Moment ustania stosunku pracy przy skróconym okresie wypowiedzenia a wysokość odprawy z art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – luka extra legem
DOI:
https://doi.org/10.26881/prog.2019.6.05Słowa kluczowe:
rozwiązanie stosunku pracy, skrócony okres wypowiedzenia, uprawnienia pracownicze, wysokość odprawy, zwolnienia grupoweAbstrakt
Rozwiązanie umowy o pracę, zawartej na czas określony lub nieokreślony, w trybie ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – zwanej też „ustawą o zwolnieniach grupowych” – przy zastosowaniu skróconego okresu wypowiedzenia z art. 361 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, generuje wątpliwość dotyczącą momentu zakończenia tego stosunku prawnego. Ma ona bezpośredni wpływ na ustalenie wysokości odprawy, przysługującej pracownikowi na podstawie art. 8 pierwszej z wymienionych ustaw, w sytuacji gdy w czasie, o który został skrócony okres wypowiedzenia, upłynęły 2 lub 8 lat zakładowego stażu pracy.
W przepisach polskiego prawa brak regulacji, która rozstrzygałaby ten problem wprost, dlatego można postawić tezę, że mamy tu do czynienia z luką prawną extra legem. Przedmiotowe zagadnienie wielokrotnie było przedmiotem rozważań doktryny oraz Sądu Najwyższego. W latach 1990–1992 wydał on dwa orzeczenia, prezentujące przeciwstawne poglądy na tę kwestię. Taki stan rzeczy spowodował, że pojawiły się rozbieżności co do tego, które ze wskazanych rozwiązań jest z prawnego punktu widzenia prawidłowe. Przyczynił się też do utrwalenia wśród pracodawców i pracowników wątpliwości, jak interpretować przepisy, aby nie narazić się na spór sądowy. W związku z tym, że kwestia dotyczy tak ważnego tematu, jak uprawnienia pracownicze i świadczenia związane z zakończeniem stosunku pracy, ustawodawca powinien rozstrzygnąć ten problem poprzez wprowadzenie odpowiednich zapisów ustawowych, normujących wprost rozpatrywane zagadnienie. W ten sposób z polskiego systemu prawnego skutecznie zostałaby wyeliminowana kłopotliwa luka prawna.
Downloads
Bibliografia
LITERATURA
Baran K.W. (red.), 2013, Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Warszawa.
Florek L., 1980, Staż pracy, Warszawa.
Florek L. (red.), 2017, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa.
Frączek M., Jaroszewska-Ignatowska I., 2013, Zwolnienia pracowników. Praktyczny komentarz, Warszawa.
Jaroszewska-Ignatowska I., Spytek-Bandurska G., 2005, Zatrudnianie i zwalnianie pracowników, Warszawa.
Jaśkowski K., Maniewska E., Stelina J., 2007, Grupowe zwolnienia. Komentarz, Warszawa.
Koszowski M., 2013, O lukach w prawie rzadko spotykanych słów kilka, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej”, nr 1.
Krysińska-Wnuk L., 2009, Regulacja zwolnień grupowych pracowników, Warszawa.
Latos-Miłkowska M., Pisarczyk Ł., 2005, Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika, Warszawa.
Mitrus L., 2010, Sytuacja pracownika w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 7.
Muras Z., 2017, Podstawy prawa, Warszawa.
Muszalski W. (red.), 2013, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa.
Nowacki J., 2003, Studia z teorii prawa, Kraków.
Nowacki J., Tobor Z., 2016, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa.
Rączka K., 1991, Glosa do uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 1990 r., nr III PZP 3/90, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 7.
Rączka K., 2002, Staż pracy [w:] L. Florek, Encyklopedia prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – komentarz do instytucji prawnych, Warszawa.
Rylski M., 2016, Zwolnienia grupowe. Komentarz do ustawy, Warszawa.
Sobczyk A., 2005, Uwagi do ustawy o zwolnieniach grupowych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 10.
Świątkowski A., 2016, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa.
Wagner B., 1991, Glosa do Uchwały Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 kwietnia 1990 r. III PZP 3/90, „Orzecznictwo Sądów Polskich”, nr 2.
Walczak K., Wojewódka M. (red.), 2017, Prawo pracy dla sędziów i pełnomocników, Warszawa.
Walorska P., 2013, Okresy zaliczalne do stażu pracy, „Monitor Prawa Pracy”, nr 6.
Walorska P., 2014, Staż pracy, Warszawa.
Wratny J., 2016, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa.
Wrońska-Zblewska K., 2012, Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników [w:] J. Ziarno (red.), Zwalnianie pracowników. Wyjaśnienia, porady, orzecznictwo i wzory, Warszawa.
AKTY NORMATYWNE
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 917 z późn. zm.
Ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19 z późn. zm.
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”, t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 283.
Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 844 z późn. zm.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 lutego 1990 r., III APr 5/91, OSP 1991 nr 11, poz. 307.
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 kwietnia 1990 r., sygn. III PZP 3/90, OSP 1991, nr 2, poz. 53.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1990 r., I PR 297/90, Orzecznictwo Sądów Polskich 1991, nr 4, poz. 94.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1990 r., I PR 391/90, OSNC 1992, Nr 11, poz. 206.
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 1992 r., sygn. I PZP 20/92, OSNCP 1993, nr 1–2, poz. 2.
Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 9 maja 2006 r., sygn. II PZP 2/06, OSNAPiUS 2007 nr 9–10, poz. 133.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 czerwca 2013 r., III AUa 1246/13, Legalis nr 999142.