sesji naukowej „Bruno Schulz – w stulecie urodzin i pięćdziesięciolecie śmierci”, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 8–10 czerwca 1992. Pod red. J. Jarzębskiego. Kraków: Oficyna Naukowa i Literacka T.I.C.
Rosendahl Thomse Mads. 2008. Mapping World Literature: International Canonization and Transnational Literatures. London: Continuum.
Sandauer Artur. 1956. „Rzeczywistość zdegradowana. Rzecz o Brunonie Schulzu”. Przegląd Kulturalny 31.
Schulz Bruno. 1935. „Do Stanisława Ignacego Witkiewicza”. Tygodnik Ilustrowany 17.
Schulz Bruno. 1936. „Republika marzeń”. Tygodnik Ilustrowany 29.
Schulz Bruno. 1989. Opowiadania. Wybór esejów i listów. Oprac. J. Jarzębski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Schulz Bruno. 2008. Księga listów. Zebrał i przygotował do druku J. Ficowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.