Call for Papers - Ars Educandi 2019

Nabór tekstów: Współpraca nierównych. Badacze z zawodu i z przypadku razem w publikcjach wieloautorskich
Unequals at work: researchers by trade and by chance together in multi-author publications

W kolejnym numerze Ars Educandi chcemy zwrócić uwagę na temat współpracy badawczej między tymi, którzy studiują a tymi, których praca polega na prowadzeniu badań. Zakładamy, że ujmując znaczenia publikacjom wieloautorskim Ustawa 2.0 nie wspiera tej możliwości współpracy lub robi to w sposób osobliwy i jeszcze nierozpoznany. Jednocześnie współpraca naukowców z najliczniej występującym na uczelniach „zasobem”, czyli ze studentami, wydaje się ratunkiem dla pracowników, którzy nie mają nawet czasu na prowadzenie swoich badań (Kowzan, Zielin´ska, Kleina-Gwizdała, Prusinowska, 2016), a konkurencja nieustannie przyspiesza pracę (Vostal, 2016). Z kolei dla studentów współpraca to szansa na zindywidualizowaną opiekę w systemie masowego kształcenia i mniej lub bardziej eksperymentalne formy współpracy ze osobami bardziej doświadczonymi. Na Uniwersytecie Gdańskim można tego doświadczyć w ramach tutoringu w wersji oksfordzkiej lub fińskiej (Karpińska-Musiał, 2016; Korczyńska-Partyka, Wielewska-Baka, 2016). Dzięki takim formom pracy studenci zyskują lepsze wykorzystanie ich potencjału i mają wokół siebie ludzi, którzy albo sami starają się ich potem zatrudnić lub chociaż pomóc w znalezieniu satysfakcjonującej pracy.

Produkcja i wytwarzanie wiedzy mogą stać się współcześnie aktem oporu wobec wywieranej przez państwo presji konsumpcyjnej na to, żeby studenci ograniczali się do korzystania z usług edukacyjnych. Taki opór to wysiłek instytucjonalny, tak jak w projekcie „Student as Producer” (Neary, 2006; Taylor & Wilding, 2009). Można także, bez wyraźnej krytyki kapitalizmu, przygotowywać studentów do wymogów „praktyki życiowej”, tak jak jest to organizowane w fińskich wylęgarniach m.in. badawczych (Witkowska, Jagiełło-Rusiłowski, 2015). Poza instytucjonalnymi zachętami ludzi nie-równych do współpracy istnieje jeszcze kwestia starzenia się pracowników względem kolejnych roczników studentów i wpływu doświadczeń współpracy na gotowość do kolejnych porażek i zaledwie okazjonalnych sukcesów (Kowzan, 2017).

Spotkania ludzi nie-równych na sali wykładowej wydają się zbyt retro jak na usieciowiony stan świata, jednak zachowują potencjał stawania się Wydarzeniem, które może zmienić wszystko, co myśleliśmy o wykładanym przedmiocie i o współpracy (Szwabowski & Wężniejewska, 2017). W czasie gdy futurolodzy zastanawiają się nad organizacją współpracy człowieka z wyposażonymi w sztuczną inteligencję maszynami, warto więc może zastanowić się nad skalą i jakością współpracy między ludźmi, którzy być może wkrótce okażą się zbędni (Chelliah, 2017).

Sam proces tworzenia i podpisywania wieloautorskich artykułów naukowych ma swoje reguły (patrz: wytyczne COPE, Committee on Publication Ethics), nawet jeśli w polskim kontekście odrzucane (Kowzan, Krzymiński, 2018; Malewski, 2018), a czasopisma różnych dyscyplin publikują porady dla autorów (Frassl et al., 2018). W tym numerze Ars Educandi interesują nas przykłady wspólnych badań ze szczególnym uwzględnieniem opisu procesu zadzierzgnięcia się takiej współpracy między ludźmi, którzy z perspektywy instytucji cechują się różnym statusem i stopniem podporządkowania. Zależy nam na tym, żeby zobaczyć to, co jest możliwe między studentami, ze szczególnym uwzględnieniem doktorantów oraz osób ABD (All but dissertation) a pracownikami zatrudnionymi do prowadzenia badań. Nie chcemy stać się zakładnikami jednej, jedynej wizji współpracy, choćby to była praca metodą projektów. Być może jakieś rozwiązania zadomowiły się w danej instytucji i warto o nich mówić. Ciekawią nas jednak także nieudane lub zapomniane próby: demokratyzowania pracy badawczej, rozpraszania wysiłków badawczych, hackowania dostępu do narzędzi badawczych i przekraczanie granic dyscyplin naukowych i granic państwowych.

Praca badawcza uwarunkowana jest kwestiami finansowymi i prawnymi, a jakość naszych międzynarodowych, międzypokoleniowych i międzyludzkich relacji uwarunkowana jest przestrzeganiem etyki, budowaniem wspólnego znaczenia zobowiązań oraz przenikaniem się relacji podporządkowania, wzajemności i przyjaźni/miłości. Współpracy uczymy się, ale szczególnie w polskim kontekście być może uczymy się źle. I dlatego jesteśmy otwarci także na doniesienia o patologiach lub – po prostu – wątpliwościach, które powstrzymują nas przed wykonaniem pierwszego lub drugiego kroku w kierunku wciągania innych do wspólnych badań.

Lista tematów, pytań i inspiracji, na których chcielibyśmy się skupić, lecz nie ograniczać:
-W jaki sposób prowadzić seminaria licencjackie, magisterskie i doktorskie, żeby powstawały z nich wieloautorskie publikacje?
-Relacje z mistrzami – feudalne, komunistyczne czy oparte na wymianie?
-Próby powtórzenia modelu współpracy i zapożyczenia z innych dyscyplin
-Na ile możliwe jest przygotowywanie tekstów do publikacji w ramach zajęć dydaktycznych
-Pomoc w prowadzeniu badań i zbieranie danych na zaliczenie
-Od zaliczenia do publikacji – historie i herstorie prac pisanych na zaliczenie
-Praca w dialogu międzypokoleniowym w środowisku wysoce stechnicyzowanym
-Alternatywne metody i wytwory komunikacji naukowej
-Poczytność licencjatów, magisterek i doktoratów – ich współautorstwo i alternatywy
-Grywalizacja procesu produkcji – zaczarowywanie świata pracy badawczej przed studentami
-Nauka obywatelska (citizen science) i zaangażowanie studentów z innych specjalności
-Praca badawcza kół naukowych i ruchu studenckiego w systemie bolońskim
-W jakich warunkach udaje się do wspólnej pracy naukowej i publikacyjnej włączyć wszystkich studentów w grupie?

Zachęcamy do refleksji tych, którzy mają je zwykle na koniec semestru i tych, którzy mają je raczej dopiero przygotowując się do kolejnego semestru. Pamiętaj, że publikując w Ars Educandi korzystasz z wolności do prowadzenia badań naukowych. Ze względu na brak punktacji ministerialnej, zanim wyślesz nam artykuł, wypełnij swój obowiązek publikacyjny.

Redaktor numeru: Piotr Kowzan

Termin przesyłania tekstów: 15 listopada 2019

Literatura

Chelliah, J. (2017). Will artificial intelligence usurp white collar jobs? Human Resource Management International Digest, 25(3), 1–3. https://doi.org/10.1108/HRMID-11-2016-0152
Frassl, M. A., Hamilton, D. P., Denfeld, B. A., Eyto, E. De, Hampton, S. E., Keller, P. S., … Lofton, M. E. (2018). Ten simple rules for collaboratively writing a multi-authored paper. PLoS Comput Biol, (Rule 9), 6–13. https://doi.org/10.1371/journal.pcbi.1006508
Karpińska-Musiał, B. (2016). Edukacja spersonalizowana w uniwersytecie: ideologia-instytucja-dydaktyka-tutor. Kraków: Wydawnictwo Libron-Filip Lohner.
Korczyńska-Partyka, D., & Wielewska-Baka, M. (2016). Tutoring akademicki a tutoring fiński: samodzielność w ramach systemu. In B. Karpińska-Musiał (Ed.), W trosce o jakość w ilości. Tutoring ksfordzki w Uniwersytecie Gdańskim (pp. 195–205). Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner.
Kowzan, P. (2017). Dydaktyka zorientowana na współpracę równych. Typy relacji ze studentami podczas wspólnej pracy badawczej. Hybris, 36, 94–120.
Kowzan, P., & Krzymiński, D. (2018). Protestujący współautorzy. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja?: Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej, 21(3), 127–129. Retrieved from http://terazniejszosc.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/TCE/TCE_2018_83_9.pdf
Kowzan, P., Zielin´ska, M., Kleina-Gwizdała, A., & Prusinowska, M. (2016). “Nie zostaje mi czasu na prace? naukowa?” Warunki pracy osób ze stopniem doktora, zatrudnionych na polskich uczelniach. Gdańsk, Bydgoszcz, Warszawa. Retrieved from https://www.academia.edu/17486594/_Nie_zostaje_mi_czasu_na_pracę_naukową_._Warunki_pracy_osób_ze_stopniem_doktora_zatrudnionych_na_polskich_uczelniach
Malewski, M. (2018). Odpowiedź Redakcji. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja?: Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej, 21(3), 131–134. Retrieved from http://terazniejszosc.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/TCE/TCE_2018_83_10.pdf
Neary, M. (2006). Student as Producer: A Pedagogy for the Avant-Garde; or, how do revolutionary teachers teach?
Szwabowski, O., & Wężniejewska, P. (2017). Podręcznik filozofii. Premiera (współ-etnografia wykładu). Hybris, 36(1), 121–138.
Taylor, P., & Wilding, D. (2009). Rethinking the values of higher education-the student as collaborator and producer? Undergraduate research as a case study. Gloucester. Retrieved from http://dera.ioe.ac.uk/433/2/Undergraduate.pdf
Vostal, F. (2016). Accelerating academia: the changing structure of academic time. London: Palgrave MacMillan. https://doi.org/10.1017/CBO9781107415324.004
Witkowska, M., & Jagiełło-Rusiłowski, A. (2015). Feniks. Pedagogika innowacji. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.