O biblijnych odniesieniach w „Nowym Abrahamie” Wandy Daleckiej
DOI:
https://doi.org/10.26881/jsr.2021.16.07Słowa kluczowe:
Księga Rodzaju, Wanda Dalecka, Biblia w literaturze, motyw ofiary IzaakaAbstrakt
W artykule podjęta została problematyka biblijnych inspiracji w literaturze zaangażowanej społecznie. Interpretacji poddano nowelę Wandy Daleckiej Nowy Abraham, w której odniesienia do Księgi Rodzaju stały się punktem wyjścia dla refleksji na temat aksjologii życia społecznego na przełomie XIX i XX w. Pokazana została logika implementacji biblijnej fabuły w noweli, której bohaterowie utożsamiają się z postaciami ze Starego Testamentu – po to, by skonfrontować się z ich doświadczeniami i obnażyć niedostatki społeczne swoich czasów. Opowieść o Abrahamie i Izaaku tworzy kontrapunkt dla losów bohaterów noweli Daleckiej, przez co autorka dramatyzuje ich przeżycia, formułując jednocześnie myśl o braku wartości chrześcijańskich w życiu społecznym pierwszych lat XX w.
Downloads
Bibliografia
Abramowicz Z. (2010), Antroponimia Żydów białostockich, Białystok.
Chołoniewski A. (1898), Nieśmiertelni. Fotografie literatów lwowskich, Lwów.
Dalecka W. (1905a), Mowa p. Daleckiej, w: Maria Wysłouchowa. Wspomnienia pozgonne, Lwów.
Dalecka W. (1905b), Nowy Abraham, w: Z jednego strumienia. Szesnaście nowel przez dziesięciu autorów z przedmową Elizy Orzeszkowej, Warszawa.
Fiała E. (2012), Abraham w polskiej prozie biblijnej, Lublin.
Gubrynowicz B. (1920), Antoni Małecki (1821 –1913), Lwów.
Jakiel E. (2019), Lektury Księgi. Ze studiów nad Biblią w literaturze polskiej, Pelplin.
Kaczmarek W. (1999), Złamane pieczęcie Księgi. Inspiracje biblijne w dramaturgii Młodej Polski, Lublin.
Kaczmarek W. (2007), Od kontestacji do relacji. Człowiek wobec Boga w dramacie Młodej Polski, Lublin.
Kalimi I. (2010), Weź twego syna, którego miłujesz, idź i złóż go w ofierze! Związanie Izaaka w literaturze i myśli rabinicznej, „Poznańskie Studia Teologiczne” t. 24.
Krzemicka Z. (1938), Dalecka Wanda z Czarnowskich, w: Polski słownik biograficzny, t. IV, red. W. Konopczyński, Kraków.
Orzeszkowa E. (1905), Przedmowa, w: Z jednego strumienia. Szesnaście nowel przez dziesięciu autorów z przedmową Elizy Orzeszkowej, Warszawa.