Stosunki polsko-północnokoreańskie w latach 1948–1961
Słowa kluczowe:
polityka zagraniczna PRL, Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna, stosunki międzynarodowe, relacje polsko-północnokoreańskie, dyplomacja, wojna koreańskaAbstrakt
Pomimo przynależności do tego samego bloku ideologiczno-politycznego relacje polsko-północnokoreańskie ulegały licznym przeobrażeniom w latach 1948–1989. Niewątpliwie najintensywniejszym okresem współpracy obydwu państw była dekada lat pięćdziesiątych, na co wpłynęło między innymi zaangażowanie władz polskich w program odbudowy Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej ze zniszczeń spowodowanych wojną koreańską, udział polskiej misji w pracach Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych czy Komisji Repatriacyjnej Państw Neutralnych, a także przyjazd do Polski ponad tysiącosobowej grupy dzieci oraz studentów z Korei Północnej. Celem tego artykułu jest ukazanie wielowymiarowej płaszczyzny stosunków polsko-północnokoreańskich we wspomnianej dekadzie na polu współpracy politycznej, gospodarczej oraz kulturalnej, a także wpływu, jaki na ich kształt wywarły wydarzenia roku 1956, zmiany na podłożu ideologicznym, do jakich w tamtym czasie doszło w całym Bloku Wschodnim, oraz narastający konflikt pomiędzy Związkiem Sowieckim oraz Chińską Republiką Ludową.
Downloads
Bibliografia
Polish Diplomacy Archive
Independent Eastern Department:
Juliusz Burgin’s report of the first journey to Korea presented to E. Słuczański, the head of the Independent Eastern Department of the Ministry of Foreign Affairs, 2 January 1951, zesp. 11, w. 22, t. 414.
Written account of the conversation with the Second Secretary of the North Korean Embassy, Li Sen Yen, that took place in the Independent Eastern Department of the Ministry of Foreign Affairs, 10 October 1951, zesp. 11, w. 22, t. 419.
Resolution no. 140/53 of the Presidium of the Government dated 14 February 1953 on the cancellation of the DPRK’s liability under the agreement on supplying of goods on credit terms from Poland to North Korea signed on 2 June 1952, zesp. 11, w. 24, t. 447.
Letter to Minister Naszkowski, 14 February 1953, zesp. 11, w. 24, t. 448.
Diplomatic Protocols 1948–1963:
Note of the Deputy Director of Department V of the Ministry of Foreign Aff airs, Edward Słuczański, to the Deputy Naszkowki on the visit of the North Korean delegation to Poland, 27 July 1956, zesp. 16 w. 28 t. 464.
Written account of the conversation between the First Secretary of the Embassy of the Polish People’s Republic in Pyongyang, H. Brzeziński, and the Counselor and the First Secretary of the Embassy of the Soviet Union, 12 May 1056, zesp. 16, w. 28, t. 464.
Note on the economic relations between the Polish People’s Republic and the DPRK, zesp. 16, w. 28, t. 464.
Biography of Cze-Ir, proposed for the position of the Ambassador of the DPRK in Warsaw, zesp. 16, w. 28, t. 476.
Department V:
Note on media reports in North Korea on the 1956 events in Poland, 10 November 1956, zesp. 12, w. 18, t. 420.
Written account of the talks between the delegations of the Polish People’s Republic and the DPRK in Pyongyang, 15 April 1957, zesp. 12, w. 18, t. 423.
Written account of the conversation with Li Son-Lon, the Counselor of the Embassy of the DPRK in Warsaw, that took place in Department V on the initiative of North Korea, 7 October 1957, zesp. 12, w. 18, t. 424.
Written account of the conversation with the Charge d`Aff aires of the DPRK, comrade Li Son-Lon, on the initiative of the Embassy of the DPRK, 28 May 1957, zesp. 12, w. 18, t. 424.
Written account of the conversation with the Ambassador of the DPRK in Warsaw, comrade Ho Guk Bon, on the initiative of North Korea, 24 June 1957, zesp. 12, w. 18, t. 424.
Information note on the visit of the Polish delegation and comrade Aleksander Zawadzki to the DPRK, zesp. 12, w. 51, t. 994.
Agenda for the talks with the delegation of the DPRK, 1959, zesp. 12, w. 51, t. 994.
Case of the return of North Korean orphans to their motherland, zesp. 12, w. 41, t. 1092.
Polish Central Archive of Modern Records in Warsaw
Ministry of Education:
Report on North Korean missions in Poland, at the date of 10 October 1953, 283/3807.
Ministry of Higher Education:
Table presenting the number of foreign students in Poland for the year of 1955, 317/474.
Council of Ministers Office:
Resolution no. 685/53 of the Presidium of the Government dated 12 September 1953 on the establishment and maintenance of the Polish delegation in the Neutral Nations Repatriation Commission in Korea, 159/80.
Resolution no. 686/53 of the Presidium of the Government dated 12 September 1953 on the establishment and maintenance of the Polish delegation in the Neutral Nations Supervisory Commission in Korea, 159/82.
Resolution no. 732/53 of the Presidium of the Government dated 24 September 1953 on the assistance for the Democratic People’s Republic of Korea, 159/84.
Resolution no. 910/53 of the Presidium of the Government dated 28 November 1953 on settling up the special Military Unit No. 2000, 159/104.
Cultural Cooperation Commettiee in Warsaw 1950–1956:
Political report of the Embassy of Polish People’s Republic in the DPRK for the period from 15 April to 15 May 1956, 175/119.
Armstrong C.K., 2005, „Fraternal Socialism”: The International Reconstruction of North Korea, 1953–1962, “Cold War History”, No. 2.
Armstrong C.K., 2013, Tyranny Of The Weak: North Korea And The World, 1950–1992, New York– London: Ithaca.
Bayer J., Dziak W.J., 2006, Korea & Chiny, t. 1: Strategia i polityka, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
Benken P., 2014, Problematyka stosunków między Misją Polską do Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych a Sztabem Wojskowej Komisji Rozejmowej strony Koreańskiej Armii Ludowej/Chińskich Ochotników Ludowych w Kaesongu oraz wytyczne w tej sprawie, „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 23.
Birchmeier Ch., Burdelski M., 2003, Jendraszczak E., 50-lecie Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Brandys M., 1953, Dom odzyskanego dzieciństwa, Warszawa: Nasza Księgarnia
Brandys M., 1954, Koreańczycy z Gołotczyzny, Warszawa: Czytelnik.
Broniarek Z., 1952, Amerykańska zaraza nad Koreą, Warszawa: Książka i Wiedza.
Brzechwa J., 1952, Koreańska piosenka [in:] Cięte bańki, Warszawa: Czytelnik.
Burdelski M., 2004, Czynniki warunkujące proces podziału i zjednoczenia Korei, Toruń: Adam Marszałek.
Burdelski M., 2008, Misja polska w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei. Geneza–struktura–funkcje, „Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość”, t. V.
Codogni P., 2006, Rok 1956, Warszawa: Prószyński i S-ka.
Czyżewski M., 2005, Propaganda polityczna władzy ludowej w Polsce 1944–1956, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Grado.
Dziak W.J. 2009, Korea Północna. U źródeł rodzinnej sukcesji władzy, Warszawa: Collegium Civitas, Instytut Studiów Politycznych PAN.
Dziak W.J., 2000, Kim Ir Sen. Dzieło i polityczne wizje, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
Gaj K., Zuziak J., 2011, Wojsko Polskie w międzynarodowych misjach pokojowych (1953–2011), „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, nr 5.
Hastings M., 2010, Wojna koreańska, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
Jarosz D., 1997, Polacy wobec groźby wybuchu wojny w świetle przekazów potocznych z lat 1946–1956, „Dzieje Najnowsze”, nr 2.
Kim J.S., 2014, Polish Aid for North Korea during the Korean War, in „East European & Balkan Studies”, Vol. 38, No. 6.
Korotyński H., 1952a, Dwie wojny w Korei, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
Korotyński H., 1952b, 10 tygodni w Korei, Warszawa: Książka i Wiedza.
Korzon A., 1994, Rozmowa Cyrankiewicza z Chruszczowem w kwietniu 1957 r., „Studia z dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, t. 29.
Labuda G., Miechowicz W., 2002, Historia dyplomacji polskiej X–XX w., Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Lankov A., 2007, Crisis in North Korea. The Failure of De-Stalinization, 1956, Honolulu: University of Hawaii Press.
Leszczyński A., 1995, Wojna koreańska w propagandzie polskiej od czerwca do grudnia 1950 r., „Przegląd Historyczny”, vol. 86, no. 1.
Levi N., 2009, Zarys stosunków między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną [in:] Świat i Polska wobec wyzwań globalnych, red. R. Żelichowski, Warszawa: Collegium Civitas, Instytut Studiów Politycznych PAN.
Levi N., Naumczyk A., 2012, Zarys stosunków między Polską a Koreą Północną [in:] Korea Północna. Poszukując Prawdy. Kwiaty Orientu, Skarżysko Kamienna: Kwiaty Orientu.
Lowe P., 1995, Wojna koreańska, Warszawa: Bellona.
Łagojda K., 2017, Działania propagandowe wokół Apelu sztokholmskiego w 1950 roku na przykładzie województwa wrocławskiego [in:] Jak patrzeć na Polskę, Niemcy i świat. Księga Jubileuszowa profesora Eugeniusza Cezarego Króla, red. J. Szymoniczek, Warszawa:
Machcewicz P., 1993, Polski rok 1956, Warszawa: Mówią Wieki.
Makowski E., 2001, Poznański Czerwiec 1956. Pierwszy bunt społeczeństwa w PRL, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Matusik M., 2015, „Jesteśmy z Wami, ludzie walczącej Korei”. Obraz Korei Północnej w Polskiej Kronice Filmowej 1947–1989, „Ogrody Nauki i Sztuki”, nr 5.
Myers B.R., 2015, North Korea’s Juche Myth, Busan: Sthele Press.
Neścioruk P., 2014, Propagandowy obraz genezy wojny koreańskiej w świetle „Trybuny Ludu”, „Teka Komisji Historycznej O.L. PAN”, t. XI.
Pracki L., 1953, Korespondent wojenny z Korei donosi, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
Scalapino R.A, Lee Ch.S., 1972a, Communism in Korea, p. 1: The Movement, Berkley–Los Angeles–London: University of California Press.
Scalapino R.A, Lee Ch.S., 1972b, Communism in Korea, p. 2: The Society, Berkley–Los Angeles– London: University of California Press.
Shäfer B., 2003/2004, Seathering the Sino-Soviet Confl ict: The GDR and the North Korea, 1949–1989, „Cold War International History Project Bulletin”, No. 14/15.
Shen Z, Xia Y., 2012, China and the post-war reconstruction of North Korea, 1953–1961, Washington: Woodrow Wilson International Center for Scholars.
Skobelski R., 2010, Polityka PRL wobec państw socjalistycznych w latach 1956–1970. Współpraca –napięcia – konflikty, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Sołtysik Ł., 2009, Dzieci i młodzież północnokoreańska w Polsce w latach 1953–1954 w świetle wybranych dokumentów, „Rocznik Jeleniogórski”, nr 41.
Sołtysik Ł., 2010, Dzieci i młodzież północnokoreańska na Dolnym Śląsku i Mazowszu w latach 1951–1959, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”, nr 1.
Strand G., 2014, Korea. Polityka Południa wobec Północy w latach 1948–2008. Zmiana i kontynuacja, Poznań: Instytut Zachodni.
Szalontai B., 2005, Kim Il Sung in the Khrushchev Era. Soviet-DPRK Relations and the Roots of North Korean Despotism, 1953–1964, Washington: Stanford University Press.
Szalontai B, 2003/2004, „You Have No Political Line of Your Own”. Kim Il Sung and the Soviets, 1953–1954, „Cold War International History Project Bulletin”, No. 14/15.
Szczepanik K., Herman-Łukasik A., Janicka B., 2010, Stosunki dyplomatyczne Polski. Informator, t. 3: Azja, Zakaukazie, Australia i Oceania 1918–2009, Warszawa: Wydawnictwo Askon.
Szyc S., 2014a, Północnokoreańskie dzieci oraz młodzież w Państwowym Ośrodku Wychowawczym w Płakowicach na Dolnym Śląsku w latach 1953–1959, Rodzina: powołanie, zadania, zagrożenia, red. J. Zimny, Stalowa Wola: KUL.
Szyc S., 2014b, Sprawa powrotu do ojczyzny dzieci oraz młodzieży północnokoreańskiej przebywającej w Polsce w l. 1951–1959 w świetle wybranych dokumentów, „Koło Historii”, nr 15.
Szyc S., 2015a, Polscy ambasadorowie w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej w latach 1950–1963 [in:] Elity komunistyczne w Polsce, red. M. Szumiło, M. Żukowski, Warszawa–Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, Wydawnictwo UMCS.
Szyc S., 2015b, Program pomocy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dla Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej w świetle wybranych dokumentów, „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”, nr 4.
Szyc S., 2016, Misja przyjaźni. Oficjalna wizyta Kim Ir Sena w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w lipcu 1956 r. [in:] IX Letnia Szkoła Historii Najnowszej IPN, red. Ł. Kamiński, J. Szumski, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Szymborska W., 1952, Z Korei [in:] eadem, Dlatego żyjemy, Kraków: Czytelnik.
Tebinka J., 2010, Uzależnienie czy suwerenność? Odwilż październikowa w dyplomacji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1956–1961, Warszawa: Neriton–Instytut Historii PAN.
Wspólne oświadczenie rządu PRL i rządu Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej w Pjongjangu z dnia 17 kwietnia 1957 r., 1957, „Zbiór Dokumentów 1957” poz. 76, R. 13 nr 4, Warszawa, on-line: http://digit.pism.pl/dlibra/docmetadata?id=386&fro.
Wspólny komunikat polsko-koreański w Pjongjangu z dnia 19 października 1959 r., 1959, „Zbiór Dokumentów 1959” poz. 130, T. 15, nr 10–12, Warszawa, on-line: http://digit.pism.pl/dlibra/docmetadata?id=209&from=publication.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Progress
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.