Patriotyzm konfekcyjny, czyli jak kochać ojczyznę, mieszkając w globalnej wiosce
Słowa kluczowe:
patriotyzm konfekcyjny, pamięć społeczna, mediatyzacja, komercjalizacja, markaAbstrakt
W dobie mediatyzacji i komercjalizacji współczesna pamięć społeczna w coraz mniejszym stopniu składa się z wiedzy o faktach historycznych, w coraz większym zaś z identyfikacji wizualnej, haseł i działań promocyjnych, a więc tych samych elementów, które tworzą popularne marki i regulują nasze zachowania konsumenckie. W rezultacie symbole Polskiego Państwa Podziemnego z okresu II wojny światowej powszechnie pojawiają się na odzieży, muralach, profilach społecznościowych i politycznych transparentach, stają się punktem odniesienia w aktualnych konfliktach społecznych, służą do wyrażania obywatelskich lęków, niepokojów i sympatii. Publicyści określają ten fenomen mianem „patriotyzmu konfekcyjnego”, jednak przedstawiciele świata akademickiego z dystansem przyglądają się nowym formom i obiegom pamięci, stojąc na stanowisku, że nie przyczyniają się one do pogłębienia wiedzy na temat przeszłości, ale kierują przedstawicieli młodego pokolenia na tory wąskiej, stereotypowej komunikacji. Autor artykułu podejmuje próbę przedstawienia okoliczności rozkwitu mody patriotycznej oraz zastanawia się, czy może ona stać się narzędziem społecznego wykluczenia.
Downloads
Bibliografia
Bauman Z., Retrotopia, Polity Press, Cambridge 2017.
Bendyk E., Jak żyć w epoce postprawdy; Prolog: kryzys rzeczywistości, „Wielkie Post. Polityka. Niezbędnik Inteligenta” 2017, nr 1.
Billig M., Banalny nacjonalizm, tłum. M. Sekerdej, Znak, Kraków 2008.
Cieśla J., Znaki plemienne, „Polityka” 2016, nr 33.
Edensor T., Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, tłum. A. Sadza, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004.
Gramsci A., Passato e presente, Editori Riuniti, Roma 1996.
Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
Kulturowe analizy patriotyzmu, red. K. Kulikowska, C. Obracht-Prondzyński, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk 2016.
Lipski J.J., Dwie ojczyzny, dwa patriotyzmy. Uwagi o megalomanii narodowej i ksenofobii Polaków, Otwarta Rzeczpospolita, Warszawa 2011.
Maffesoli M., Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, tłum. M. Bucholc, Wydawictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Marczewski P., Imperium nostalgii, „Tygodnik Powszechny” 2017, nr 1–2.
Napiórkowski M., Marka „Powstanie” i jej konsumenci, „Tygodnik Powszechny” 2016.
Pietrasik Z., Budzenie śpiących rycerzy, „Polityka” 2013, nr 51–52.
Święchowicz M., Turlej E., Wybory dla Beki, „Newsweek” 2017, nr 27.
Święchowicz M., Lis E., O co walczą Polską Walczącą?, „Newsweek” 2016, nr 33.
Wiłkomirska A., Fijałkowski A., Jaki patriotyzm?, Difin, Warszawa 2016.