Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweRejestr listów wypowiednich rycerzy księcia opolskiego Bernarda do wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Michała Küchmeistera z 1414 r.
DOI:
https://doi.org/10.26881/sds.2023.26.14Słowa kluczowe:
Bernard of Opole, knighthood, hunger war, letters, Teutonic OrderAbstrakt
The article concerns the participation of Opole knights in the Polish-Teutonic War of 1414. The basis for the analysis is the register of letters of declaration which arrived on 19 July in Malbork. This source makes it possible to compare the degree of involvement of individual Silesian dukes (in this case, Prince Bernard) in this conflict and can be the basis for estimating the size of contingents brought by each of them. The letters mention slightly more than 200 knights, which indicates that Bernard was one of the most important Silesian allies of Władysław Jagiełło at that time. Moreover, the prince’s itinerary shows that the prince of Opole and his knights returned to Upper Silesia before the end of the war.
Downloads
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie – Zbiór dokumentów pergaminowych, nr 1200, 6557.
Archiwum Archidiecezjalne we Wrocławiu – 6 I 1450.
Archiwum Państwowe w Katowicach – Zespół 177, Zbiór dokumentów pergaminowych, nr 2.
Archiwum Państwowe w Opolu – Akta miasta Nysy, nr 192.
Archiwum Państwowe we Wrocławiu – Rep. 71, nr 49. – Rep. 72, nr 10. – Rep. 107, nr 93 (94).
Biblioteka Kapitulna we Wrocławiu sygn. XIII c 8 F, Vrbarium der OberGlogawischen herrschafft.
Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz, Berlin¬ Dahlem – XX. HA, Ordensbriefarchiv, nr 2104, 2107, 2111, 2112.
Źródła drukowane
Acta summorum pontificum res gestas bohemicas aevi praehussitici et hussitici illustrantia, p. 1, ed. J. Eršil, Praha 1980.
Biskup M., Dwa wykazy szkód z wojny polsko krzyżackiej 1414 r. w ziemi chełmińskiej (komturstwa golubskie i kowalewskie), „Zapiski Historyczne” 1991, t. 56, z. 4, s. 95–102.
Böhme J.E., Diplomatische Beyträge zur Untersuchung der Schlesischen Rechte und Geschichte, Bd. 1, Th. 3, Berlin 1771.
Codex epistolaris Vitoldi Magni Ducis Lithuaniae 1376–1430, ed. A. Prochaska, Cracoviae 1882.
Joannis Dlugossii Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, lib. 11, Varsoviae 2000.
Kodeks dyplomatyczny Polski, t. 4, wyd. J. Bartoszewicz, M. Bobowski, A. Muczkowski, L. Rzyszczewski, Warszawa 1887.
Landbuch księstw świdnickiego i jaworskiego, t. 3, wyd. T. Jurek, Poznań 2007.
Nowak Z.H., Protokół z rokowań polsko krzyżackich w Grabiu i na kępie wiślanej pod Raciążkiem w roku w 1414 [w:] Prace z dziejów państwa i zakonu krzyżackiego, red. A. Czacharowski, Toruń 1984.
Regesta historico diplomatica Ordinis Sanctae Mariae Theutonicorum, Bd. 1, hrsg. v. E. Joachim, W. Hubatsch, Göttingen 1948.
Regesty dokumentów przechowywanych na Górnym Śląsku, t. 2 (1401–1450), red. A. Barciak, K. Müller, Opava–Opole–Katowice 2011.
Registrum St. Wenceslai. Urkunden vorzüglich zur Geschichte Oberschlesiens nach einem Copialbuch Herzog Johanns von Oppeln und Ratibor in auszügen mitgetheilt, hrsg. v. W. Wattenbach, C. Grün hagen, (Codex Diplomaticus Silesiae, Bd. 6) Breslau 1865.
Stelmach R., Katalog średniowiecznych dokumentów przechowywanych w Archiwum Państwowy we Wrocławiu, Wrocław–Racibórz 2014.
Das Soldbuch des Deutschen Ordens 1410/1411.
Die Abrechnungen für die Soldtruppen, hrsg. v. S. Ekdahl (Veröffentlichungen aus den Archiven Preußischer Kulturbesitz, 23/I), Köln–Wien 1988.
Das Soldbuch des Deutschen Ordens 1410/1411.
Die Abrechnungen für die Soldtruppen, bearb. S. Ekdahl (Veröffentlichungen aus den Archiven Preußischer Kulturbesitz, 23/II), Köln–Wien 2010.
Urkunden der Stadt Brieg, urkundliche und chronikalische Nachrichten über die Stadt Brieg, die dortigen Klöster, die Stadt und Stiftsgüter bis zum Jahre 1550, hrsg. v. C. Grünhagen, (Codex Diplomaticus Silesiae, Bd. 9), Breslau 1870.
Literatura przedmiotu
Biskup M., Wojny Polski z zakonem krzyżackim 1308–1521, Gdańsk 1993.
Böhm M., Biały (ok. 1394–14 lutego 1452). Pan Oleśnicy i Koźla. Książę zapomniany, Kraków 2012.
Czapliński P., Tytularny episkopat w Polsce średniowiecznej, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 1916, t. 43.
Goździelewski J., Wojna polsko krzyżacka 1414 r., tzw. „wojna głodowa”, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1971, t. 16, cz. 2, s. 19–61.
Grabarczyk T., Jazda zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku, Łódź 2015.
Jurek T., Obce rycerstwo na Śląsku do połowy XIV wieku, Poznań 1996.
Müller A., Geschichte der Gemeinde Neunz, Kr. Neiße, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte Schlesiens” 1923, Bd. 57, s. 1–105.
Nabiałek K., Nowe spojrzenie na początki Będzina. Przyczynek do polityki miejskiej Kazimierza Wielkiego, „Średniowiecze Polskie i Powszechne” 2016, t. 8 (12), s. 196–215.
Nowak Z., rec.: J. Goździelewski, Wojna polsko krzyżacka 1414 r., tzw. „wojna głodowa”, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 16, 1971, cz. 2, s. 19–61, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1972, nr 2–3, s. 465–468.
Pilnaček J., Rody starého Slezska, d. 1–5, Brno 1991.
Prokop K.R., Biskupi pomocniczy w diecezjach polskich w dobie przedtrydenckiej (2. poł. XIII – 1. poł XVI w.), Kraków 2002.
Schultze J., Richtlinien für die äußere Textgestaltung bei Herausgabe von Quellen zur neueren deutschen Geschichte, „Blätter für deutsche Landesgeschichte” 1962, Bd. 98, s. 1–11.
Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. 1, z. 1, oprac. Z. Leszczyńska-Skrętowa, F. Sikora, Wrocław 1980.
Sperka J., Książęta śląscy w relacjach Polski z Czechami w początkowym okresie rewolucji husyckiej, „Studia z Dziejów Średniowiecza” 2022, t. 25, s. 281–305.
Sperka J., Otoczenie Władysława Opolczyka w latach 1370–1401. Studium o elicie władzy w relacjach z monarchą, Katowice 2006.
Sperka J., Panowie z Zubrzy. Z dziejów szlachty ruskiej pochodzenia śląskiego w XV wieku, „Княжа доба. Історія i кyльтура” 2014, bип. 8, s. 339–349.
Sperka J., Wojny Władysława Jagiełły z księciem opolskim Władysławem (1391–1396), Cieszyn 2007 (wyd. 1 Cieszyn 2003).
Woźny M., Rycerstwo opolskie do połowy XV wieku, Katowice 2020.
Wójcik M.L., Pieczęcie rycerstwa śląskiego w dobie przedhusyckiej, t. 1–2, Kraków–Wrocław 2018.
