Przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom w sieci na przykładzie wybranej legislacji europejskiej. Zarys problematyki

Autor

Słowa kluczowe:

internet, prawo, media, bezpieczeństwo sieci, sztuczna inteligencja

Abstrakt

Przejście z rzeczywistości tradycyjnej do internetu to, oprócz niekwestionowanych korzyści i ułatwień, pojawianie się również niepokojących zjawisk. Dotyczą one bezpieczeństwa użytkowników, wiążą się z pojawiającymi się w sieci treściami. Takie zjawiska można różnie klasyfikować, wskazując zarówno grupy odbiorców najbardziej na nie narażone, jak i działania czy aktywności o szkodliwym czy ryzykownym charakterze podejmowane online. Jedną z metod przeciwdziałania im jest przyjmowanie regulacji prawnych, które utrudnią pojawianie się ich czy zmniejszą ich szkodliwość. Trzeba mieć jednak świadomość, że prawo jest wtórne wobec rzeczywistości, a jego funkcją jest reagowanie na pojawiające się w społeczeństwie potrzeby czy wyzwania. W omawianym przypadku ma przede wszystkim uporządkować sytuację w internecie i skutecznie zabezpieczyć prawa podstawowe. W tym właśnie celu wprowadzane są stosowne mechanizmy i narzędzia. Wobec specyfiki internetu najskuteczniejsza wydaje się legislacja o charakterze ponadkrajowym. Wydaje się więc, że w warunkach europejskich najlepsze jest tworzenie prawa w systemie Unii Europejskiej, które aktualnie obejmie swoją właściwością terytoria 27 państw członkowskich. Wprowadzanie takich przepisów jest oczywiście rozwiązaniem ważnym, niemniej należy pamiętać, że duża część technologii jest tworzona w innych częściach świata (także zaliczanego do niedemokratycznego), gdzie występuje inne podejście do ochrony użytkowników, praw podstawowych czy praw przedsiębiorców. To, co obserwujemy w Unii Europejskiej, należy traktować jako istotne rozwiązania o charakterze regionalnym, mogące jednak stanowić inspirację dla innych systemów.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Applebaum A., Koncern autokracja. Dyktatorzy, którzy chcą rządzić światem, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2024.

Barcz J., Górka M., Wyrozumska A., Instytucje i prawo Unii Europejskiej, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2020.

Bordolińska A., Internet jako nowa przestrzeń dla przestępstw z nienawiści, „Człowiek w Cyberprzestrzeni” 2017, nr 2, s. 26–41.

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390551/katalog/13087901 (dostęp: 26.05.2025).

https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/9493124,manipulacja-trescia-w-trakcie-kampanii-wyborczej-polska-na-czarnej-l.html (dostęp: 26.05.2025).

Jaskiernia A., Europejski akt o wolności mediów w kontekście aktywności Unii Europejskiej na rzecz poprawy jakości demokracji, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2023, nr 3, https://doi.org/10.15804/ppk.2023.03.07 (dostęp: 26.05.2025).

Łódzki B., Fake news – dezinformacja w mediach internetowych i formy jej zwalczania w przestrzeni międzynarodowej, „Polityka i Społeczeństwo” 2017, nr 4(15), s. 19–30, https://doi.org/10.15584/polispol.2017.4.2

Łukasik K., Nowakowski W., Święcicki I., Europejskie regulacje cyfrowe – wpływ DSA i DMA na przedsiębiorstwa w Polsce, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa 2022.

Makowiec P., Wdrożenie Aktu o usługach cyfrowych w Polsce. „Ustawa nigdy nie będzie idealna”, https://cyberdefence24.pl/polityka-i-prawo/wdrozenie-aktu-o-uslugach-cyfrowych-w-polsce-ustawa-nigdy-nie-bedzie-idealna (dostęp: 26.05.2025).

Maślankiewicz R., Jawność reklam politycznych w Google’u i social mediach, https://siecobywatelska.pl/reklama-polityczna-google-meta/ (dostęp: 26.05.2025).

Namysłowska M., Bieda R., Budrewicz P., Lubasz D., Nowakowski M., Pająk R., Świerczyński M., Więckowski Z., Wochlik I., Wróblewski M., O etycznych, prawnych i społecznych konsekwencjach stosowania systemów sztucznej inteligencji w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Uwagi na tle projektu rozporządzenia w sprawie sztucznej inteligencji, „Przegląd Sejmowy” 2024, nr 6, s. 61–84.

Naruszewicz-Duchlińska A., Hejt czy nie hejt? Oto jest pytanie. Wstępne rozważania o internetowych definicjach i opisach hejtu, „Prace Językoznawcze” 2021, nr 23(2), s. 303–316, https://doi.org/10.31648/pj.6594

Nowak W., Bańka filtrująca, bańka wyboru a bańka informacyjna. Próba podziału, definicji i analizy zjawisk, „Dyskurs & Dialog” 2021, nr 2, s. 64–78.

Ogiński M., Dezinformacja w dobie cyfryzacji, „Zbliżenia Cywilizacyjne” 2023, nr XIX(1), https://doi.org/10.21784/ZC.2023.006

Projekt Ustawy o systemach sztucznej inteligencji ze zmianami po konsultacjach społecznych, https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/projekt-ustawy-o-systemach-sztucznej-inteligencji-ze-zmianami-po-konsultacjach-spolecznych (dostęp: 26.05.2025).

Uwagi organizacji społecznych do założeń do ustawy medialnej, https://siecobywatelska.pl/uwagi-do-ustawy-medialnej/ (dostęp: 26.05.2025).

Akty prawne

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2065 z dnia 19 października 2022 roku w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych oraz zmiany dyrektywy 2000/31/WE (akt o usługach cyfrowych), Dz. U. UE. L. 2022.277.1.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1925 z dnia 14 września 2022 roku w sprawie kontestowalnych i uczciwych rynków w sektorze cyfrowym oraz zmiany dyrektyw (UE) 2019/1937 i (UE) 2020/1828 (akt o rynkach cyfrowych, Dz. U. UE. L.2022.265.1.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1083 z dnia 11 kwietnia 2024 roku w sprawie ustanowienia wspólnych ram dla usług medialnych na rynku wewnętrznym i zmiany dyrektywy 2010/13/UE (europejski akt o wolności mediów), Dz. U. UE. L.2024.1083.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1689 z dnia 13 czerwca 2024 roku w sprawie ustanowienia zharmonizowanych przepisów dotyczących sztucznej inteligencji oraz zmiany rozporządzeń (WE) nr 300/2008, (UE) nr 167/2013, (UE) nr 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 i (UE) 2019/2144 oraz dyrektyw 2014/90/UE, (UE) 2016/797 i (UE) 2020/1828 (akt w sprawie sztucznej inteligencji), Dz. U. EU. L.2014.1689.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/900 z dnia 13 marca 2024 roku w sprawie przejrzystości i targetowania reklamy politycznej, Dz. U. UE. L.2014.900.

Pobrania

Opublikowane

2025-06-30

Jak cytować

Hołda, J. (2025). Przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom w sieci na przykładzie wybranej legislacji europejskiej. Zarys problematyki. Media Biznes Kultura, (1(18), 25–38. Pobrano z https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/MBK/article/view/12556

Numer

Dział

Wokół hejtu jako zjawiska