Czytelnik niepełnosprawny w środowisku akademickim. Oferta biblioteczna dla osób niewidomych z dysfunkcją wzroku na przykładzie Zielonogórskiej Biblioteki Cyfrowej
Słowa kluczowe:
użytkownicy bibliotek z dysfunkcją wzroku, Zielonogórska Biblioteka CyfrowaAbstrakt
Osoby ograniczone niepełnosprawnością mają pełne prawo do sprawnego funkcjonowania w przestrzeni społecznej. Prawo do nauki i prawo do pozyskiwania informacji są fundamentalnymi prawami człowieka. Jednym z największych zagrożeń społecznych jest tworzenie się grup, które nie mają dostępu do informacji i nowoczesnych technologii informacyjnych, tzw. grup wykluczenia cyfrowego. Do nich należą między innymi osoby niepełnosprawne. Tę barierę informacyjną można częściowo zredukować poprzez zastosowanie nowoczesnej techniki komputerowej, określanej mianem tyfloinformatyki, ważnej zwłaszcza w edukacji i kształceniu. Artykuł omawia kwestię czytelników niepełnosprawnych w środowisku akademickim.
Downloads
Bibliografia
Akademicka Biblioteka Cyfrowa [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.abc.uw.edu.pl. Stan z dnia 05.01.2012.
BEDNARCZYK Dorota. Pokonywanie barier, czyli zasoby cyfrowe szansą dla osób z nie2. pełnosprawnością wzroku. Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy [Dokument elektroniczny]. 2011, nr 8. Tryb dostępu: http://www.nowyebib.info/biuletyn/numer-127-spis/762-ebib-82011-1265. Stan z dnia 05.01.2012.
Biblioteka Książek Cyfrowych [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.bkc.uw.edu.pl/. Stan z dnia 05.01.2012.
Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dane-statystyczne/edukacja. Stan z dnia 05.01.2012.
CZERWIŃSKA. Małgorzata, DEDERKO Teresa (red.). Niewidomi w świecie książek i bibliotek: wybrane zagadnienia. Kielce: STON2, 2008. ISBN 978-83-7273-250-7.
CZERWIŃSKA Małgorzata. Książka i biblioteka w procesie normalizacji środowiska życia 6. osób z niepełnosprawnością wzroku. In Wyzwania współczesnej pedagogiki specjalnej – praktyka edukacyjna i rewalidacyjna [Dokument elektroniczny]. 2009, t. 6. Tryb dostępu: http://www.monografie.pl/glownavspol/monografie_2009tVI/artykuly/147_pdfsam_koncowa%20wersja%20polska%20tom%20VI.pdf. Stan z dnia 05.01.2012.
CIERPIAŁOWSKA Tamara. Studenci z niepełnosprawnością: problemy funkcjonowania edukacyjnego i psychospołecznego. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2009. ISBN 978-83-7271-532-6.
Dostępność polskich wyższych uczelni dla osób niepełnosprawnych [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.um.siemianowice.pl/on/aktualnosci/uczelnie.pdf. Stan z dnia 05.01.2012.
DURSKA Anna. Cyfrowe książki i biblioteki — próba oceny przydatności dla osób z dysfunkcją wzroku. Zagadnienia Informacji Naukowej. 2008, nr 2, s. 29-43. ISSN 0324-8194.
Dyrektywa 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=DD:17:01:32001L0029:PL:PD. Stan z dnia 11.01.2012.
Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020: odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0636:FIN:PL:PDF. Stan z dnia 11.01.2012.
FEDOROWICZ Małgorzata. Bibliotekarstwo dla osób z niepełnosprawnością wzroku 12. za granicą – próba charakterystyki i kierunku rozwoju. In CZERWIŃSKA Małgorzata, DEDERKO Teresa (red. nauk.). Niewidomi w świecie książek i bibliotek: wybrane zagadnienia: praca zbiorowa. Kielce: STON2, 2008, s. 116-117. ISBN 978-83-7273-250-7.
Google Book Search [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://books.google.com. Stan z dnia 11.01.2012.
JAKUBOWSKI Stanisław. Biblioteki cyfrowe szansą dla niewidomych i słabowidzących 14. czytelników. In III Konferencja – Internet w Bibliotekach. Zasoby elektroniczne: podaż i popyt [Dokument elektroniczny]. 2006. Tryb dostępu: http://www.ebib.info/publikacje/matkonf/iwb3/artykul.php?d. Stan z dnia 11.01.2012.
JAKUBOWSKI Stanisław. Perspektywy aktywnego uczestnictwa osób z niepełnospraw15. nością wzroku w tworzącym się społeczeństwie informacyjnym. In CZERWIŃSKA Małgorzata, DEDERKO Teresa (red. nauk.). Niewidomi w świecie książek i bibliotek: wybrane zagadnienia: praca zbiorowa. Kielce: STON2, 2008, s. 75-76. ISBN 978-83-7273-250-7.
JAKUBOWSKI Stanisław, SERAFIN Róża, SZCZEPANKOWSKI Bogdan. 16. Pomoce techniczne dla osób niepełnosprawnych. Warszawa: Centrum Naukowo-Badawcze Spółdzielczości Inwalidów, 1993. ISBN 83-901683-0-8.
Karta Praw Osób Niepełnosprawnych [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/karta-praw-osob-niepelnosprawnyc. Stan z dnia 11.01.2012.
Knowledgerush [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.knowledgerush.com/. Stan z dnia 05.01.2012.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon1.htm. Stan z dnia 05.01.2012.
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dokumenty-organizacji-narodow-zj/konwencja-o-prawach/. Stan z dnia 20.10.2011.
Libraries for the Blind in the Information Age — Guidelines for Development [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.ifla.org/en/publications/libraries-for-the-blind-in-the-information-age-guidelines-for-development. Stan z dnia 25.11.2011.
LIPIŃSKA-LOKŚ Jolanta. Osoba z niepełnosprawnością w roli studenta – możliwości i ograniczenia (przegląd zagadnień). In OCHONCZENKO Helena, CZERWIŃSKA Małgorzata, GARBAT Marcin (red.). Osoby z niepełnosprawnością w szkole wyższej: wybrane zagadnienia. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2011, s. 139-142. ISBN 978-83-7481-424-9.
MAJEWSKI Tadeusz. Dzieci z uszkodzonym wzrokiem i ich edukacja23. . In JAKUBOWSKI Stanisław (red.). Poradnik dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabowidzącymi. Warszawa: Ministerstwo Edukacji Naukowej, 2001, s. 11-32.
Memory of the Word Programme [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.unesco.org/webworld/mdm/en/index_mdm.html. Stan z dnia 05.01.2012.
Międzynarodowa klasyfikacja funkcjonowania, niepełnosprawności i zdrowia [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.unic.un.org.pl/niepelnosprawnosc/definicja.php. Stan z dnia 20.10.2011.
Narodowa strategia integracji społecznej dla Polski [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.mpips.gov.pl/userfiles/File/mps/NSIS.pdf. Stan z dnia 20.10.2011.
OCHONCZENKO Helena, CZERWIŃSKA Małgorzata, GARBAT Marcin. Osoby z niepełnosprawnością w szkole wyższej: wybrane zagadnienia. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2011. ISBN 978-83-7481-424-9.
OPIOŁA Dariusz. 28. Niepełnosprawność – istota i rodzaje [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://forestap.republika.pl/niepelnosprawnosc.htm. Stan z dnia 05.01.2012.
PAPLIŃSKA Małgorzata. Konsekwencje wynikające z braku wzroku. In PAPLIŃSKA Małgorzata (red.). Edukacja równych szans: uczeń i student z dysfunkcją wzroku – nowe podejście, nowe możliwości. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2008, s. 14-21.
Project Gutenberg [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.gutenberg.org. Stan z dnia 05.01.2012.
SZAFRANEK Krzysztof. Dostępność usług internetowych dla osób niepełnosprawnych [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://szafranek.net/works/articles/accessibilitylaw. Stan z dnia 05.01.2012.
Seminare: poszukiwania naukowe [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.seminare.pl/?nr=24&r=2007. Stan z dnia 05.01.2012.
Studenci niewidomi i słabowidzący – poradnik dla wyższych uczelni: prawo autorskie – dozwolony użytek utworów [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.ujk.edu.pl/bg/pliki/prawo%20autorskie.pdf. Stan z dnia 05.01.2012.
Studenci niewidomi i słabowidzący – poradnik dla wyższych uczelni: System DAISY [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.ujk.edu.pl/bg/pliki/system%20DAISY.pdf. Stan z dnia 05.01.2012.
Szkolnictwo Wyższe. 2010. ISSN 1643-0840.
Szkoły wyższe i ich finanse [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.stat.gov.pl/gus/5840_657_PLK_HTML.htm. Stan z dnia 10.03.2012.
SZLUZ Beata. Osoby niepełnosprawne w Unii Europejskiej – sytuacja i perspektywy. In Seminare: poszukiwania naukowe [Dokument elektroniczny]. 2007, t. 24. Tryb dostępu: http://www.seminare.pl/24/Szluz2007.pdf. Stan z dnia 10.03.2012.
The European Library [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.theeuropeanlibrary.org. Stan z dnia 11.01.2012.
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. Dz. U. 1994, 39. Nr 24, poz. 83 wraz z późniejszymi zmianami [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.bg.pw.edu.pl/biblprawo/D20000904Lj.pdf. Stan z dnia 11.01.2012.
Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r. Dz. U. 1997, Nr 123, poz. 776 wraz z późniejszymi zmianami [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/1808. Stan z dnia 20.10.2011.
Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, 41. ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Dz. U. 2011, Nr 84, poz. 455 [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.infor.pl/dziennik-ustaw,rok,2011,nr,84/poz,455.html. Stan z dnia 10.03.2012.
Word report on disability [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://www.who.int/disabilities/world_report/2011/report/en. Stan z dnia 10.03.2012.
YEADON Anne. Najważniejsze zrozumieć43. . In ADAMOWICZ–HUMMEL Antonina, GUZOWSKA Halina (red.). Poradnik pracodawcy osób niewidomych i słabo widzących. Warszawa: AWARE Europe, 2000, s. 11-16. ISBN 83-913390-0-9.
Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa dla Niewidomych [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: http://zbc.uz.zgora.pl/dlibra/collectiondescription?dirids=68. Stan z dnia 05.01.2012.